خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)–خواجه‌وند: تا‌کنون کتابهای محدودی با عناوین «تاریخ نقد» و «شیوه‌های نقد» در ایران منتشر شده‌اند. کتاب «درآمدی بر نقد» نوشته مایکل رایان استاد ادبیات تطبیقی در امریکا، ضمن داشتن مشخصه های «اختصار» و «جامعیت» که ویژگی کتاب‌های آموزشی و حتی کنکوری است، شیوه‌ای ویژه در تدوین و پیگیری مباحث خود دارد که این شیوه هم خواندن کتاب را سهولت بخشیده و هم امکان بهتر حافظه‌شدن مطالب خوانده شده را فراهم می‌کند. این کتاب با عنوان لاتین «An Introduction to Criticism» در سال 2012 از سوی انتشارات John Wiley & Sons در امریکا منتشر شد. 

نویسنده در مقدمه کتاب دباره ضرورت آشنایی افراد غیر متخصص با پدیده نقد می‌آورد: «ناحیه‌ای از فرهنگ انسانی که مورد نقد است- یعنی فرهنگ نمایشنامه‌ها، رمان‌ها، فیلم‌ها، اشعار، ترانه‌ها و گفتمان های رایج- کارکرد مهمی در بستر کلی فرهنگ دارد. این بخش از فرهنگ افکار، احساسات و باورهای انسان را به سمتی هدایت می‌کند که به حفظ وجود مادی او کمک می کند. فرهنگ مورد نقد، هنجارهایی را که به رفتار بشر جهت می‌دهند تقویت می کند و فرضیات کهنه را که به نحوه رفتار می‌پردازند و دیگر سازگاری مفیدی ندارند از نو  و  به شکلی متفاوت می‌سازد.» 

مایکل رایان (Michael Ryan) دارای دکتری ادبیات تطبیقی (Comparative) از دانشگاه آیوا (Iowa) در ایالات متحده امریکا است. وی به ویژه در زمینه‌های تدریسِ نویسندگی، تحلیل فیلم و تاریخ سینمای امریکا فعالیت دارد. این اولین کتابی است که از او به فارسی ترجمه و منتشر می‌شود. 

ساختاری آسان و موثر در آموزش شیوه‌های نقد
کتاب «درآمدی بر نقد» در یازده فصل اصلی و یک فصل پایانی که «خلاصه‌ای برای تازه‌کارها» نام دارد، تدوین شده است. در 9  فصلِ اول کتاب، سنّت‌ها و مکاتب مختلف نقّادی از ابتدای قرن بیستم به بعد معرفی و تشریح می‌شوند؛ «فرم‌گرایی»، «ساختارگرایی»، «نقد تاریخی»، «روانشناسی‌ و روانکاوی»، «مارکسیسم و نقد سیاسی»، «پساساحتارگرایی و ساختارشکنی»، «نقد جنسیتی»، «نقد نژادی، پسااستعماری و فرا ملیتی» و «نقد علمی» عناوین این 9 فصل هستند. 

فصول نامبرده همگی از یک ساختار پیروی می‌کنند که این ساختار ماهیت آموزشی و گُزین‌گویانه‌ای دارد. زیر فصل‌های «متن‌های مهم»، «اندیشه‌های مهم»، «اصطلاحات مهم»، «چکیده و مباحثه»، «نمونه‌هایی از تحلیل‌ها»، «آنچه باید در متن‌های ادبی یا فرهنگی بجوییم» در تمامی فصول تکرار می‌شوند و هر آنچه درباره هر شیوه گفته شده است تحت یکی از این عناوین آمده است. 

ترتیب محتوای هر فصل این‌طور است که ابتدا چهار یا پنج کتابی که به آن سنت یا مکتب بخصوصِ می‌پردازد، معرفی می‌شوند، سپس اندیشه‌ها و تفکرات محوری و بنیادی هر مکتب شرح و بیان می‌شوند. پس از آن اصطلاحات ویژه هر مکتب که در متونی که در آن سنت نقاّدی نوشته شده‌اند، تکرار می‌شوند، تعریف و تبیین می‌شوند.
 
مرحله بعدی ارائه چکیده‌ای  از کلیات و ویژگی‌ها و تفاوت های هر شیوه‌ با شیوه‌های قبلی است. پس از آن نمونه‌هایی از نقد و تحلیل‌ در آن مکتب توسط نویسنده ارائه می‌شوند که این بخش مفصّل‌ترین بخش هر فصل را تشکیل داده است. در پایان هر فصل نویسنده به صورت موردی و تیتر وار، سوالات و مسائلی را که با توجه به سنّت نقّادی مربوطه، در مواجهه با هر متن (از شعر گرفته تا فیلم) باید مطرح شوند فهرست می‌کند.

15 نکته اساسی برای منتقدین تازه وارد
همچنین کتاب شامل دو فصل دیگر «مطالعه فیلم» (film study) و «مطالعات فرهنگی» و «نگرش‌هایی برای تازه واردها» نیز است. در «مطالعه فیلم» با اتکا به نظریات دیوید بردول، کریستین متز، توماس السسِر و چندی دیگر، حول شیوه تحلیلو عناصر مورد توجهِ منتقد در فیلم‌های روایی و داستانی مباحثی را طرح می‌کند. در فصل «مطالعات فرهنگی» نیز شیوه‌هایی در تولید نقد و تحلیل‌هایی از متون و برنامه‌های فرهنگی، سیاسی ارائه می‌شوند. در بخش «آنچه باید در متن‌های ادبی یا فرهنگی بجوییم» از این فصل می‌خوانیم: 

«متن چگونه با استفاده از علائم و نمادها به آفرینش معنا می‌پردازد؟ آثار احتمالی متن بر مخاطب (درصورت وجود) کدامند؟ آیا این آثار سعی در قانع کردن وی دارند؟ یا می‌کوشند تا ذهنیت او را دست کاری کنند، احساسات او را برانگیزند یا بذر ترس را در وجودش بکارند؟ هدف مت، فارغ از سرگرم‌کردن، چه چیزی می‌تواند باشد؟...»

در فصل «نگرش‌هایی برای تازه واردها» 15 نکته اخلاقی- آموزشی که به گفته نویسنده برای کار نقد ضروری است ارائه می شوند.
 
گام به گام تا کسب مهارت‌های تحلیل‌گری 
می‌توان گفت  کتاب فراتر از معرفی و فراهم‌کردن شناختی نسبی از هر شیوه، خواننده را برای تمرین نقّادی در هر یک از این شیوه‌ها نیز آماده می‌کند. کتاب با سَبک نوشتاری بسیار ساده‌اش، درآمدی است کامل و به روز بر نقد معاصر. از فرم‌گرایی و ساختارگرایی گرفته تا روانشناسی و تاریخ، کتاب حاضر پیشرفت‌های جدید در زمینه نقد– از جمله تئوری تکامل، مطالعات شناخت‌محور، نقد اخلاقی و نقد بوم‌شناختی– را نیز پوشش می‌دهد. 

درآمدی بر نقد رویکردی گام به گام در کسب مهارت‌های نوشتار تحلیلی و در این مسیر به خواننده می‌آموزد که چطور باید درباره جهان به شکل انتقادی اندیشه کند و از پیش فرض‌ها، ارزش‌ها و اندیشه‌های فرهنگی‌ای که به آنها تکیه می‌کند آگاه شود. 

این کتاب با مثال‌های کاربردی، تمرکز بر استدلال منطقی و ترکیب نوآورانه‌ای از مطالعات ادبی، فرهنگی و فیلم‌شناسی منبعی خوبی  برای دانش‌پژوهان نقد ادبی و فرهنگی و دیگر مخاطبانی است که می‌خواهند مروری مختصر و منسجم بر شیوه های نقد داشته باشند.

مایکل رایان کتاب های دیگری هم نوشته که برخی از آنها به شرح زیر است: «سیاست و فرهنگ» (Politics and Culture)، «مقدمه‌ای بر تحلیل فیلم» (An Introduction to Film Analysis)، «مطالعلت فرهنگی» (Cultural Studies)، «مارکسیسم و شالوده‌شکنی» (Marxism & Deconstruction) و «نظریه ادبی» (Literary Theory)

کتاب «درآمدی بر نقد: ادبیات، فیلم، فرهنگ» در 262 صفحه با شمارگان هزار و 500 نسخه و بهای 15 هزار تومان برای جلد شومیز و 20 هزار تومان برای جلد گالینگور از سوی انتشارات آوند دانش روانه بازار شده است.