به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)به نقل از گاردین،استیون ادوین کینگ(استفن کینگ) از آن دسته نویسندگان مشهوری است که حتی کسانی که آثارش را مطالعه نمی کنند، نام وی را شنیده‌اند. از این رو آثار کینگ به دفعات و طرق مختلف مورد نقد و بازبینی قرار می گیرد.

هنگام نقد اثر جدیدی از کینگ باید حداقل از دو زاویه آن را بررسی کرد. اولین و مهمترین نکته این است که آیا این کتاب در مجموع کتاب خوبی هست یا خیر؟ گریزی از این سوال نیست حتی اگر نویسنده ای باشید که چندین دهه به صورت پیاپی تمامی آثارتان پرفروش بوده باشد.

دومین نکته پاسخ به این سوال است که آیا می‌توان این کتاب را (صادقانه) یکی دیگر از شاهکارهای استیون کینگ نامید؟ زیرا کینگ نویسنده‌ای است که میلیون‌ها خواننده آثارش به خاطر خاص بودن و قابل اعتماد بودن موتور قصه گوی غیر قابل توقف ، همیشه بدون تامل و درنگ ، به خواندن آثار او گرایش پیدا می کنند.

انتظارات خوانندگان موهبت دوپهلویی برای کینگ است. البته برخی از رمان‌های خوب کینگ را می‌توان مثال زد که در ابتدای امر مورد توجه خوانندگان قرار نگرفته‌اند. مانند کتاب مزاحمان تامی Tommyknockers، که به خاطر خارج شدن کینگ از خط اصلی و همیشگی‌اش نتوانست توجه خوانندگان را به خود جلب کند.

مزاحمان تامی سالها پیش منتشر شد (این اثر در سال 1987 منتشر شده) ، اگر چه کینگ، پس از انتشار مجموعه فانتزی برج تاریک و شاهکار غیر داستانی‌اش درباره نوشتن On Writing، نشان داد که در دام سبک وحشت گرفتار نمانده است. بنابراین در سطح سوم یک نقد موشکافانه باید کتاب از منظر ژانری بررسی کرد که نویسنده معمولا به آن سبک می نویسد.

با توجه به پیام قدردانی از جیمز ام کین (نویسنده و روزنامه نگار مطرح آمریکایی و خالق آثار جنایی ) در صفحه تقدیر و تشکر کتاب و نقل قول جرج پلکانوس (نویسنده مطرح آمریکایی که تمامی آثارش در ژانر پلیسی و در مرکز شهر واشنگتن می گذرد) در پشت جلد کتاب، کاملا مشخص است که کتاب آقای مرسدس در سرزمین ژانر‌های دلهره آور مهیج (تریلر) و دنیای عادی و زمینی روایت می‌شود که کینگ همواره در آن سکنی داشته است.

برخلاف داستان های سبک وحشت که معمولا درباره یک ایده خاص هستند، رمان‌های جنایی و اسرارآمیز معمولا از یک نقشه و طرح به خصوص آغاز شده و به آن پایبند می‌مانند.

طرفداران متعصب آثار کینگ هرگز قبل از خرید کتاب جدیدی از وی به داستان آن توجه نمی‌کنند.

درواقع اگر شما بی صبرانه منتظر اثر جدیدی از کینگ باشید، به محض انتشار، آن را تهیه می کنید حتی اگر درباره سنگریزه ای به نام دردریو (دردریو Derdriu نام یک اسطوره تراژیک ایرلندی در مجموعه چرخه‌های اولستر است) باشد که پس از بازنشستگی در مریخ سکنی گزیده است.

بنابراین شاید نقد این کتاب بی فایده به نظر برسد. اما صرفا برای اینکه به یاد داشته باشید، آقای مرسدس درباره یک کارآگاه بازنشسته مبتلا به اضافه وزن به نام بیل هاجز است که از زندگی روزمره و بی هیجان پس از دوران بازنشتگی خسته و افسرده شده و ناگهان خوشبختانه قاتلی به نام بردلی هارتفیلد –که بازرس هاجز در گذشته از حل پرونده وی عاجز مانده بوده- فکر او را مشغول کرده و هاجز تصمیم می گیرد بار دیگر روی این پرونده کار کند تا شاید بتواند آن را به پایان برساند. بدین ترتیب بازرس هاجز این بار به دقت و با آرامی به کمک دو تن از دوستان سابقش به تعقیب این قاتل روانی می پردازد.

در مجموع، آقای مرسدس یک داستان دزد و پلیسی سنتی درباره یک قاتل روانی و یک پلیس بخت برگشته است که در طول داستان برای دستگیر کردن این قاتل تلاش می‌کند. در کنار ماجرای اصلی ما شاهد روایت‌های درهم تنیده و متوازی از تولد دوباره شم پلیسی یک بازرس قدیمی و کاووش هایی درباره روح و روان قاتل هستیم. درواقع کینگ به شدت از به حاشیه رفتن و صحبت از کاراکترهای غیر اصلی اجتناب می‌ورزد و این روایت عامیانه که مردان بزرگ تنها گاه به گاه شکست می خورند را به نثر در آورده است.

تا اینجا همه چیز به سبک کارهای قدیمی کینگ است اما وقتی به نقطه اوج داستان نزدیک می شویم ناگهان همه چیز تغییر می‌کند و در این لحظه مشخص می‌شود که تمامی پیش شرط‌های گذشته از بین رفته‌اند. کینگ در نقطه اوج این داستان، که خواننده هیچ چاره ای جز ادامه ندارد، شدیدا از استانداردهای سبک همیشگی‌اش خارج می‌شود و به همین خاطر من به شما توصیه می‌کنم که هرگز این کتاب را یک نفس به پایان نرسانید.

حالا باید به دو نکته ای که در ابتدا مطرح شد پاسخ دهیم: کتاب خوبی بود؟ بله. آیا می‌توان گفت که کتاب آقای مرسدس، اثر خوب دیگری از کینگ است؟ قطعا !

اما اگر بخواهیم این کتاب را در سطح سوم و در ژانر ادبی خودش بررسی کنیم باید گفت که کینگ پا را از سبک وحشت اندکی فراتر گذاشته است و این کاملا به احساس شما بستگی دارد که چنین سبکی را بپسندید یا نه! کینگ در این اثر بسیار دلسوزانه‌تر و گرم‌تر از نویسنده‌های این سبک، به حل و فصل تعلیقات داستان پرداخته است.

در واقع رسالت کینگ در این کتاب این نیست که به خواننده ماهیت انسانهای خود فروش را نشان دهد. (اگرچه روزنه‌ای به این مسئله بازکرده و امیدوارست که خوانندگان‌اش نگاهی به درون آن بیندازند.)

به هر حال با وجود شهرت و اعتبار استفن کینگ به عنوان استاد جنبه های تاریک، باید گفت وی همواره به نشان دادن سبک زندگی درست، آموزش چگونگی مراقبت از یکدیگر، و چگونگی گام نهادن به سوی روشنایی‌ها علاقمند بوده و همواره خاطر نشان کرده است که تاریکی‌ها همیشه در کمین ماست.

این کتاب سوم ژوئن در 448 صفحه منتشر و عرضه شد.
{لینک گاردین به قیمت 16 پوند}
{لینک آمازون به قیمت 17.99 دلار }


ترجمه از: ماندانا سجادی