به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) نشست «ایرانشناسان خارجی و خلیج فارس؛ از واقعیت تا توهم» پنجشنبه 18 اردیبهشت در سرای خلیج فارس بیست و هفتمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران برگزار شد.

سید قاسم یاحسینی، خلیج فارس‌پژوه در این نشست، سخنان خود را درباره تاریخ ایلام و سیر مطالعات تاریخ ایران درباره آن‌ها آغاز کرد و گفت: روند شکل‌گیری شهرنشینی در بوشهر به 5000 تا 7000 سال پیش بر می‌گردد در حالی‌که دیده می‌شود نوعی آریایی‌گری بر تمام سطوح پژوهش‌های آکادمیک و دانشگاهی ایران سایه افکنده است و به دلایلی ما 4 هزار سال تاریخ خود را پیش از آن نادیده می‌گیریم. به طوری ‌که هرکتاب تاریخی عموما با مادها شروع می‌شود اما قبل از مادها دست کم ما 4 هزار سال تمدن بسیار پیشرفته‌ای داشته‌ایم و فقط ما تاریخ 2500 تا 3 هزار ساله خود را در تاریخ مدنظر قرار می‌دهیم. 

وی ادامه داد: براساس آخرین پژوهش‌های انجام شده درباره تاریخ بوشهر، این نتیجه حاصل ‌شده  است که این منطقه حدود 10 هزارسال تاریخ ثبت‌شده دارد و بر خلاف دیگر مناطق ایران،دارای تداوم تاریخی طولانی می‌باشد. 

این پژوهشگر خلیج فارس گفت: قدیمی‌ترین نامی که از این منطقه از سوی باستان‌شناسان به دست آمده است، نام «لیان» است که حدود 5 تا 5 هزار و 500 سال شروع به شکل‌گیری کرد و تا 700 سال قبل از میلاد، لیان یکی از شهرنشین‌ها و متروپل دریایی شوش (مرکز عیلام) و همچنین دیگر مناطق مهم عیلامی بوده است. 

وی ادامه داد: در کتاب «تاریخ شهر لیان» که از سوی سازمان میراث فرهنگی بوشهر منتشر شده است، تمام اسناد، مدارک و کتیبه‌های بوشهر با مطالعات میان‌رشته‌ای مورد بحث قرار گرفته است که در این کتاب، المان‌ها و عناصری که بوشهر را از اولین‌ها می‌کند به آن‌ها اشاره شده است. موسیقی بوشهر، معماری منحصر به فرد بوشهر، سابقه دریانوردی بوشهر و خط و کتابت شهر لیان از مولفه‌هایی است که در این اثر به آن‌ها اشاره شده و نشان می‌دهد که بوشهر چه تاریخ و سابقه درخشانی داشته است. 

وی در ادامه سخنان خود درباره خط و کتابت بوشهر گفت: زمانی‌که آریایی‌ها مهاجرت کردند، مردم لیان  بودند که به آریایی‌ها خط و کتابت آموختن و آن‌ها را وارد تمدن و تاریخ ایران کردند. 

خلیج فارس هویتی تاریخی و گره خوره با نام ایران است

محمدحسن پراور،‌ معاون سیاسی-امنیتی استاندار بوشهر، یکی دیگر از سخنران‌های این نشست بود که در این باره گفت: خلیج فارس هویتی تاریخی است که با نام ایران و ایرانی عجین شده و جزو لاینفک ایران است. خلیج فارس با داشتن قدمتی تاریخی و شاهراه انتقال فرهنگ و آداب و سنن به دیگر مناطق، از قدیم‌الایام نمادی از صلح و دوستی بوده است و به هیچ‌کدام از ساحل‌نشین‌های ایرانی تا به حال اجازه نداده‌اند تا تعدی به این منطقه صورت گیرد و هویت و فرهنگ ایرانی زیر سوال قرار گیرد. 

وی ادامه داد: در سال‌های گذشته که برخی از کشورهای همسایه درصدد زدودن نام خلیج فارس و گرفتن هویت تاریخی ایرانیان هستند،‌ امیدواریم بتوان این فرهنگ کهن ایرانی را با استفاده از اسناد تاریخی که حتی برخی از آن‌ها به قبل از میلاد هم می‌رسد، به نسل‌های آینده منتقل و ثابت کنیم که خلیج فارس در پهنه تاریخی ایران همیشه درخشان بوده است. 

بوشهر گنجینه خلیج فارس است

حمیده ماحوزی، نماینده مردم بوشهر در مجلس شورای اسلامی که قرار بود یکی از سخنران‌های این جلسه باشد، سخنان خود را تنها با بیان این نکته که بوشهر گنجینه خلیج فارس است و با توجه به این که در اسناد تاریخی بوشهر بیش از 25 هزار سند درباره حقانیت نام خلیج فارس موجود است امیدواریم در سال‌های آتی، در خود بوشهر برنامه‌ها و مراسم بهتری برگزار شود. 

توجه ویژه به مطالعات خلیج فارس

کیومرث احمدی، مشاور سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی نیز در این نشست عناوین صحبت‌های خود را در دو بخش ایرانشناسی و خلیج فارس تقسیم کرد و با بیان تاریخچه کوتاهی از چگونگی اهمیت یافتن زبان فارسی برای کشورهایی چون انگلیس، گفت: در قرن 17 که انگلیسی‌ها، مطالعات شرق‌شناسی را شروع کردند و زمینه شناخت ایرانیان از طرف آن‌ها شروع شد، این مطالعات با دو انگیزه سیاسی و تجاری مورد توجه قرار گرفت و این علتی شد برای آموزش زبان فارسی و زبان‌شناسی برای این کشورها. 

وی ادامه داد: بعد از جنگ‌ جهانی دوم بود که در کنفرانس‌های شرق‌شناسی فیلولوژی کانون توجه قرار گرفت و بعد از آن بود که باستان‌شناسی ایرانی مورد توجه اروپاییان قرار گرفت. 

بحث خلیج فارس و زمینه مطالعاتی آن از دیگر بخش‌های سخنان او بود و با بیان این‌که خلیج فارس قبل از کشف نفت در آن، تنها اهمیت اقتصادی و تجاری داشته است، گفت: بعد از پیدایش نفت در این منطقه بوده است که علاوه بر اهمیت اقتصادی آن برای کشورهای دیگر، اهمیت ژئو استراتژیک نیز بر آن افزوده شد و حتی بعد از آن در زمان بعد از جنگ جهانی دوم، به خصوص در سال 1954 اروپاییان به علت تخریب‌های بسیاری که در آن صورت گرفت مطالعات خلیج فارس شروع شد. به طوری‌که امروزه 47 مرکز مطالعات خاورمیانه در آمریکا و 8 دانشگاه در انگلیس در این حوزه به مطالعه می‌پردازند. از این روست که مطالعات خلیج فارس‌شناسی اهمیت زیادی برای ما دارد. 

آلمان هیچ‌گاه قصد تعرض به ایران را نداشته است

اینگو کول، ایران‌شناس آلمانی سخنان خود را در این نشست به نقش فعالیت پلیس مخفی آلمان در ایران در برهه زمانی جنگ جهانی دوم اختصاص داد و گفت: آلمان به عنوان کشوری که 140 سال پیش پا به عرصه وجود گذاشت، بعد از مدتی از پیدایش خوذ سعی کرد دیپلمات‌های آلمانی خود را وارد ایران کند و بعد از آن بود که سیاست خاورمیانه یا سیاست خلیج ارس در آلمان به وجود آمد. 

این ایران‌شناس ادامه داد: آلمان با این‌که در طول سال‌های قبل از جنگ و حتی چند سال پیش از آن می‌خواست که از طریق پلیس ‌مخفی و جاسوسی به ایران نفوذ کند و حتی موفقیت‌هایی هم در این راستا به دست آورد اما هیچ‌گاه نمی‌خواست در ایران، کلونی بسازد و یا به ایران تعرضی کند بلکه فقط سعی کرد از لحاظ اقتصادی نفوذ کند و منافع اولیه خود را در این راستا فراهم کند. 

وی در ادامه سخنان خود به سیر فعالیت جاسوسان آلمانی قبل از شروع جنگ جهانی دوم و سال‌های بعد از آن اشاره کرد.