خبرگزاری کتاب ایران- براساس نظرات بیان شده از سوی پزشکان و نویسندگان کتاب‌های طب سنتی و مدرن، بر امر آموزش به‌عنوان یکی از فاکتورهای مناسب و ضروری برای استفاده از شیوه‌های طب سنتی،تاکید شده است، تا پزشکان و افرادی که به ‌طور تجربی در این حرفه وارد شده‌اند، از شیوه‌‌های این نوع طب، به نفع بیماران و برای بهبود بیماری‌ها استفاده کنند.

دکتر حسین خدمت، فوق‌تخصص گوارش، یکی از پزشکانی است که دستی در طب سنتی دارد و تالیفات و ترجمه‌هایی نیز در این زمینه انجام داده است. وی می‌گوید: کتاب‌هایی که درباره طب سنتی و مدرن تالیف می‌شوند، دارای اختلافاتی با یکدیگر هستند. از آن‌جایی که مراجعه‌کنندگان به استفاده از داروهای گیاهی و سایر انواع طب سنتی در کشور رو به افزایش هستند، این امر وظیفه مولفان را سنگین‌تر می‌کند، چراکه نوع ارایه و توصیه برای استفاده از داروهای گیاهی در کشور ما، نیاز به آموزش دارد.

مولف کتاب «طب مکمل»، با تاکید بر آموزش پزشکانی که پزشکی مدرن خوانده و به افرادی که به‌طور تخصصی مبادرت به فروش و یا تجویز داروهای گیاهی می‌کنند، اظهار کرد: پیش‌داوری‌ها و نبود آموزش درست، از جمله عوامل هرج و مرج در تجویز داروهای گیاهی و در کل طب سنتی است.

نبود آموزش؛ افزایش عوارض درمان
دکتر محمد عبادیانی، متخصص طب ایرانی و مدرس دانشکده طب سنتی دانشگاه تهران نیز در این‌باره معتقد است: شیوه‌های درمانی در طب سنتی، کاربردهای بسیاری در درمان بیماری‌ها دارد که امروزه نیز مورد استفاده قرار می گیرند، اما متاسفانه پزشکان و یا افرادی که به‌‌طور تجربی به این کار اقدام می‌کنند، به دلیل نداشتن اشراف کافی به این روش‌ها در درمان، بیماران را به عوارض جانبی متعددی دچار می‌کنند.

وی با اشاره به تعلیم درست شیوه‌های درمانی طب سنتی، تاکید کرد: آگاهی پزشکان و تمام افرادی که در این زمینه فعال هستند، باعث می‌شود افراد تحت درمان آن‌ها با کمترین عوارض، سلامت خود را به‌دست آورند.

تیراندازی در مکان تاریک
عبادیانی، در ادامه به یکی از شیوه‌های درمانی در طب سنتی با عنوان «فشار درمانی» اشاره کرده و گفت: این روش، تنها یک روش برای درمان نیست بلکه کسانی که مبادرت به این کار می‌کنند بایستی با انواع مزاج‌هاو سوء‌مزاج‌ها آشنا باشند، که اگر این آشنایی وجود نداشته باشد کار درمانی آن‌ها، مانند تیراندازی در مکان تاریک است.

وی افزود: متاسفانه کسانی‌که بدون آموزش به ارایه غلط شیوه‌های درمانی مبادرت می‌کنند، باعث می‌شوند تا بیماران مدت‌ها به‌صورت پنهان با عوارض ناشی از درمان نابجا زندگی کنند، زیرا عوارض درمان نادرست ماه‌ها بعد خود را نشان خواهد داد.

بازگشت به طب قدیم
دكتر غلامرضا امين، عضو هيت‌علمی و مسوول هرباريوم دانشكده داروسازی تهران، درباره طب سنتی و امر آموزش در استفاده و تجویز درست، اظهار کرد: به نظر من نمی‌‌توانيم چنين تفكيكی قايل شويم كه آن طب قديم بوده و اين طب جديد است. اين‌ها وابسته به هم هستند و طب امروز دنباله و تدوام همان طب قديم است. اطلاعات طب جديد، دقيقا مبتنی بر همان روش‌های بهداشتی و درمانی است كه از گذشته وجود داشته است. آن موقع هم سلامتی مردم مطرح بوده و الان هم همين‌طور است. با این تفاوت که آن زمان با امكانات خودش و امروز هم با امكانات پيشرفته امروزی طب و شیوه‌های آن، ارایه می‌شود.

این پزشک داروساز، با اشاره به این‌که در مورد داروها هم وضعیت به همین صورت است، گفت: پروسه‌ای كه اتفاق افتاده، بيانگر اين بازگشت و رويكرد به علم قديم است. مسلما با پيشرفت علم، اثرات جانبی داروهای شيميايی مشخص می‌شوند. حتی قديمی‌ها هم می‌دانستند كه وقتی دارو را خالص‌سازی كرده و به بيمار تجویز می‌کنند، بيمار دچار مشكل می‌شود. در طب قديم نیز داروها درجه‌بندی داشت. به‌عنوان مثال داروی درجه چهار را برای بيمار تجويز نمی‌كردند، زیرا آن دارو برای بیمار كشنده بوده است. اگر هم بنا به دلايلی مجبور می‌شدند چنين دارويی را تجويز كنند، جایگزین آن را نیز ارایه می‌کردند.



وی با تاکید بر نگاهی جدید به امر آموزش، ادامه داد: دنیای پزشکی در سال‌های اخیر به آموزش طب با رویکرد قدیم رو آورده است، زیرا روش‌های درمانی جديد جزءنگر هستند، اما پزشكی قديم، كل‌نگر است. در روزگار قدیم،‌ اگر كسی معده‌اش درد می‌گرفت، فقط معده بيمار را مورد معاينه و توجه قرار نمی‌دادند، بلكه می‌گفتند بايستی بررسی كرد كه چه عوامل موثر ديگری در زندگی بيمار، باعث درد معده او شده است. نخستین سوالات پزشكان سنتی ما راجع به چگونگی زندگی بيمار از جمله اين‌كه «اهل كجاست؟»، «كارش چيست؟» و «اين‌جا چه می‌كند؟» بوده است و سپس در پروسه درمان به دیگر نكات توجه می‌كردند، در حالی‌كه در طب جديد، پزشک فرصتی برای اين كار ندارد، چراکه جزء‌نگر و تخصصی شده و ديگر فرصتی برای «كلی» نگاه كردن ندارد.

طب قدیم، در صدر برنامه‌های تحقیقاتی
مولف کتاب «متداول‌ترين گياهان دارويی سنتی ايران» در ادامه به این موضوع اشاره دارد که در حال حاضر، دوباره رويكرد در سراسر جهان به كل‌نگری متمایل شده و كشورهايی كه علم پزشكی در آن‌ها بنيادی بوده و دانشمندان صاحب‌نظری در اين زمينه داشته‌اند، با يک ديدگاه جديدتر و با استفاده از علم جديد، دوباره مورد توجه قرار گرفته‌اند. بسياری از دانشگاه‌ها و مراكز تحقيقاتی در سراسر دنيا پژوهش، تحقيقات و مطالعات در مورد تاريخ طب و به طور كلی داشته‌هايشان در هر زمينه‌ای را در صدر برنامه‌های تحقيقاتی خود قرار داده‌اند.

آموزش، رکن اساسی
امین، در بخش دیگری از سخنان خود به امر آموزش پزشکان برای یادگیری اصول طب سنتی نیز اشاره کرده و معتقد است: برای پزشكانی كه در حال حاضر در سيستم بهداشت و درمان كار می‌كنند، بايد دوره‌های 6‌ ماهه‌ آموزش طب سنتی برگزار کرد و توجه داشت که اين دوره‌ها در سراسر كشور برگزار شوند و فقط در تهران متمركز نشود، تا حتی پزشكی كه در دورترين شهرهای اين كشور در حال فعاليت است، از اين دوره‌ها بی‌بهره نماند.

وی ادامه داد: اطلاع‌رسانی به پزشكان در اين مورد بسیار ضروری است، چراكه پزشک در سيستم درمان كشور فعال است و اگر اطلاعات لازم را داشته باشد، بنا به ضرورت از روش‌های درمانی طب آلوپاتيک و طب سنتی يا به‌صورت مخلوطی از هر دو استفاده خواهد كرد.

طب سنتی آمیخته به خرافات
دکتر حسین خدمت، نیز در بیان دیدگاه خود درباره استفاده از داروهای شیمیایی و گیاهی، اظهار کرد: نبود آموزش درست باعث شده افراد بدون توجه به عوارض گیاهان دارویی، آن‌ها را تجویز کنند، در حالی‌که نباید فراموش کرد داروهای گیاهی اگر بدون اطلاع از عوارض استفاده شوند، عوارض زیانبارتری خواهند داشت. اگر دقت کنیم داروهای شیمیایی، بروشوری در جعبه دارند که حاوی عوارض بیماری‌ها است، به همین دلیل باید به خاطر سپرد که داروهای گیاهی که تجویز می‌شوند نیز دارای برخی عوارض هستند که باید در این زمینه اطلاع‌رسانی انجام شود.

مترجم کتاب «طب سوزنی» در ادامه با اشاره به طب اسلامی، عنوان کرد: آن‌چه که امروزه از «طب‌الصادق» یا «طب‌الرضا» به ما رسیده، روایت‌های معتبری نیستند، چون آمیخته به خرافاتی شده‌اند که اصول طب امامان معصوم (ع) را نیز زیر سوال می‌برد./