شیری، شاعر، نویسنده و مترجم در گفت‌وگو با خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، خاطره انتشار نخستین کتاب خود را چنین تشریح کرد و گفت: «کلاغ‌ها زبان گنجشک را نمی‌فهمند» عنوان نخستین مجموعه شعرم بود که در سال 1376 آن را به نشر پاسارگاد دادم. این اثر اولین و تنها کتابی بود که با هزینه شخصی خودم به ناشر سپردم. در آن زمان تازه از شهرستان آمده بودم و ناشران به ندرت حاضر می‌شدند کتابی از شاعران نسل ما منتشر کنند. به طور تصادفی با آقای غلامرضا عابدی، مدير مسوول نشر پاسارگاد آشنا شدم و ایشان حاضر شدند کتابم را منتشر کنند.
وی افزود: بعد از انتشار این کتاب با مشکل توزیع آن مواجه شدم. خودم مجبور بودم مجموعه‌ام را به صورت امانی به کتابفروشی‌ها ببرم و دوستانی داشتم که جلوی تئاتر شهر، بساط می‌کردند تا کتاب به فروش برسد. در آن زمان دوستی‌ها هم بیشتر بود و شاعران جوان برای معرفی آثار یکدیگر تلاش زیادی می‌کردند. اوضاع به قدری بد پیش رفت که یک روز خسته شدم و حدود 200 یا 300 نسخه از کتابم را داخل رودخانه انداختم. همان موقع هم با خودم عهد کردم دیگر کتابی چاپ نکنم، مگر این‌که ناشری بر روی آن سرمایه‌گذاری کند.
شیری درباره ویژگی‌های که سبب می‌شود وی اثرش را به ناشری خاص بسپارد، اظهار کرد: بعد از این همه سال که زندگی‌ام را صرف ادبیات کردم انتظار دارم ناشر اثرم توزیع خوبی داشته باشد و حقالتالیف مناسبی هم به من بدهد. من به طور حرفه‌ای در این حوزه کار و از کتاب‌هایم امرار معاش می‌کنم پس دیده شدن کتابم برایم اهمیت زیادی دارد و دوست دارم ناشر کتاب‌های قوی و معتبری را در در کنار کتاب من منتشر کند. در واقع اعتبار ناشر در حوزه تخصصی خودش و توزیع کتاب یکی از دغدغه‌های همیشگی من برای انتخاب ناشر است.
وی با بیان این‌که با ناشران معتبر مختلفی مانند مرکز، چشمه، مروارید، نگاه، نگیما و مشکی همکاری کرده است، ادامه داد: در بین همه این ناشران، با نشر مشکی و مرکز خیلی خوب کار کردم. آنان ناشرانی حرفه‌ای هستند و برخورد محترمانه‌ای با صاحبان آثار دارند. ناشر باید برای چاپ کتاب برنامه‌ریزی داشته باشد و انتشار هر اثری را نپذیرد.
شاعر مجموعه «و تن فروشی نیست» به نقش تبلیغات در دیده شدن کتاب هم پرداخت و گفت: هر ناشری می‌تواند برای کتاب مجوز بگیرد و آن را چاپ کند اما مساله اساسی این است که کتاب به کتابخوان‌ها شناسانده شود. بسیاری از ناشران ما سمتی به نام روابط عمومی ندارد و ارتباطشان با رسانه‌ها ضعیف است. کتاب‌های پرفروش بازار الزاما کتاب‌های با ارزش ادبی بالا نیستند و بسیاری از آن‌ها به دلیل تبلیغات ناشران‌شان پرفروش شده‌اند. این در حالی است که کتاب‌های شعر خیلی خوبی داریم که اصلا دیده نمی‌شوند.
وی درباره مشکلات و ضعف‌های ناشران داخلی افزود: ناشران هم مشکلات خاص خودشان را دارند و نمی‌توان از آنان انتظار زیادی داشت. هزینه‌ها بالا رفته و فروش و استقبال کتاب‌ها کم شده. ویراستاری و نمونه‌خوانی به دلیل هزینه‌بر بودنشان از سوی برخی ناشران نادیده گرفته می‌شوند. شاعران برای حقالتالیف شعر نمی‌گویند اما همه انتظار دارند کتابشان به فروش برسد، ولی مساله این‌جاست که کتاب‌های شعر اغلب قطور نیستند و حاشیه سود زیادی برای ناشر ندارند، در نتیجه از حقالتالیف هم کم می‌شود. طبیعی است ناشران هم دنبال کارهایی هستند که سود بیشتری داشته باشد.
شیری با بیان این‌که انتشار تعداد زیاد مجموعه‌های شعر در بازار کتاب نشانه مثبتی است، افزود: وقتی تعداد کتاب‌های شعر زیاد باشد ناشران محدودی که در حوزه شعر فعالیت دارند توان سرمایه‌گذاری ندارند و نمی‌توانند پاسخگوی این تعداد باشند. در نتیحه اهالی قلم مجبور می‌شوند با سرمایه خودشان کتاب را به ناشر بسپارند و متاسفانه در این حالت کتاب‌های ضعیف زیادی وارد چرخه نشر خواهند شد.
شاعر «عاشقانه‌های سرزمین بلوط» خواسته‌ای هم از ناشران داشت که آن برخورد برابر و عادلانه میان صاحبان آثار بود. وی با بیان این‌که ناشر حرفه‌ای باید به همه کتاب‌ها به یک میزان بپردازد، افزود: در سال 1388 کتابی داشتم که پیش از نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران منتشر شد اما نشر مروارید که ناشرش بود، آن را به نمایشگاه کتاب نیاورد و حتی نامش را نیز در فهرست آثارش وارد نکرد. این عمل شاید سهوا انجام شده باشد اما همین سهل‌انگاری سبب شد کتابم به خوبی دیده نشود./
دوشنبه ۲۱ بهمن ۱۳۹۲ - ۰۰:۰۹
نظر شما