سید‌حبیب‌الله طباطبائیان، دانشیار گروه صنعتی دانشکده حسابداری و مدیریت دانشگاه علامه طباطبائی، در گفت‌و گو با خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، درباره وضعیت نقد منابع دانشگاهی، اظهار کرد: در حوزه نقد‌پژوهی به شکل شایسته‌ای عمل نکرده‌ایم که البته این مشکل مشترک همه حوزههای علمی است. به عبارتی دیگر جریان نقادی در کشور و از جمله در دانشگاه‌ها، در محفلی منصفانه و علمی دنبال نشده است.
لزوم شکل‌گیری جریان نقد منصفانه علمی
رییس انجمن مدیریت تکنولوژی ایران، ادامه داد: با توجه به دغدغه مقام معظم رهبری درباره ایجاد جریان نقد علمی در کشور، هنوز شاهد شکل‌گیری این جریان در مراکز علمی نیستیم و تنها چند مورد محدود در حد یک جرقه ظهور کرده‌اند.
رییس پژوهشکده مطالعات فناوری ریاستجمهوری، در ادامه با اشاره به آسیب‌های بی‌توجهی به نقد آثار علمی و دانشگاهی، تصریح کرد: نبود نقد علمی در حوزه علوم انسانی، به دلیل وجود مباحث انتزاعی و ترس از برچسب سیاسی، در کشور رونق ندارد. این در حالی است که اگر نقد در فضایی منصفانه با نیت یاری رساندن برای تکمیل ایده محقق و در بین نخبگان صورت گیرد، زمینه‌های پیشرفت فراهم خواهد شد. معتقدم، جریان نقادی به جای شخص باید بر اثر تمرکز کند.
نویسنده کتاب «شناخت وضعیت موجود و مطلوب فناوری کشور» درباره آسیب‌های جریان ضعیف نقد علمی نیز گفت: در فضایی که نقد منصفانه وجود ندارد، فرآیند توسعه علمی دچار چالش می‌شود و شاهد کاهش سطح کیفی خواهیم بود. به عبارتی دیگر «نمره دیکته نانوشته، 20 است» در صورتی‌که اگر نقاط ضعف و قوت اثری مشخص نشود، به‌طورحتم در حوزه نظریه‌پردازی نیز دچار مشکل خواهیم شد.
تامین نیاز بنگاه‌های اقتصادی و سازمان‌ها با تالیف کتاب
طباطبائیان افزود: در کشور افراد کمی هستند که شهامت ارایه مباحث تازه را دارند و بر همین اساس، جریان نظریه‌پردازی مبتنی بر اقتضائات جامعه ایرانی، کمتر اتفاق می‌افتد.
نویسنده کتاب «ارزیابی و تحلیل شاخصهای صنعت و معدن» در ادامه اظهار کرد: با توجه به هدف اصلی تالیف منابع دانشگاهی یعنی آموزش، باید به این پرسش پاسخ دهیم که چرا به آموزش نیاز داریم. تامین نیاز بنگاه‌های اقتصادی و سازمان‌ها، یکی از اصلی‌ترین اهداف تولید کتاب علمی و دانشگاهی است. تالیف موفق این دسته از آثار نیز باید همگام با مسایل روز عرضه شود.
تمرکز بر مساله‌محوری در آثار دانشگاهی
وی به ترجمه آثار خارجی و تاثیر آن‌‌ها در ارتقاء سطح علمی دانشگاهیان، گفت: ترجمه به‌عنوان یکی از روش‌های انتقال دانش مفید است اما در جایی، کتاب باید با هدف حل مسایل کشور، نقش ایفا کند، علاوه بر مولف، مترجم نیز باید رویکرد حل مشکلات سیاسی، اجتماعی و اقتصادی را در انتخاب آثار دنبال کند.
معاون پیشین دانشکده مدیریت دانشگاه علامه طباطبائی، تاکید کرد: مولفان باید با تمرکز بر مساله‌محوری و پاسخ‌گویی، به تالیف دانشگاهی نگاه کنند. معتقدم، در منابع حوزههای علوم تجربی و فنی و مهندسی، در مقایسه با آثار علوم انسانی شاهد تالیفات قوی‌تری هستیم. که البته این موضوع به دلیل ذات پیچیده مباحث علوم‌انسانی است. این در حالی است که بسیاری از منابع این حوزه‌ها، به گرد‌آوری منحصر شده‌اند.
حضور اهالی دانش در متن جامعه
طباطبائیان، در پایان درباره راهکار‌های موثر در تالیف کتاب‌های موفق برای حل مشکلات جامعه، توضیح داد: به‌نظر می‌رسد تقویت ارتباط بین پژوهشگاه با دستگاه‌های اجرایی و صنعتی کشور، نخستین راه‌حل برای شناخت معضلات کشور است، تا براساس آن مولفان حوزه دانشگاهی دست به قلم شوند. علاوه بر این، مولفان، مدرسان دانشگاه و اهالی دانش، باید برای فهم بهتر مشکلات، از دانشگاه‌ها به متن جامعه بروند.
سید‌حبیب‌الله طباطبائیان، دانشیار و عضو هیات علمی گروه صنعتی دانشکده حسابدرای و مدیریت دانشگاه علامه طباطبائی است. ریاست انجمن مدیریت تکنولوژی ایران، عضویت در شورای پژوهشی مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور و عضویت در هیات تحریریه فصلنامه علمی و پژوهشی مدیریت توسعه فناوری، از جمله سوابق علمی و اجرایی طباطبائیان است. وی صاحب 12 عنوان کتاب و 59 مقاله علمی و تحقیقاتی در حوزههای مدیریتی است.
دوشنبه ۷ بهمن ۱۳۹۲ - ۲۱:۱۰
نظر شما