شنبه ۲۸ دی ۱۳۹۲ - ۲۳:۰۰
اخلاق در سیره پیامبر(ص) با مدرنیته سازگاری دارد

محسن ایمانی، عضو هیات علمی دانشگاه تربیت مدرس، معتقد است که «اخلاق» علم به فضایل و شیوه‌های کسب آن است و با این نگاه، اخلاق در سیره عملی پیامبر(ص) قابلیت سازگاری با مدرنیته و زندگی مدرن را دارد.

محسن ایمانی در گفت‌وگو با خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، با بیان این‌که ترویج برخی بی‌اخلاق‌های در جامعه نشان‌دهنده بی‌توجهی به سیره پیامبر(ص) است، اظهار کرد: خداوند در قرآن کریم خطاب به پیامبر می‌فرماید که «ای پیامبر تو دارای خُلق عظیمی هستی» با توجه به این‌که کلام خداوند صادق است، این فرموده حق‌تعالی نشان می‌دهد که پیامبر(ص) دارای چنین ویژگی بوده است اما این‌که چرا بی‌اخلاقی در جامعه رواج یافته است، بخش اعظمی از آن به نوع عمل کردن به دستورات الهی توسط ما برمی‌گردد. 

وی افزود: اگر ما مسلمانان خوبی باشیم، به یقین اخلاق هم در سطح جامعه تسری پیدا می‌کند و در رفتار و برخورد ما متجلی می‌شود. 
 
به گفته این استاد دانشگاه، خداوند نیز در قرآن می‌فرماید که «ای کسانی که ایمان آوردید، ایمان بیاورید» این آیه نشان‌دهنده تاکیدی است که خداوند بر مفهوم ایمان دارد، چراکه ایمان و اخلاق با یکدیگر ارتباط مستقیم دارند و هرچه ایمان در درجه بالاتری قرار گیرد اخلاق نیز حسنه‌تر می‌شود.
 
وی در پاسخ به این سوال که «چرا گاهی شاهد ترویج بی‌اخلاقی از سوی برخی مسوولان نیز هستیم؟» گفت: بعد از پیروزی انقلاب اسلامی هجمه تبلیغاتی گسترده‌ای از سوی رادیو و تلویزیون‌های بیگانه علیه اسلام، انقلاب اسلامی و ایران صورت گرفت و همچنین در فضای مجازی نیز این هجمه‌ها ادامه داشت. به جرات می‌توان گفت هیچ کشوری به اندازه ایران آماج این‌گونه حملات قرار نداشته است. با این وجود، در داخل ایران نیز کم‌کاری‌هایی در این باره صورت گرفته است و متاسفانه برخی از افراد در جایگاه‌هایی که قرار داشتند، نتوانستند به وظایف خود به نحو درست عمل کنند و به حوزه‌های اخلاقی وارد نشدند. 

ایمانی اضافه کرد:‌ به طور مثال، در طول این مدت وزیری داشته‌ایم که نتوانست آن‌گونه که شایسته است، به وظایف خودش عمل کند و در واقع، ویژگی‌های فرهنگی لازم را برای این کار نداشت و منجر به رواج بی‌اخلاقی در سطح جامعه شد.
 
این استاد دانشگاه در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر این‌که «آیا اخلاق تعریف واحدی دارد و مرز بین اخلاق و بی‌اخلاقی چیست؟» گفت: به طور کلی اخلاق به معنای علم به فضایل و شیوه‌های کسب آن و نیز آشنایی با رذایل و شیوه‌های دفع آن است. بنابراین ما باید به دنبال کسب فضایل اخلاقی و دفع رذایل اخلاقی باشیم. 

وی اظهار کرد: این مصادیق نیز در همه جای دنیا مشخص است و چنان‌چه در هر چیزی به سمت افراط و تفریط نرویم این شاخصه‌ها نیز تغییر چندانی نمی‌یابند.
 
ایمانی در پاسخ به این سوال که «آیا اخلاق در سیره عملی پیامبر(ص) قابلیت سازگاری با مدرنیته را دارد؟» عنوان کرد:  این دو مقوله با یکدیگر قابل جمع شدن هستند. البته اگر مدرنیته را به معنای «عقل خودبنیاد» بگیریم آن زمان ممکن است با گستره عقل در باورهای دینی ما دچار مشکل شویم اما اگر مدرنیته را به معنای استفاده از فناوری و تکنولوژی روز بگیریم آن وقت اخلاق در سیره نبوی(ص) قابلیت سازگاری دارد.
 
عضو هیات علمی دانشگاه تربیت مدرس برای ترویج اخلاق در سطح جامعه راهکارهایی را پیشنهاد کرد و گفت:‌ کسانی می‌توانند در جامعه به ترویج اخلاق کمک کنند که خودشان پایبند به این اصول باشند و در عمل آن را رعایت کنند. هر بزرگتری در جایگاه خودش به عنوان مثال، پدر و مادر در خانواده، معلم در مدرسه، استاد در دانشگاه و یک مسوول در سمت اجرایی می‌تواند به عنوان یک الگو در ترویج اخلاق موثر باشد. 

ایمانی درباره کتاب‌های نگارش شده درباره سیره عملی پیامبر(ص) گفت: تاکنون کتاب‌های بسیاری درباره سیره نبوی نوشته شده‌اند که در ذیل آن‌ها نیز مفهوم اخلاق بررسی شده است. یکی از کتاب‌هایی که خواندنش را به مخاطبان توصیه می‌کنم کتاب «سیری در سیره نبوی» اثر شهید مطهری است که در این زمینه می‌تواند راهگشا باشد.

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها

اخبار مرتبط