خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)_ برخی  ناشران عمومی در کنار همه کتاب‌هایی که تولید و منتشر می‌کنند، به انتشار کتاب‌های حوزه تربیت بدنی و ورزش نیز توجه دارند و اگرچه ناشر تخصصی حوزه علوم ورزشی نیستند اما حضورشان در این حوزه غنیمت محسوب می‌شود.

یکی از این ناشران، نشر دانش نام دارد، ناشری که از سال 1305 فعالیت خود را آغاز کرده و به فعالیت در حوزه‌های پزشکی و ورزشی مشغول بوده است. تاکنون سه نسل در این نشر فعالیت داشته‌اند و اکنون مدیرمسوولی این انتشاراتی برعهده مجتبی جعفریه است.

جعفریه اما این‌ روزها خیلی از فعالیت در حوزه نشر کتاب راضی نیست و وقتی از او درباره انتشار کتاب‌های حوزه ورزش و تربیت بدنی سوال می‌شود، به صراحت پاسخ می‌دهد:«دو سال است که در این حوزه کار نمی‌کنیم و همین تعداد کتابی را هم که در اختیار داریم، می‌خواهیم بدهیم پوشال کنند!»

جعفریه در گفت‌وگویی صریح با خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، مطالب قابل توجهی را بیان کرده است که  می‌خوانیم:

شما در کنار کتاب‌های پزشکی، آثاری را هم در حوزه علوم ورزشی منتشر می‌کردید اما چند سالی است که هیچ کتاب ورزشی از سوی نشر دانش روانه بازار کتاب نشده است. دلیل چیست؟

متاسفانه از این کتاب‌ها استقبالی در بازار کتاب ورزشی نشد و ما هم دو سال است که کتاب ورزشی تولید نمی‌کنیم و همین تعداد کتابی را هم که در اختیار داریم، می‌خواهیم بدهیم پوشال کنند!

این مشکل نشر شماست یا گریبانگیر ناشران تخصصی حوزه تربیت بدنی هم شده است؟

ناشران تخصصی ورزشی اغلب از انتشار کتاب‌هایی سود می‌برند که منابع درسی دانشجویی محسوب می‌شوند که از این کتاب‌ها هم بیش از دو تا سه هزار نسخه منتشر نمی‌شود. انتشار کتاب با چنین شمارگانی هم که اصلا ارزشی ندارد! اگر کتابی دست‌کم  10 تا 20 هزار نسخه  فروخته شود، می‌توان گفت که برای ناشر سودآور بوده است. ما هم سال‌ها در حوزه ورزش کار کردیم و در شته‌هایی مانند فوتبال، والیبال، بسکتبال، کونگ‌فو و انواع کشش‌ها کتاب داشتیم و حتی کتابی با موضوع برنامه‌ریزی به چاپ بیستم هم رسید اما در نهایت به این نتیجه رسیدیم که فعالیت در این حوزه فایده ندارد و مقرون به صرفه نیست.

و احتمالا شما هم مانند بسیاری از ناشران از معضلی به نام حمایت نشدن از سوی مسوولان به ویژه وزارت ورزش و جوانان کنونی و سازمان تربیت بدنی سابق گله‌مندید؟

بدون تعارف بگویم که ما اصلا امیدی به حمایت از سوی هیچ وزارتخانه یا نهادی نداریم و چندین سال از قهرمانان ورزشی و فدراسیون‌ها می‌خواستیم که در زمینه معرفی کتاب‌هایمان به ما کمک کنند اما اثر نداشت. حتی خود ورزشکاران مانند کونگ‌فوکاها که برایشان کتاب منتشر کرده بودیم هم از خواندن کتاب طفره می‌رفتند و من واقعا از این موضوع در شگفتم که چطور یک ورزشکار خودش را از مطالعه بی‌نیاز می‌داند.

اکنون به‌جای کتاب‌های ورزشی چه آثاری منتشر می‌کنید؟

اکنون به سمت‌ کتاب‌های روانشناسی و موضوعاتی نظیر رژیم لاغری رفته‌ایم که فروش آن‌ها  نسبت به آثار ورزشی بهتر است . نکته مهم این‌که مخاطبان این‌گونه کتاب‌ها را خانم‌ها تشکیل می‌دهند و شما هم می‌دانید که خانم‌ها کتابخوان‌تر از آقایان هستند. در واقع، آن‌ها کتاب را برای خانواده می‌خرند یا سفارش خرید آن را می‌دهند!

حیف نیست که عرصه کتاب‌های ورزشی را با همه جذابیت‌هایش رها کرده اید؟

چه بگویم! مدتی است که حدود 30 عنوان کتاب ورزشی را از خارج از کشور آورده‌ام اما هیچ کاری برای ترجمه آن‌ها انجام نداده‌ام. فراموش نکنیم که نگهداری از کتاب‌های منتشر شده به انبار نیاز دارد. مگر یک نشر چقدر فضای انباری دارد؟ اکنون نشر ما در خیابان گاندی تهران یک انبار را به نگهداری کتاب اختصاص داده است در حالی که لباس‌فروشی‌های همان خیابان به من پیشنهاد داده‌اند در قبال اجاره دادن این انبار به آن‌ها، کرایه بگیرم. به نظر شما واقعا برای من می‌صرفد که کتاب ورزشی تولید کنم و کسی آن را نخرد و بعد هم هزینه انبارداری بدهم؟! به همین دلیل قصد دارم همه کتاب‌های ورزشی‌ام را بدهم به پوشال تبدیل کنند و پولش را بگیرم. باور کنید که ما ناشران هم مثل همه مردم می خواهیم زندگی کنیم و نشر کتاب ورزشی حتی کفاف تامین نان شب ما را هم نمی دهد.

چرا راهکارهایی مانند انتشار علوم ورزشی به صورت دیجیتال را امتحان نکردید؟

این کار را در حوزه آشپزی انجام دادیم که موفق هم نشدیم چون شبکه‌های تلویزیونی به ویژه ماهواره‌ای آن‌قدر برنامه در این حوزه دارند که دیگر کسی به کتاب یا لوح فشرده آشپزی توجه نمی‌کند.

با این وجود، شما باید از سابقه حدود یکصد ساله نشر دانش به خوبی مراقبت کنید و انتشار کتاب ورزشی هم که در مجوز نشر شما وجود دارد، بخشی از کار شماست.این‌طور نیست؟

مرحوم پدرم  که حدود یک قرن کار نشر کتاب را انجام داد، به من سفارش کرد که مانند من اشتباه نکن و هرگز اجازه نده فرزندت در حوزه انتشار کتاب فعالیت کند چون از این طریق شاید نتوانی نان شب خودت را هم به دست آوری! این در حالی است که نشر دانش از سال 1350 تاکنون سه هزار و 250 عنوان کتاب را منتشر کرده و حدود پنجاه عنوان از آن‌ها در حوزه ورزش و تربیت بدنی بوده‌اند.

خبرنگار: محمدجواد سعیدی