خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) – کاوه تیموری، خوشنویس، مدرس و محقق هنر: در نمایشگاهی از آثار خوشنویسی زندهیاد استاد حبیبالله فضایلی در نگارخانه «نی» برپا شده است، 42 اثر از آثار این هنرمند(1376-1301) در شیوههای نستعلیق، نسخ، ثلث و چند مورد از سایر خطوط چون شکسته، رقعه و دیوانی در نمایشگاه به نمایش درآمده است.
بیشتر کارها به تذهیب سیدمحمد فقیهی آراسته شده و از این جهت در شکل بندی آثار، قابهای شکیل، خط و تذهیب را در درون پاسپارتوی زیبا در بر گرفتهاند. مرحوم فضایلی، فاضلی روحانی و خوشنویسی برجسته در روزگار معاصر بود. ایشان در خط نستعلیق در محضر مرحوم زندهیاد استاد علی اکبرکاوه (1367-1271 هـ.ق) تلمّذ کرده بود. با این حال کانون قلم او در دو شیوه نسخ و ثلث متمرکز بود و رهاورد او در این دو خط حاصل جستوجوی شخصی او به شمار میآید.
کتابت قرآن کریم (1367) به خط نسخ و نگارش کتیبههای ثلث در اماکن و مساجد ایران و عراق و سوریه، نمایی از کارهای او را معرفی میکند.
اکثر آثار نمایشگاه «حبیب خط» دوره زمانی دهه 40 تا دهه 60 را دربرمیگیرد. در برخی آثار تلفیق خطوط نسخ با نستعلیق و شکسته نیز دیده میشود. شیوه نگارش چندگانه نویسی از شگردهای اختصاصی مرحوم فضایلی بوده است.
ویژگی این آثار و به طور کلی آثار مرحوم فضایلی انضباط و انسجام درونی آثار وی است. با توجه به اینکه آن زندهیاد از گذرگاه کتابت و کتیبه خط را دنبال میکرد همواره نظم، کرسی بندی و ایجاد ویژگیهایی چون توازن و تعادل در کارهایش اولویت نخست را داشت.
مرحوم فضایلی این توفیق را داشت که در سالهای قبل از انقلاب دو اثر معروف «تعلیم خط» که اکنون در انتشارات سروش به چاپ هشتم رسیده و «اطلس خط» را که چاپ تازهای از آن در سال 1390 در نشر سروش ارایه شد، به طبع برساند.
گزیدهای ارزشمند از آثار خوشنویسی ایشان در کتاب «بوستان خط» و در سالهای نخست انقلاب اسلامی (1359) به چاپ رسید. حاصل آنکه آن بزرگوار در چاپ و نشر کارهای فاخر خود اهتمام ویژه داشتند. نگارنده در مقالهای با عنوان «مروری بر آثار و احوال استاد فضایلی» گوشهای از ویژگیهای هنری ایشان را در آذر سال 1388 در مجله «کتاب ماه هنر» به چاپ رسانده است که علاقهمندان برای آگاهی مبسوط میتوانند به آن مراجعه کنند.
در مورد نمایشگاه «حبیب خط» آن گونه به نظر می رسد که با مجموعهای از آثار درخشان آن شادروان روبهرو نیستیم. برخی قطعات میتواند در ردیف قلم اندازهای استاد فضایلی به شمار آیند که ملاحظه میشود، با تذهیبهای تازه در نمایشگاه ارایه و عرضه شده است.
به نظر میرسد شایسته بود که چنین اهتمام ویژهای برای نمایش کارهای استاد آن هم پس از 16 سال، با تأمل و ظرافت بیشتری بکار گرفته میشد.
دو اثر گرانقدر تعلیمی و تحقیقی استاد «تعلیم خط» و «اطلس خط» و مجموعه آثار بوستان خط و کتابت قرآن، کتیبههای پر شمار و سایر آثار، از استاد حبیبالله فضایلی چهره برجستهای در اذهان جامعه خوشنویسی کشور ساخته که برخی آثار این نمایشگاه تطابق با این نشان و منزلت هنری ندارند، زیرا همچنانکه به اشاره گذشت آن بزرگوار با توجه به فراهم بودن زمینههای لازم، هر کار درخوری را به چاپ میسپرد و علاقهمندان خویش را از آنها بهرهمند میکرد.
به جز یک یا دو مورد عموم آثار این نمایشگاه برای نخستین بار ارایه میشوند و از نظر کیفیت هنری با آثار طراز اوّل استاد فاصله دارند. با این حال زیبنده است برای گرامیداشت و شناخت بیشتر شخصیت معنوی و هنری استاد فضایلی همایش یکروزهای برگزار شود که اهل خط و صاحب نظران به تاثیرات حیات هنری ایشان و آثارش اشاره کنند. خوشبختانه گستره آثار استاد فضایلی به وسعت کشور و جهان اسلام است و با توجه به محدود بودن زمان نمایشگاه امیدواریم همان جایگاه پیشین استاد چه به عنوان محققی سختکوش و چه به عنوان خوشنویسی مبرز در اذهان باقی بمانند.
نمایشگاه «حبیب خط» از سوم لغایت سیزدهم آذر در نگارخانه بینالمللی نی (بنیاد شمس) واقع در خیابان شهید موحد دانش (اقدسیه)، خیابان نیلوفر، برگزار میشود.
سهشنبه ۱۲ آذر ۱۳۹۲ - ۱۲:۲۰
نظر شما