امید حدائق در گفت‌وگو با خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، با اشاره به وسعت و میزان اثرگذاری نمایشگاه کتاب تهران به عنوان بزرگترین رخداد فرهنگی سال، از این عرصه به عنوان بهاری برای کتاب، کتابخوان‌ها و تولیدکنندگان اندیشه و صاحبان قلم و ناشران یاد کرد که در خاورمیانه، قطعا و شايد در جهان منحصر به فرد باشد.

وی درباره این که چرا نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران را منحصر به فرد می‌داند، گفت: در سایر نمایشگاه‌ها ناشران و موسسات فرهنگی به نمایش و معرفی محصولات خود می‌پردازند اما در نمایشگاه کتاب تهران علاوه بر نمایش آثار، فروش و عرضه کالاهاي فرهنگي مكتوب و الكترونيك، نشست‌های هم‌اندیشی، گفت‌وگو با نویسندگان و ... تکاپو و حیات دیگری به این فضا می‌بخشد و آن را منحصر به فرد می‌سازد.

نويسنده كتاب «درخشنده‌ترین شکوفه بهشت» با اشاره به این که این عرصه فرصت بسیار مغتنمی است، عنوان کرد: در این میدان مکتوبات گوناگونی از کشورهای مختلف به ویژه کشورهای همسایه، شبه قاره هند، کشورهای عربی و لبنان به چشم می‌خورند و فرصت بسیار مناسبی وجود دارد تا با دسترسی به آثار حوزه لاتین و توسعه ارتباطات پژوهشی با ناشران و موسسات دیگر زمینه‌های ترجمه، تحقیق و مطالعات بیشتری فراهم شود.

وی یکی از آسیب‌های این حوزه را افزایش چشمگیر بهای کتاب‌ دانست و عنوان کرد: متاسفانه با افزایش بهای کتاب‌ها و کاهش قدرت خرید مخاطبان عمومی و حتي اختصاصي، تنها موسسات دولتي قدرتمند توان تهیه آثار سایر کشورها را خواهند داشت.

نويسنده و مترجم آثار اجتماعي و سیاسی درباره کتاب‌های عربی موجود در نمایشگاه و نحوه دسترسی به آن‌ها گفت: حقیقتا جهان عرب در تولید کتاب با سرعت بیشتری نسبت به ما در حال فعالیت است که جای تقدیر دارد. با وجود افزایش بهای کاغذ همچنان کتاب‌های چاپ کویت به دلیل پرداخت و پشتيباني دولت و درآمدهای نفتی، هزینه‌های فرهنگی این کشور كاهش يافته و كتاب از بهای مناسب‌تری برخوردار است و مخاطبان می‌توانند با سهولت بیشتری این کتاب‌ها را تهیه کنند.

مترجم کتاب از زبان‌های فرانسوي و انگليسي در پاسخ به این سوال که با توجه به تاکیدات فراوان بر مطالعه آیا تهیه و خواندن هر اثر یا اندیشه‌ای سودمند و اثربخش است؟ گفت: این جمله بیهقی که «خواندن هر کتاب به یکبار ارزد » باوجود اقیانوس پهناور کتاب در جهان معاصر دیگر ممکن نیست، مگر آن که پیش‌زمینه‌هایی داشته باشیم و با نگاهی کاملا آگاهانه، جست‌وجوگرانه و دقیق پای در میدان انتخاب کتاب و نمایشگاه بگذاریم و دست کم بتوانیم چکیده یا مقدمه آثار را مطالعه کنیم. چرا که به دلیل وسعت گوهرهای فراوان نمایشگاه کتاب فرصتی برای بهر‌برداری کامل وجود ندارد از این رو افرادی موفق‌ترند که بتوانند متخصصانه و هنرمندانه وارد این اقیانوس شوند و غواصی کنند.

وی با تاکید بر این که «انتخاب کتاب حرفه‌ای هنرمندانه است» گفت: تهیه هر اثری که به نظر جالب توجه می‌رسد، شایسته نیست؛ چرا که در موارد زیادی عناوین آثار بیانگر محتوای حقیقی مکتوبات نیستند. از این رو لازم است در انتخاب آثار مورد نیاز یا به مهارت کامل برسیم یا از متخصصان و افراد با تبحر این حوزه کمک بگیریم؛ چرا که بعید است به سادگی و با بررسی در یک نگاه بتوان اثر مناسبی یافت. در مدت 10 تا 11 روزه برپایی نمایشگاه حتی به شکل توریستی نیز نمی‌توان تمامی تولیدات ناشران گوناگون نگاه کرد!

حدائق در پاسخ به این سوال که داشتن سیر مطالعاتی چه ضرورت دارد؟ بیان کرد: برای به نتیجه رسیدن مطالعات باید هر موضوع مطالعاتی سیری مشخص و ویژه داشته باشد و از مطالعه کتاب‌های ساده به متوسط و پس از آن به آثار پیچیده و در نهایت کتاب‌های عالی آن حوزه برسیم. این امر نیازمند شناخت منابع و کمک گرفتن از افرادی است که این راه را پیموده‌‌اند و در خواندن کتاب یا تدریس در آن حوزه سلوک داشته‌اند. لازم است قبل از انتخاب و مطالعه آثار گوناگون نگاهی علمی، محتوایی و کتاب‌شناختی به موضوعات و عناوین آثار داشته باشیم. در اين جا اهميت رشته كتابداري و مشاوره علمي پديدار می‌شود. 

یکی از پدیده‌های اجتماعی که در نمایشگاه کتاب به وفور دیده می‌شود، وجود بازديد كنندگان گوناگون است که در مواقعی با اهدافی غیر فرهنگي و كتب دوستي یا حتی وقت‌گذرانی در این عرصه حضور دارند. حدائق در این زمینه معتقد است: پرسه‌زدن‌های کتاب‌ناشناسانه مبتلابه افراد زیادی در نمایشگاه است که در پی اتلاف وقت و زمان كشي در نمایشگاه‌اند که هم هزینه ملی و هم هزینه اخلاقی در پی دارد. از فوري‌ترين آسيب‌شناسي‌های علمي که باید در این حوزه بررسی شود، آن است که در نمایشگاه بین‌المللی کتاب تا چه حد بازدیدکننده کیفی داریم؟ باید موضوع به چالش کشیده شود. شاید بهتر است فضای دیگری برای پرسه‌زنی این قشر ایجاد کنیم تا فضای نوراني نمایشگاهی را اشغال و ملوث نکنند. 

مدرس جامعه‌شناسی تبلیغات و ارتباطات یکی از دلایل ازدیاد جمعیتي که برخی از آن‌ها بی‌هدف در نمایشگاه حضور دارند و مانع از فعالیت صحیح اهالی کتاب می‌شوند را تبلیغات فراوان و بعضا غير كارشناسانه و علمي دانست که درباره نمایشگاه صورت می‌گیرد و گفت: شاید در این زمینه با نوعی تورم تبلیغات مواجهیم. کاش چنین نمایشگاهی چند بار در طول سال برگزار می‌شد و شبكه راديويي و تلويزيوني و نقد و معرفي كتاب، سايت يا پورتال‌هايي احداث مي‌شد كه پيش از برپايي نمايشگاه، هم علاقه‌مندان به انتخاب كتاب و هم سير مطالعاتي و مشاوره براي انتخاب كتاب بدان‌ها مراجعه كنند. جهان معاصر، جهان شتاب و سرعت و دنياي تبادل انبوه اطلاعات در زمان صفر (در كسر ثانيه) است بنابر اين بايد بتوانيم از اين امكانات در راستاي الگوي اسلامي ـ ايراني پيشرفت سودهاي فراوان جست.