به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، مراسم بزرگداشت مرحوم محمود عبادیان، مدرس و مترجم فلسفه، عصر دیروز جمعه با سخنرانی محمد ضمیران، عضو گروه فلسفه هنر فرهنگستان هنر، غلامحسین صدری افشار، نویسنده و فرهنگنامه‌نویس، اصغر دادبه، استاد فلسفه اسلامی و ادبیات عرفانی، شیوا دولت‌آبادی، روانشناس و عضو هیات علمی دانشگاه علامه طباطبایی، مجید سرسنگی، مدیرعامل خانه هنرمندان ایران و حسن قاضی‌ مرادی، مترجم آثار فلسفی در تالار استاد جلیل شهناز خانه هنرمندان ایران برگزار شد. 

ضیمران در این مراسم گفت: زندگی زنده‌یاد عبادیان متنی است که بازگو کننده شمه‌ای از وضعیت روشنفکری کشور ماست. او در ابتدای شروع تفکر به مطالعه آثار فیلسوفان ایده‌آلیست آلمان رغبت بسیاری نشان داد و در دهه 60 به آلمان رفت و در دانشگاه هامبورگ مدرک دکترای خود را با پایان‌نامه «زیبایی‌شناسی لوکاچ» گرفت. در این اثر او تاثیر هگل بر تفکرات زیبایی‌شناختی جورج لوکاچ را بررسی کرد. 

وی افزود: عبادیان در اروپا زبان و ادبیات فارسی تدریس می‌کرد، همین مساله باعث شد که ادبیات نیز هم‌پایه فلسفه و زیبایی‌شناسی جزو دغدغه‌های او شود. 

ضیمران در ادامه به بیان گوشه‌ای از زندگی عبادیان پرداخت و گفت: عبادیان در جوانی به آبادان رفت و برای شرکت نفت به کار پرداخت. او در این دوره با نجف دریابندری و صفدر تقی‌زاده همکاری‌هایی داشت و تجربیات گرانبهایی به دست آورد. او این تجربیات خود را به اروپا برد. 

مولف کتاب «درآمدی بر نشانه‌شناسی هنر» در ادامه با اشاره به زمان تدریس عبادیان در دانشگاه‌ها گفت: عبادیان در زمان حکومت محمدرضا پهلوی به دلیل فعالیت‌های سیاسی اجازه تدریس نداشت و پس از انقلاب اسلامی به تدریس در دانشگاه دعوت شد. او در مدت تدریس خود، چارچوب هگل‌شناسی را در نظام آکادمیک ایران به یادگار گذاشت. 

وی در ادامه با اشاره به نظر عبادیان به هگل‌خوانی در ایران گفت: به زعم عبادیان فلسفه هگل در اروپا از دانشگاه به سطح جامعه نفوذ کرد، اما در ایران هگل گرایی از رسانه‌ها بازتاب پیدا کرده و کتاب‌هایی که امروزه در حوزه هگل شناسی منتشر شده خارج از نظام آکادمیک است. 

ضیمران گفت: عبادیان اعتقاد داشت که در پیش از انقلاب به دلیل برخی محدودیت‌ها هگل فقط به صورت یک چهره روزنامه‌ای حضور داشته و از این سطح فراتر نرفته است، اما پس از انقلاب وضعیت هگل‌شناسی بسیار پیشرفت کرد و کتاب‌های بسیاری در این حوزه چاپ شد. این جریان به زعم عبادیان اتفاقی بسیار مبارک بود، اما از سطح «درآمدی بر فلسفه هگل» فراتر نرفت. 

مولف کتاب «زیبایی‌شناسی دیوید هیوم» در پایان با اشاره به انتقاد عبادیان از نحوه تدریس استادان فلسفه در ایران، گفت: عبادیان مدام انتقاد می‌کرد که بیشتر استادان فلسفه در کلاس به دانشجویان اجازه طرح سوال و پرسش نمی‌دهند. خود او در کلاس دانشجویان را طوری هدایت می‌کرد که به بحث و جدل برسند. بر این اساس او معلمی به تمامی معنای کلمه بود. 

اصغر دادبه، موسس گروه فلسفه دانشگاه علامه طباطبایی، یکی دیگر از سخنرانان این مراسم بود. او سخنرانی خود را با اشاره به وضعیت تدریس در ایران شروع کرد: من بارها گفته‌ام که معلمان در ایران از یک گروه اقلیت و یک اکثریت تشکیل می‌شوند. اقلیت دسته‌ای هستند که با وجود توانایی در بسیاری دیگر شغل‌ها، کاری جز معلمی نخواسته‌اند انجام بدهند. گروه اکثریت آن‌هایی هستند که جز معلمی کار دیگری برای گذران نیافته‌اند. متاسفانه اکثریت، جایی برای اقلیت نگذاشته است و مرحوم عبادیان از طیف اقلیت بود. 

وی افزود: نگاه دکتر عبادیان به ادبیات کلاسیک ایران، به دلیل دانش ایشان در حوزه فلسفه و حکمت، نگاهی بسیار متفاوت از دیگران بود. 

دادبه در ادامه با اشاره به شیوه تدریس عبادیان گفت: دکتر عبادیان با داشجویان کاری که حتی آنانی که الفبای انگلیسی را هم نمی‌دانستند، پایان‌نامه‌هایشان ترجمه متون سنگین فلسفی انگلیسی بود و این تنها در عرض دو سال رخ می‌داد. 

دادبه در پایان گفت: تعداد معلم‌های تاثیرگذار فلسفه در ایران بسیار کم است و دیگر نمی‌توان کسی مثل دکتر عبادیان را پیدا کرد. او مصداق عالی یک ایرانی فرهیخته و با اخلاق بود. 

تدوین زیبایی‌شناسی ایرانی 

مجید سرسنگی، مدیر عامل خانه هنرمندان، دیگر سخنران این مراسم بود. او گفت: راز پایداری و ترقی ملت‌ها در حوزه فرهنگ آن‌ها خلاصه می‌شود. اگر ما امروزه شاهد این هستیم که آن‌چیزی که توسط هنرمندان ایرانی خلق می‌شود، تناسبی با زیبایی‌شناسی ایرانی ندارد، به دلیل آن است که اجازه نظریه‌پردازی به استادان و اندیشمندان حوزه زیبایی‌شناسی نداده‌ایم. 

وی افزود: اتکای ما در حوزه زیبایی‌شناسی بیشتر به مبانی نظری غربی بوده است و این مساله در حوزه هنر ما را به سمت بی‌هویتی می‌برد. استاد عبادیان در آثار خود بین فلسفه، هنر و ادبیات پیوند مبارکی برقرار کردند و این مساله می‌تواند به دانشجویان و اندیشمندان دیگر یک مبانی نظری در حوزه زیبایی‌شناسی، هدیه کند. 

حسن قاضی مرادی، مترجم نیز در این مراسم گفت: مرحوم عبادیان شیفته تحقیق در ادبیات ایران بود. توجه اصلی او در تحقیقات آکادمیک‌اش به عنوان یک روشنفکر ایرانی، ادبیات ایرانی بود. کتابی درباره مثنوی نوشت و در آن با تفکر دیالکتیکی مولانا این متن را بررسی کرد. این کتاب هنوز منتشر نشده است. 

وی افزود: او شیفته خیام بود و آرزو داشت کتابی درباره خیام بنویسد. باید بیان کنم که تعدادی از تالیفات و ترجمه‌های او هنوز منتشر نشده است و باید هرچه سریعتر آن‌ها را در اختیار دانشجویان قرار داد. 

در این مراسم همچنین غلامحسین صدری افشار و شیوا دولت‌آبادی نیز سخنرانی کرده و به بیان وجوهی از شخصیت علمی محمود عبادیان پرداختند. 

مراسم بزرگداشت محمود عبادیان عصر دیروز جمعه 23 فروردین با حضور خیل عظیم علاقه‌مندان فلسفه، به ویژه آثار مرحوم عبادیان در تالار شهناز خانه هنرمندان برگزار شد. در میان حاضران چهره‌های شاخصی چون سیاوش جمادی، مجید مددی، حسن بلخاری و محمود دولت‌آبادی نیز حضور داشتند. 

محمود عبادیان فروردین 1307 به دنیا آمد و 12 فروردین امسال چشم از جهان فروبست. او  مدرک دکترای تاریخ فلسفه عمومی از دانشگاه چارلز پراگ و دکترای فلسفه کلاسیک آلمان از دانشگاه هامبورگ داشت. 

عبادیان استاد بازنشسته گروه فلسفه دانشگاه علامه طباطبایی، عضو هیات علمی دانشگاه مفید قم و عضو گروه فلسفه فرهنگستان هنر ایران بود. 

از میان ترجمه‌های منتشر شده او می‌توان به «آزادی و دولت فرزانگی: نامه‌هایی در تربیت زیباشناختی انسان» نوشته شیلر، «سقراط؛ آگاهی از جهل» نوشته یان پاتوچکا، «مقدمه‌های هگل بر پدیدارشناسی روح و زیباشناسی» نوشته هگل، «گزیده زیباشناسی هگل»، «نقد فلسفه حق هگل» نوشته کارل مارکس و «هگل جوان: در تکاپوی کشف دیالکتیک نظری» نوشته «میلان زنوی» اشاره کرد.
 
عبادیان تالیفات بسیاری نیز در زمینه ادبیات فارسی داشت که از میان آن‌ها می‌توان به «درآمدی بر ادبیات معاصر ایران»، «تکوین غزل و نقش سعدی: مقدمه ای بر مبانی جامعه شناختی و زیباشناختی غزل فارسی و غزلیات سعدی» و «فردوسی، سنت و نوآوری در حماسه سرایی» اشاره کرد.