نشست بررسی «رساله در مناقب خداوندگار» برگزار شد
موحد:وسعت خيال و خلاقيت ذهني از مولانا شاعري شگفت ساخته است
محمد علی موحد در نشست بررسی «رساله در مناقب خداوندگار»که عصر دیروز در مرکز فرهنگی شهرکتاب برگزار شد علت شگفت زدگی از مولانا را وسعت خیال، قدرت سخنوری، تکثر در تصویرسازی ذهنی و خلاقیت ذهنی دانست و گفت: او کسی بود که در آستانه 40 سالگی به فردی واعظ و مدرس تبدیل شد که از او یک مثنوی در 6 دفتر و غزلیات و ... برمیخیزد.-
وی با اشاره به تعریف واژه «شرف»در زبان فارسی که بر دوگونه ذاتی و بالعرض است گفت: شرف در لغت به معنای ارجمندی است و دو کتاب «ابتدانامه» یا همان ولد نامه و «رساله سپهسالار» شرفشان بالعرض است چون مبحث سخنشان مولاناست و خودشان به ذات، ارجمند نیستند.
وی با اشاره به این بیت از مثنوی كه «هر که کارد قصد گندم بایدش / کاه خود اندر تبع می آیدش» موضوع قابل بحث متون «رساله سپهسالار» ، «ولدنامه» و «مناقب العارفین» را فاقد فایده خواند و گفت: آنچه در این متون مهم است و به آنها ارزش و اهميت می دهد، پرداختن به زندگی و اندیشه مولانا جلال الدین است، هرچند که پس از چندی همین کتب بخشی از ادبیات ایران شدند.
مترجم «فصوصالحکم» با اشاره به این که برای شناخت مولانا باید به روایت هایی که بلاواسطه و بلافصل است توجه داشت گفت: دو کتاب «ولدنامه» و «رساله سپهسالار» به دلیل نزدیکی تاریخی به زمان زندگی مولانا اشاره واقعی تری به او، اندیشه ها و شیوه زندگی اش دارد. «ولد نامه» که نوشته پسر مولانا است منبع نزدیکتری به اوست، حال آن که در کتاب «مناقب العارفین» شخصیت مولانا به یک اسطوره بدل شده است.
در ادامه این نشست توفیق سبحانی مولوی شناس درباره کتاب «رساله در مناقب خداوندگار» گفت: مقدمه ای که برادران موحد بر رساله سپهسالار نوشته اند بسیار درخور توجه و دقت است.
وی افزود: در این کتاب بررسی و شناخت «کیمیا خاتون»، «شمس تبریزی»، روحیات مولانا و کلیدهایی از مثنوی به دقت و ظرافت مرور شده اند.
مترجم « مولویّه بعد از مولانا» با اشاره به این که فریدون سپهسالار ادعای 40 سال در خدمت مولانا بودن را داشته است و او را از نزدیک میشناخته است گفت: با وجود آنکه تاریخ دقیق این کتاب مشخص نیست اما این نکته معلوم است که سپهسالار ناظر و حاضر با مولانا بوده است و او را به خوبی میشناخته است.
وی در ادامه گفت: اگر روزی به ترکیه بروم حتما «رساله در مناقب خداوندگار» را با خود می برم و آنرا به ناشر ترکی که دغدغه کتب فارسی زبان درباره مولانا دارد هدیه می کنم.
در ادامه این نشست مریم حسینی، پژوهشگر و مدرس دانشگاه با بررسی میان نگرش ها و نگارش های دو کتاب «رساله سپهسالار» و «مناقب العارفین» گفت: «رساله سپهسالار» نسبت به «مناقب العارفین» ارجاع تاریخی نزدیک تری به مولانا دارد و با این که به نظم نگارش شده است اما از حواشی به دور است.
وی با اشاره به اسطورهای بودن شخصیت مولانا در «مناقبالعارفین» گفت: در فصل سوم این کتاب 40 حکایت از مولانا نقل شده است که دربرگیرنده کرامات مولانا است. حال آن که در «رساله سپهسالار» مولانا یک شاعر و آدم معمولی است و از اشاره به خرق عادت خبری نیست.
وی همچنین افزود: در «رساله سپهسالار» هر حکایتی نقل قول از شخص مشخص است در حالی که در «مناقبالعارفین» حکایات با عبارتی چون «یکی از اصحاب گفت» روایت شده است.
حسینی در ادامه تصریح کرد: هدف از مناقب نویسی صرفا معرفی و تکریم یک فرد نبوده است و هدف، حفظ نظام مولویه و خانقاه بوده است و این سیر قصهگویی و تخیل نویسندگان از «ولدنامه» تا «مناقبالعارفین» افزایش داشته است.
رساله سپهسالار با عنوان «رساله در مناقب خداوندگار» با تصحیح و توضیح محمدعلی موحد و صمد موحد از سوی نشر کارنامه به تازگی منتشر شده است.
نظر شما