پرویز شهدی، مترجم، به بهانه 105 سالگی آلبرتو موراویا، نویسنده ایتالیایی، درباره خصوصيات آثار او توضيح داد و از طنز این نویسنده به عنوان طنزی تلخ و سیاه یاد کرد و گفت: «موراویا در آثارش به جنبههای روانکاوی فروید توجه دارد و ریشه مشکلات را در غرایز انسانی میبیند.» وی همچنین عنوان کرد که موراویا به گونهای منتقد جامعه ایتالیا است چرا که این کشور چه پیش از جنگ و چه پس از آن همچنان گرفتار مشکل بزرگ مافیا و فساد مالی بوده است.-
داستان «تحقیر» این نویسنده نیز با عنوان «امیلی و پنلوپه» با ترجمه پرویز شهدی سال 1383 از سوی نشر دشتستان راهی بازار کتاب شد.
به مناسبت سالروز تولد این نویسنده ایتالیایی، گفتوگویی با شهدی، مترجم، انجام دادیم که در ادامه میآید.
شهدی درباره این نویسنده به «ایبنا» گفت: موراویا در آثارش سعی داشت جامعه بورژوازی ایتالیا و فساد حاکم در میان آنان را از جنبههای روانشناسی تجزیه و تحلیل کند. در حقیقت بیشتر جنبه روانکاوی فروید را در آثارش در نظر دارد و ریشه تمامی مشکلات انسان را در غرایز آنها میبیند.
وی ادامه داد: هیچیک از شخصیتهای داستانهای موراویا مثبت و قابل اعتماد نیستند و این نویسنده جنبههای منفی و سیاه جامعه ایتالیا را چه در سطح پایین و در میان قشر کارگری و چه در سطح بالا و در میان قشر ثروتمند جامعه بررسی میکند.
این مترجم افزود: در حقیقت موراویا این انتقاد را نسبت به جامعه ایتالیا مطرح میکند که حتی پس از جنگ نیز نتوانسته خود را از مشکلاتش رها کند و این کشور چه پیش از جنگ و چه پس از آن همچنان گرفتار مشکل بزرگ مافیا و فساد مالی است.
وی با اشاره به ترجمه آثار این نویسنده به اغلب زبانهای زنده دنیا، اظهار کرد: در کنار موراویا ما نویسندهای چون ایتالو کالوینو را میبینیم. هرچند طنز آثار کالوینو قویتر است اما طنز او بیشتر با شوخطبعی ارتباط مییابد، برعکس موراویا که از طنزی کاملا سیاه و تلخ برای بیان مسایل انتقادی جامعه ایتالیا استفاده میکند.
شهدی اشارهای به ترجمه رمان «تحقیر» از این نویسنده داشت و گفت: موراویا در داستان «تحقیر» یا همان «امیلی و پنلوپه» موضوع سادهای را مطرح میکند که چگونه یک زوج جوانی که زندگی همراه با عشق و علاقه دارند، به دلیل یکسری جاهطلبیها و ندانمکاریها، از یکدیگر جدا میشوند.
وی ادامه داد: موراویا در تمام آثارش چنین مسایلی را مطرح میکند و طنز و انتقاد هم در این داستان و هم در دیگر آثار او توام با یکدیگر پیش میرود. وی در این داستان به زیبایی ماجرای اودیسئوس و همسرش پنلوپه را در دل ماجرای شخصیتهای اصلی داستان بیان میکند.
این مترجم در پایان درباره متنی که ترجمه را براساس آن انجام داده است، افزود: کتاب را از ترجمه فرانسه آن به فارسی برگرداندهام و «تحقیر» نام اصلی آن در زبان فرانسه است، البته متن این ترجمه را با کمک یکی از دوستانم با متن ایتالیایی آن نیز مقایسه کردهام.
از دیگر آثار موراویا میتوان به داستانهای «بیتفاوتها»(۱۹۲۹)، «سرکشی» (۱۹۴۷)، «زن رمی» (۱۹۴۷)، «داستانهای رومی» ( ۱۹۵۴)، «دو زن» (۱۹۵۷/ ترجمه به فارسی توسط شیوا رویگران)، «دلتنگی» (۱۹۶۰/ ترجمه به فارسی توسط فرامرز ویسی)، «عشق و زناشویی لیدا» و «یک چیز فقط یک چیز است» اشاره کرد.
نظر شما