به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، سید محمد حسینی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، محمد سُلگی، رییس سازمان انتشارات جهاد دانشگاهی، محمدحسین یادگاری، رییس سازمان جهاد دانشگاهی، حجت‌الاسلام مهدی تقوی، رییس سازمان فعالیت‌های قرآنی جهاد دانشگاهی و دو برگزیده این جشنواره از سخنرانان این مراسم بودند.

در این جشنواره قرار بود علاوه بر کتاب سال دانشجویی و کتاب سال قرآنی دانشجویان، نخستین دوره کتاب الکترونیک برتر دانشجویی نیز برگزار شود اما نامی از برگزیده کتاب الکترونیک دانشجویی در مراسم برده نشد.

طاهر حبیب‌زاده، برگزیده گروه علوم انسانی در شاخه زبان و ادبیات، نخستین سخنران این مراسم بود. وی در صحبت‌هایش کوشید فضای کلی نشر کتاب در کشور را ترسیم کند.

او با بیان این مطلب که معجزه پیامبر خاتم نیز از جنس کتاب بود، گفت: بزرگان دین نقش منحصر به فردی برای کتاب در نظر گرفته‌ و شعرای ایرانی نیز در آثارشان بر اهمیت کتاب تاکید کرده‌اند.

وی مکتوب شدن تمامی یافته‌های علمی ارزشمند را سبب پیشرفت علم دانست و گفت: عالمانی در تاریخ بوده‌اند که به دلیل مکتوب نکردن اندیشه‌هایشان فراموش شدند و آیندگانشان را نیز از دسترسی به علمی جدید محروم کردند.

حبیب‌زاده در ادامه گلایه‌هایی را از وضعیت بازار کتاب داشت و گفت: سودمندی کتاب‌ها و تناسب آن‌ها با نیازهای کشور، باید در هنگام انتخاب و انتشار آثار مورد توجه قرار بگیرند و از انتشار محتواهای یکسان با ادبیات و ظاهر متفاوت جلوگیری شود.

نگاه تجاری به بازار نشر و عدم چاپ آثار تخصصی و علمی به دلیل سودآوری کم، معضلات دیگری بودند که حبیب‌زاده از آن‌ها سخن گفت و اظهار کرد: محققان جوان هم به حمایت مادی و معنوی همه جانبه نیاز دارند و بسیاری از طرح‌های سودمند آن‌ها به دلیل این‌که هیچ نهادی حاضر به حمایتشان نیست، فراموش می‌شوند.

ترجمه و انتشار آثار در سطح جهانی و معرفی اندیشه‌های محققان و مولفان به جهانیان، موضوع دیگری بود که برگزیده شاخه زبان و ادبیات بر آن تاکید کرد و گفت: متاسفانه هیچ تلاشی برای معرفی آثار برجسته نمی‌شود، حتی در سطح داخلی هم معرفی کتاب به خوبی صورت نمی‌گیرد.

وی در پایان صحبت‌هایش پیشنهاد تاسیس «بنیاد ملی حمایت از مولفان و محققان» را برای شناسایی و رفع مشکلاتاین حوزه ارایه داد و سودمند بودن و تناسب داشتن با خلاهای حوزه پژوهش را از دغدغه‌های اصلی خود برای نگارش کتاب «حقوق فناوری اطلاعات» دانست.

علیرضا زجاجی، معاون فرهنگی جهاد دانشگاهی فرایند داوری نوزدهمین جشنواره کتاب سال دانشجویی را بررسی کرد و توجه به تبلیغ و ترویج فرهنگ اسلامی و مقابله با غرب‌زدگی را رویکرد اصلی جهاد دانشگاهی در حوزه فرهنگ دانست.

مدیر گروه داوری حوزه فنی و مهندسی این جشنواره، درباره کارکردهای برگزاری چنین مراسمی گفت: هدف ما ایجاد انگیزه مطالعه، ترغیب و تشویق دانشجویان به تحقیق و انعکاس تلاش‌های جامعه دانشگاهی بود. این اهداف در قالب فعالیت‌های دانشگاه‌ها به ثمر می‌نشینند.

زجاجی درباره شاخص‌های رعایت‌شده در داوری این جشنواره سخن گفت و افزود: برای رعایت عدالت و توجه به اخلاق داوری فعالیت‌های مختلفی صورت گرفت که توجه به آیین‌نامه و بررسی تخصصی آثار از جمله این معیارها بودند. 

همچنین حجت‌الاسلام سیدمهدی تقوی، رییس سازمان فعالیت‌های قرآنی جهاد دانشگاهی گفت: باید شرایطی فراهم شود که شاهد جدا شدن علوم قرآنی از علوم دیگر نباشیم. بشر به هر آن‌چه در قرآن آمده نیاز دارد و علم نخستین و آخرین در قرآن هست. اصولا حرکت به سوی علم برای حل مشکلات و معضلات انسان‌هاست و انسان با قرآن به غنا می‌رسد.

مدیر گروه داوری حوزه علوم قرآنی این جشنواره افزود: قرآن انسان را احیا می‌کند و انسان را به علم و معرفت می‌رساند. اگر انسان به کمک قرآن احیا شود، همه علوم صبغه الهی می‌یابند و این نوع تفکر می‌تواند سرلوحه خوبی برای جشنواره کتاب سال دانشجویی باشد.

سپس دکتر محمد سُلگی، دبیر جشنواره کتاب سال دانشجویی سخنانش را با ارایه گزارشی از تاریخچه برگزاری کتاب سال دانشجویی آغاز کرد و گفت: هدف اصلی ما ارج نهادن به تلاش‌های دانشجویان مولف و مترجم است، معتقدیم این‌گونه فعالیت‌ها سبب رونق اقدامات آن‌ها می‌شود.

وی با بیان این‌که داوری آثار در سه بخش محتوایی، روش‌شناسی و ضوابط شکلی صورت پذیرفتند، اعلام کرد: در این جشنواره 9 اثر برگزیده، 16 اثر لایق تقدیر و یک ناشر شايسته تقدیر انتخاب شدند.

سُلگی از مشکلات مادی و معنوی چاپ کتاب دانشجویی و آمادگی سازمان انتشارات جهاد دانشگاهی برای ارایه کمک‌های مالی به دانشجویان سخن گفت و افزود: البته این امر منوط به همکاری سازمان‌های وابسته و نهادهای کشوری است.

به گفته سُلگی تبدیل پایان‌نامه‌های دانشجویی به کتاب هم بخش دیگری است که به مساعدت بیشتری نیاز دارد. وی درباره طرح‌های پیش روی این سازمان برای گسترش دانش در سطح دانشگاه‌ها گفت: «طرح کتاب دانشجو» برنامه‌ای است که در نظر دارد با خلاصه‌کردن کتاب‌های ارزشمند و توزیع آن‌ها با شمارگان بالا در سطح دانشگاه‌ها به گسترش دانش کمک کند. علاوه بر این طرحی هم با عنوان «تازه‌های کتاب» در دست است که در صددیم به واسطه آن کتاب‌های جدید رشته‌های مختلف را در سطح دانشگاه‌ها معرفی کنیم.

همچنین محمدحسین یادگاری درباره چگونگی تاسیس سازمان جهاد دانشگاهی مباحثی را عنوان کرد و از پیشرفت‌های این سازمان در سال‌های اخیر در حوزه‌های مختلف علمی سخن گفت.

وی با تاکید بر نقش فرهنگ در کشور گفت: پیشرفت علم و در نتیجه پیشرفت کشور باید پشتوانه‌های فرهنگی داشته باشد تا به تعالی برسد. سازمان جهاد دانشگاهی با این نگاه حرکت کرده و یکی از افتخاراتی که تاکنون کسب کرده برپایی مداوم این جشنواره است.

معرفی برگزیدگان و شایستگان تقدیر این جشنواره پایان‌بخش این مراسم بود.

محمد مرادی، مولف کتاب «تو سیب و گندم... تو خود حوا»، طاهر حبیب‌زاده، نویسنده دوره سه جلدی «حقوق فناوری اطلاعات»، «نظام نوآوری» اثر مرتضی اکبری، «درمان شناختی رفتاری ـ اختلال اضطراب اجتماعی» با ترجمه مشترک مسعود چینی‌فروشان و منصور آگشته، «ریزگرد بیابانی در سیستم جهانی» با ترجمه حمید غلامی، «نانوفیزیک و نانو تکنولوژی» با ترجمه عبدالخالد زارعی برخی از آثار برگزیده و تقدیری این جشنواره بودند.

دبیرخانه کتاب سال دانشجویی به دلیل تعدد آثار، غنای محتوا و استمرار فعالیت در جهت چاپ و نشر آثار دانشجویی، انتشارات «ارجمند» را به عنوان ناشر لایق تقدیر معرفی کرد. 

در نوزدهمین دوره کتاب سال دانشجویی جمعا 219 اثر دریافت شد که در 6 گروه طبقه‌بندی و ارزیابی شدند.

سُلگی در حاشیه این مراسم، درباره علت معرفی نشدن اثری در بخش کتاب سال دانشجویی به خبرنگار «ایبنا» گفت: هیچ اثری در بخش کتاب الکترونیک به دبیرخانه ارسال نشد و برای جشنواره سال آینده باید برنامه‌ریزی‌های دقیق‌تری انجام شود تا ناشران الکترونیک به شکل سازماندهی شده شناخته شوند.