به گزارش خبرگزاري كتاب ايران(ايبنا)، نشست تخصصی «کتاب، کتابخانه و کودک» امروز سه‌شنبه(23 آبان) به همت نهاد کتابخانه‌های عمومی با حضور سحر ترهنده و سیدعلی کاشفی‌خوانساری از کارشناسان حوزه کتاب کودک برگزار شد.
كاشفي خوانساري در ابتداي اين برنامه با اشاره به فعاليت نهاد كتابخانه‌هاي عمومي كشور در سال‌هاي گذشته گفت: در چند سال اخير نهاد کتابخانه‌های عمومي کشور فعالیت‌های بسیاری انجام داد که از آن جمله می‌توان به طرح «کتاب من» اشاره کرد. در چند سال اخیر نام نهاد کتابخانه‌ها را بیشتر می‌شنویم و این نشان دهنده اتفاقات خوبی است که در این سازمان افتاده اما این‌كه طرح‌ها تا چه حد بازده داشته‌اند؟ سوال دیگری است.
وی با اشاره به کمبود کتابخانه‌های تخصصی کودک و نوجوان اظهار کرد: امیدواریم در کتابخانه‌های عمومی علاوه بر پاسخ‌گویی به نیازهای مخاطب بزرگسال به نیازهای کودکان و نوجوانان نیز پاسخ داده شود.
کاشفی ادامه داد: در حوزه ادبیات کودک و نوجوان کتابخانه‌های تخصصی اندک‌اند و تعدادی از این کتابخانه‌ها که اکنون دایرند وابسته به نهادهای خصوصی‌اند. به طور مثال کتابخانه تخصصی شورای کودک كه در اين حوزه كار مي‌كند به دلیل کمبود فضا بسیاری از کتاب‌ها و نشریات خود را بایگانی کرده است.
وی افزود: کتابخانه مرجع کودک و نوجوان نیز یکی از بزرگترین و موفق‌ترین کتابخانه‌های تخصصی در چند سال اخیر است که نسبت به گذشته برخی از فعالیت‌های خود را حذف و برخی دیگر را مانند برگزاری جلسات نقد و بررسی کتاب اضافه کرده است.
سخنران این برنامه با بیان این‌که بخش کودک و نوجوان کتابخانه حسینیه ارشاد نیز در این زمینه عملکرد خوبی داشته است، گفت: در این کتابخانه نیز منابع و اطلاعاتی مناسبی گردآوری شده و نمایشگاه‌های مختلفی نیز برگزار می‌شود.
کارشناس ادبیات کودک و نوجوان با تاکید بر عملکرد ضعیف کتابخانه‌های مادر گفت: کتابخانه‌های اصلی مانند کتابخانه ملی ایران، کتابخانه مجلس شورای اسلامی و کتابخانه ملک در حوزه کودک و نوجوان واقعا فقیرند و تنها یک سالن تزیینی دارند؛ به طور مثال در کتابخانه ملی ایران کودکان به دلیل آن‌که مدرک کارشناسی ندارند حق عضویت ندارند و تنها در مناسبت‌های خاص در این کتابخانه حضور پیدا می‌کنند.
وی یادآور شد: کتابخانه ملی با توجه به مشکلات مدیریتی چند ساله اخیرش به روزرسانی چندانی در منابع و مخازن کودک و نوجوان نداشته است.
کاشفی خوانساری درباره کتابخانه مجلس شورای اسلامی نیز اظهار کرد: این کتابخانه هم به دلیل این که مراجعه‌کننده نداشت، کتاب‌های کودک و نوجوان خود را بایگانی کرد و زمانی قرار بود این آثار امحاء شود. من با مکاتباتی که با کتابخانه ملی و کتابخانه مرجع کودکان و نوجوانان داشتم سعی کردم این کتاب‌ها به این مکان‌ها منتقل شوند که این طرح نیز ناموفق بود.
وی اضافه کرد: موسسه پژوهشی تاریخ ادبیات کودک و نوجوان از ديگر موسساتي است كه گنجینه وسیعی از کتاب‌ها را فراهم کرده که بسیاری از آن‌ها توسط مجموعه‌های شخصی اهدا شده‌اند اما منابع این کتابخانه نیز به دلیل کمبود جا و مسایل دیگر برای محققان قابل دسترسی نیستند.
سپس مدیرمسوول نشریه شهرزاد در بخش دیگری از سخنانش گفت: هنوز بار اصلی حفظ ذخایر فرهنگی و مکتوب کشور برعهده آرشیوهای شخصی است و متاسفانه به اشتباه گفته می‌شود که این افراد مجموعه‌دار هستند و نگاه تجاری به فرهنگ دارند در حالی که این گونه نیست و این افراد خادمان فرهنگی‌اند. به طور مثال کتابخانه‌های شخصی افرادی مانند سید فرید قاسمی و ایرج افشار از کتابخانه‌هایی‌اند که به سختی گردآوری شدند.
ترهنده در بخش دیگری از این نشست با بیان این‌که در تمام کشورها دنیا کودک و نوجوان خواننده بالقوه محسوب می‌شوند، گفت: کشورهای دیگر سرمایه‌گذاری برای رشد ادبیات خود را در کتابخانه‌های عمومی شروع کرده‌اند.
وی ضمن تاکید بر لزوم مخاطب‌شناسی در حوزه کودکان و نوجوانان عنوان کرد: در کشور کتابدارانی داریم که می‌خواهند به صورت تخصصی در حوزه کودک و نوجوان کار کنند، این در حالی است که ما هنوز نمی‌دانیم مخاطب کودک کیست؟ در سیستم دانشگاهی نیز به سختی دو واحد با عنوان ادبیات کودک و نوجوان تدریس می‌شود. جای مبحث مخاطب‌شناسی هم در کشورمان خالی است.
وی همچنین با اشاره به این‌که باید از ادبیات کودکان شناخت داشته باشیم، افزود: در این باره این سوال مطرح می‌شود که کتابداران و مسوولان ما چقدر ادبیات کودک را می‌شناسند و به طور مثال در کتابخانه‌های ما چه کتاب‌هایی ادبیات ناب و چه کتاب‌هایی به عنوان سرگرمی استفاده می‌شوند؟
عضو هیات مدیره شورای کودک با بیان این‌که در کشور نیازمند کتابدار ـ مروج هستیم اضافه کرد: نیازمند حضور کتابدارانی هستیم که خلاق‌اند و برای کتابخانه‌های عمومی خود برنامه‌ریزی می‌کنند؛ چرا که واژه ادبیات کودک و نوجوان مدرن است و از قرن هیجدهم وارد ادبیات مکتوب شده است.
وی ادامه داد: پیشینه قصه‌گویی و ادبیات شفاهی ما قوی است و کتابداران با استفاده از این موضوع می‌توانند برای کتابخانه‌ها ایده‌های خلاقی ارایه دهند.
کارشناس این نشست اظهار کرد: نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور نیز باید فهرست کتاب‌های برتر ادبیات کودک و نوجوان را رصد و به صورت مداوم منابع خود را به روزرسانی کند چرا که ادبیات کودک و نوجوان همواره در حال به روز شدن و زایش است.
ترهنده همچنین گفت: اکنون در کشورهای مختلف ظهور شکل‌های ادبیات کودک و نوجوان موجب تغییر کتابخانه‌های عمومی شده است. به طور مثال در برخی از کشورها رمان‌های تصویری باعث شده‌اند تا قفسه‌های جدیدی به کتابخانه‌ها اضافه شود.
وی در پايان با بيان این‌که نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور باید انگیزه برای ترویج کتابخوانی ایجاد کند، اظهار کرد: باید به گونه‌ای عمل شود که تمام اعضای خانواده‌ها در کتابخانه رفت و آمد داشته و عضو کتابخانه‌ها باشند.
در بخش‌هاي ديگر اين نشست نيز از سوي كارشناسان درباره وضعيت نشريات و مطبوعات كودك و نوجوان در كتابخانه‌ها سخناني مطرح شد.
سه‌شنبه ۲۳ آبان ۱۳۹۱ - ۱۴:۰۱
نظر شما