غلامرضا فدايي درباره نام جديد اين رشته به «علم اطلاعات و دانش‌شناسي» به خبرگزاري كتاب ايران(ايبنا)، گفت: بحث تغييرنام رشته كتابداري و اطلاع‌رساني از چند سال پيش در بين استادان و دانشجويان مطرح شده بود.
وي ادامه داد: من در نوشته‌ها و مقالات خود از سال 82 به بعد همواره اين موضوع را مطرح كردم و در كلاس درسي مباني رشته كتابداري و اطلاع‌رساني در دوره كارشناسي ارشد بر اين موضوع تاكيد داشتم كه نام رشته كتابداري يكي از مسايل اصلي آن است. هر چه عنوان رشته جذاب‌تر و زيباتر باشد طبيعي است كه براي فعالان آن حوزه مفيد خواهد بود.
وي افزود: من در مقالات خود بيان كردم كه نام كتابداري زيبندگي و جذابيت لازم را براي فعاليت‌هاي كتابداران ندارد و از سوي ديگر نام اطلاع‌رساني نيز پاسخگوي همه نيازها ي اين رشته نيست.
اين استاد كتابداري با اشاره به نام‌هاي پيشنهادي خود براي اين رشته اظهار كرد: با توجه به اهميت تغييرنام اين رشته مدتي من نام دانش‌شناسي را پيشنهاد كردم كه بعد از مدتي تغيير عقيده دادم. معتقد بودم چون اصلي‌ترين كاركرد رشته كتابداري بازيابي اطلاعات است، بنابراين بايد نام رشته نيز به علم بازيابي اطلاعات تغيير پيدا كند.
وي ادامه داد: سرانجام در تبادل‌نظر با صاحب‌نظران و نيز مشغله‌هاي ذهني خودم، نام علوم اطلاعات را در كميته برنامه‌ريزي كتابداري و اطلاع‌رساني وزارت علوم مطرح كردم چون اين نام مي‌توانست بيشتر شاخه‌ها و فعاليت‌هاي موجود در اين رشته را در برگيرد.
وي افزود: البته براي اين نام نيز موافقان و مخالفان وجود داشت و در نهايت نام «علم اطلاعات و دانش‌شناسي» براي اين رشته انتخاب شد و اين تغيير نام را برداشتن گامي به جلو مي‌دانم.
وي با بيان اين‌كه عنوان رشته بايد نشان‌دهنده باطن و محتواي آن باشد، عنوان كرد: نام جديد رشته نكات جديدي را به ما گوشزد مي‌كند.
وي در اين باره توضيح داد: وقتي مي‌گوييم علم اطلاعات، يكي از مسايل جدي اين است كه خود اطلاعات چيست و چه تعريفي دارد. در تعريف قبلي رشته كتابداري ما ملزم به تعريف اطلاعات نبوديم اما با اين تغيير نام، حداقل بايد فرض گرفته شود كه يك تعريف كلي درباره اطلاعات وجود دارد.
عضو هيات علمي دانشگاه تهران تاكيد كرد: بايد در زير چتر نام جديد، رشته تاريخ و فلسفه علم اطلاعات در دوره‌هاي كارشناسي ارشد و دكترا تاسيس شود و درباره مباحث كلي و اصلي را بيان كند.
وي اضافه كرد: اگر ندانيم اطلاعات چيست و بخواهيم با نام جديد در اين رشته فعاليت كنيم با مشكل مواجه خواهيم شد بنابراين يكي از وظايفي كه نام جديد رشته براي ما الزام ايجاد مي‌كند اين است كه بدانيم اطلاعات چيست و در اين علم با چه مباحثي سر و كار خواهيم داشت.
فدايي با تاكيد بر نظريه‌پردازي در اين حوزه درباره نام دانش‌شناسي نيز نظرات خود را ارايه كرد و افزود: اگر بگوييم مي‌خواهيم كساني را در اين رشته تربيت كنيم كه دانش‌شناس باشند گزافه گفته‌ايم چرا كه شناسايي همه دانش‌ها براي يك فرد ناممكن است بنابراين بايد براي دانش‌شناسي در اين رشته حد و مرزي قايل شويم.
وي ادامه داد: من در مقالاتي به اين موضوع پرداخته‌ام. در تعريف علم كتابداري و اطلاع‌رساني دانش‌شناسي وظيفه بررسي روابط طولي و عرضي اصطلاحات تخصصي دانش‌هاي گوناگون را دارد.
وي گفت: بنابراين اين همان حد و مرز دانش‌شناسي است و دانش‌شناسي بايد براي فهرست‌نويسي به كار گرفته شود.
عضو هيات علمي دانشگاه تهران همچنين گفت: بايد كتابداري را به عنوان يكي از فعاليت‌هاي اصلي در نام جديد بگنجانيم. سازماندهي در علم اطلاعات و دانش‌شناسي يكي از كارهاي اصلي است و كتابداري نيز به نوعي سازماندهي است. بايد روي اين موضوع كار علمي و تحقيقي بيشتري صوت گيرد.
وي معتقد است موافقان و مخالفان بايد نظرات خود را درباره نام جديد رشته مطرح كنند تا براساس اين نظرات محتواي دروس بازنگري شود.
فدايي افزود: بايد با اين تغيير نام به جلو گام برداريم و درس‌هاي متناسب با اين نام را حفظ و براي درس‌هاي نامناسب جايگزين پيدا كنيم.
وي در پايان گفت: به هر حال بايد با همفكري علاقه‌مندان جرح و تعديل‌هايي صورت گيرد اما ما اين اقدام را به فال نيك مي‌گيريم و اميدواريم تغيير محتوا به‌گونه‌اي باشد كه تمام نيازهاي دانشجويان و فعالان اين رشته را پوشش دهد.
چهارشنبه ۵ مهر ۱۳۹۱ - ۰۸:۰۰
نظر شما