مليحه درخوش با اشاره به گسترش روزافزون وب و تاثير آن بر فعاليت‌هاي روزمره افراد به خبرگزاري كتاب ايران(ايبنا)، گفت: امروزه كاربر، نخستين جايي كه براي دستيابي و جست‌وجوي منابع انتخاب مي‌كند، محيط وب است و چنانچه به منبع موردنظر خود دسترسي پيدا نكرد به صورت فيزيكي به كتابخانه‌ها مراجعه مي‌كند.
وي ادامه داد: بنابراين براي اين‌كه بتوانيم منابع موردنظر خود را به كاربر ارايه كنيم، بايد روي منابع وبی سرمايه‌گذاري كنيم.
اين كارشناس ارشد كتابداري با تاكيد بر اين نكته كه منابع الكترونيكي كتابخانه‌هاي غيرمجازي نيازمند ساماندهي هستند، اضافه كرد: كتابخانه‌ها در حال حركت به سمت رقومي كردن (ديجيتال‌سازي) منابع فيزيكي خود هستند. از اين منظر نيز كتابخانه ديجيتال ضرورت پيدا مي‌كند.
وي با اشاره به اين‌كه امروز كتابخانه‌هاي ديجيتالي زيادي در ايران وجود دارند كه بسياري از آن‌ها از يك رويه استاندارد پيروي نمي‌كنند، گفت: مراكز اطلاع‌رساني تنها از مفهوم كتابخانه ديجيتال به ديجيتال‌سازي منابع بسنده مي‌كنند و ساختاري هم كه براي ديجيتال‌سازي منابع استفاده مي‌شود ساختار استاندارد نيست و تعريف استانداردي براي يك كتابخانه ديجيتال وجود ندارد.
درخوش درباره ويژگي‌هاي كتابخانه ديجيتال نيز اظهار كرد: بايد از استانداردهاي موجود براي توصيف، بازيابي و ساماندهي اطلاعات استفاده كنيم و كتابخانه‌هاي ديجيتال ما بايد از اين استانداردها كه در سطح بين‌المللي مطرح هستند پيروي كنند.
وي تاكيد كرد: در دنياي وب ما تنها به منابع خود محدود نمي‌شويم و با كشورهاي ديگر نيز در ارتباطيم.
عضو انجمن كتابداري و اطلاع‌رساني ايران با بيان اين‌كه بُعد جغرافيايي در كتابخانه ديجيتال معنا ندارد، افزود: امكان تبادل اطلاعات در اين محيط وجود دارد به همين دليل براي اين‌كه بتوانيم با ساير كشورها تعامل داشته باشيم بايد از استانداردهايي پيروي كنيم كه در همه جهان وجود دارند.
وي يادآور شد: اگر از اين استانداردها استفاده نكنيم در دنياي وب تنها مي‌مانيم.
به گفته اين كارشناس ارشد كتابداري، پايه نرم‌افزارهاي كتابخانه‌اي ايران در گذشته و امروز داراي مشكل طراحي و فيلدهاي اطلاعاتي است. اگر قرار است كتابخانه ديجيتال به وجود بيايد بايد بر اساس استانداردهاي جهاني باشد.
وي در پاسخ به اين سوال كه چرا كنسرسيوم مشترك محتواي ملي به كندي پيش مي‌رود، گفت: حتي اگر فرض كنيم كه اين كنسرسيوم‌ها از يك ساختار استاندارد استفاده مي‌كنند، بايد اين واقعيت را بپذيريم كه ممکن است با محتواهايي روبه‌رو باشند كه در ساختاری غيراستاندارد قرار دارند. متاسفانه بعضی از مراكز كتابخانه‌اي كه عضو كنسرسيوم مشترك محتواي ملي نيز هستند، ساختار غيراستاندارد دارند.
وي ادامه داد: اين كنسرسيوم، بايد محتواها را جمع‌آوري و سپس امكان بازيابي آن‌ها را فراهم كند. بنابراين وقتي مي‌خواهيم به عنوان يك كنسرسيوم، يك ساختار استاندارد داشته باشيم، بايد محتواهاي مختلف را از مكان‌هاي مختلف بگيريم.
وي افزود: در بعضی موارد محتواهاي مراكز كتابخانه‌اي نيز در ايران غيراستاندارد است و تبديل آن‌ها به محتواي استاندارد زمان زيادي مي‌برد.
درخوش در پايان با اشاره به نقش كتابداران در ارتقاي فضاي مجازي اضافه کرد: اكنون كتابداران با دنياي ديجيتال مواجه شده‌اند و مي‌دانند براي تسلط بر اين حوزه بايد آگاهي خود را افزایش دهند. كتابداران در دنياي وب و استانداردهاي فرادادهاي به خوبي پيش رفته‌اند و نقش خود را به خوبي ايفا كرده‌اند. در ايران هم اتفاقات خوبي افتاده است و بحث كتابدار فرادادهاي مطرح شده كه به نقش كتابدار در دنياي وب و سازماندهي منابع اطلاعاتي در دنياي ديجيتال مي‌پردازد.
به گفته اين كارشناس ارشد كتابداري، كتابدارها در تاسيس كتابخانه‌هاي ديجيتال نقش اساسی دارند؛ چون آن‌ها از گذشته درباره سازماندهي اطلاعات نگرش تخصصی داشتند و شايد تنها كساني هستند كه يك ديدگاه منسجم نسبت به ساماندهي اطلاعات دارند.
پنجشنبه ۲۹ تیر ۱۳۹۱ - ۱۱:۱۰
نظر شما