به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، به نقل از روابط عمومی شهر کتاب ساوه، در ابتدای جلسه محسن حکیم معانی ضمن معرفی کارلوس فوئنتس، گفت: فوئنتس استاد روایت است و من به علاقه‌مندان ادبیات توصیه می‌کنم که آثار او را حتما مطالعه کنند، زیرا فوئنتس از نظر شیوه روایت و روش داستان نویسی یک نویسنده تنوع طلب بوده و شیوه‌های روایت در آثارش بسیار متنوع است. 

وی افزود: گرینگوی پیر همچنان که در متن کتاب به آن اشاره شده در واقع بخشی از سرنوشتی است که کارلوس فوئنتس برای یک نویسنده سرشناس آمریکایی به اسم «امبرزو بی یرس» رقم می‌زند، زیرا «امبرزو بی یرس» امریکا را ترک کرده و به مکزیک می‌رود اما از سرنوشت او خبری نیست و کسی نمی‌داند او در مکزیک چه کار کرد!

این منتقد ادبی در ادامه گفت: فوئنتس از انقلاب مکزیک حرف می‌زند و امبرزو  را به‌عنوان یک شخصیت در کتابش مطرح می کند. امبرزو بی یرس در اصل یک نویسنده بود که در حال حاضر به واسطه طنزهایش مشهور است. او یک نویسنده سرسخت و لجوج بود که با همه چیز سر عناد داشت و یکی از منتقدان فرهنگ امریکای قرن نوزدهم بود. 

حکیم معانی در ادامه ضمن طرح این سوال که «آیا باید گرینگوی پیر را رمانی تاریخی بدانیم یا خیر؟» گفت: تاریخ یکی از مقولاتی است که در حوزه ادبیات بیشترین تاثیر را داشته و همیشه دست مایه مناسبی برای ادبیات بوده است مانند «هملت» شکسپیر که یک وافعه و کارکتر تاریخی را بازبینی می‌کند. با این نکته که در دوره‌ای عناصر داستان همگی در خدمت بیان یک روایت تاریخی است و نویسنده خود را متعهد می‌بیند تاریخ را آنگونه که هست در غالب داستان بیان نماید اما در دنیای پست مدرن این تاریخ است که دستمایه‌ای، برای داستان‌نویسی است. 

وی افزود: در این نگاه شما با روایت سر راست تاریخ مواجه نیستید بلکه این جعل تاریخ است که اتفاق می‌افتد و گرینگوی پیر از آن دسته از رمان‌هایی است که تاریخ را تنها یک بهانه و بستر دیده است جهت روایت داستان و پیشبرد خط داستان و همچنین برای بیان شخصیت انسان‌هایی مثل «امبرزو» در یک دورانی که مشخص نیست. 

حکیم‌معانی گفت: کارلوس فوئنتس دغدغه «امبرزو بی یرس» را دارد و برای او تاریخ سازی می‌کند. امبرزوئی که فوئنتس می‌سازد یک نکته بسیار کلیدی دررفتارش وجود دارد. در ابتدا می‌گوید که او از مرز می‌گذرد در واقع نخستین تصویری که از گرینگوی پیر داریم این است که می‌گوید: تمام مرزها بسوی آمریکا بسته است و از همین رو راه دیگری برای امکان گسترش ندارد و تنها راهی که هست مرز جنوب است. گرینگوی فوئنتس از مرز جنوب می‌گذرد و تمام پل‌ها را باید پشت سرش خراب کند. 

این منتقد در ادامه به شخصیت گرینگوی پیر اشاره کرد و گفت: گرینگو دست به اقدامی زده است که بسیار نمادین است. تمام وسایلی که همراه گرینگو است 2جلد کتاب خودش و کتاب دن کیشوت است، رمانی که در طول عمرش نتوانسته بخواند و اکنون آن‌را همراه خود به مکزیک آورده تا در این سرنوشت غریب مطالعه کند. دن کیشوت حکایت پیرمردی است که بر می‌خیزد و تصمیم به تغییر جهان می‌گیرد. او قصد دارد خود را جای شوالیه‌های قدیم قرار دهد. 

حکیم‌معانی با اشاره به این‌که بعد هستی شناسانه دن‌کیشوت، بسیار مهم است، گفت: در حالی که همه جهان بر علیه دن کیشوت هستند او اصرار دارد که دنیا را پلیدی برداشته و یک تنه به جنگ غول‌ها که نماینده پلیدی هستند می‌رود. "گرینگو" دن کیشوت اوایل قرن بیستم است که تمام تلاش خود را برای اثبات خودش به خودش می‌کند و در این راستا به جنگ غول‌هایی برود که آمریکا آن‌ها را احمقانه و مسخره می‌داند.

وی افزود: در این نبرد گرینگوی پیر تنهاست و هیچکس را ندارد و تنها چیزهایی که همراه اوست، یک مشت کاغذ پاره و لباس مندرس و آت آشغال است. نهایتا مرگ در انتظار گرینگو است، مرگی که قرار بوده باشکوه باشد امایادمان باشد که مرگ دن کیشوت چگونه بوده است! او در بستر مرگ افتاده و تمام خانواده اطرافش را گرفته بودند و در عین هذیان مرد! و گرینگوی پیر نه بدست دشمن بلکه بدست فرماندهی که برای او می‌جنگید از پشت تیر می‌خورد، از پشت تیر خوردن در نظام نشانه بزدل بودن یا خاین بودن است چون حتما در جنگ با دشمن در حال فرار بوده‌ای که از پشت تیر خورده‌ای. 

حکیم معانی در پایان با اشاره به این نکته که مرگ گرینگوی پیر مرگ با افتخاری نیست، گفت: در واقع گرینگوی پیر به آنچه که در نظر دارد، نمی‌رسد و یکی از علت‌های کینه «هریت» از «آرویو» همین نکته است که اجازه نمی‌دهد یک مرگ پر افتخار برای گرینگوی پیر که برای «هریت» جانشین پدر بود رقم بخورد و احساس می‌کند یکبار دیگر پدر او دارد به ذلت کشیده می‌شود. هریت می‌خواهد پدر واقعی خود را در قالب گرینگو پیدا کند و باز هم نهایتا گرینگو هم مانند پدر واقعی‌اش سرنوشت افتخار آمیزی ندارد. 

جلسه نقد و بررسی رمان «گرینگوی پیر» روز جمعه 26خردادماه با حضور محسن حکیم معانی، منتقد ادبی و غلامرضا صراف‌زاده مسوول جلسات نقد، شهرکتاب ساوه، در مکان شهر کتاب ساوه برگزار شد.