به گزارش خبرگزاري كتاب ايران(ايبنا)، آيين رونمايي از كتاب «سنجش سنت» نوشته حجت‌الاسلام منصور مهدوي كه به بررسي انديشه سنت‌گرايان با تمركز بر آراي سيدحسين نصر اختصاص دارد، صبح امروز، سه‌شنبه 16 خرداد، در موسسه حكمت و فلسفه ايران برگزار شد.
غلامرضا اعواني در ابتداي سخنانش از نويسنده كتاب براي انجام پژوهشي در آراي سنت‌گرايان تشكر كرد و گفت: با وجود اين، اشكالاتي در كتاب وجود دارند كه يكي از آنها مطالعه نكردن منابع انگليسي سنت‌گرايان از سوي نويسنده است. سنت‌گرايان درباره تمام مسايلي كه مورد نقد نويسنده اين كتاب قرار گرفته‌اند، در حد اشباع بحث كرده‌اند. اين انديشمندان بيش از 1000 جلد كتاب نوشته‌اند و فردي كه بخواهد درباره اين جريان صحبت كند بايد بخش زيادي از اين كتاب‌ها را خوانده باشد، اما مترجم كتاب تنها به مطالعه ترجمه فارسي برخي از اين منابع بسنده كرده است. سنت‌گرايان بيشتر از همه متفكران اسلامي در طول تاريخ، درباره اديان كتاب نوشته‌اند.
رييس انجمن حكمت و فلسفه ايران، اصل نبوت را يكي از پايه‌هاي اعتقادي سنت‌گرايان دانست و اضافه كرد: نبوت،دومين اصل اعتقادي ما مسلمانان است، در همين راستا، انحصارطلب نبودن از بزرگ‌ترين ويژگي‌هاي قرآن قلمداد مي‌شود. اين كتاب آسماني بارها بر لزوم ايمان به همه كتب تاكيد كرده، همان‌گونه كه پيامبر اسلام(ص) نيز مصداق همه انبيا و كتب آسماني است. متاسفانه به اين ويژگي قرآن توجه چنداني نكرده‌ايم. حدود 200 آيه قرآن بر تصديق ساير اديان آسماني تاكيد مي‌كنند و دنيا اكنون به اين آيات نياز دارد. برخي از انديشمندان مسلمان در فهم ديگر اديان دچار مشكل‌اند، زيرا اين پيش‌فرض را دارند كه همه اديان باطلند، در حالي كه قرآن بر خلاف اين باور تاكيد دارد.
اعواني با بيان اين‌كه «همه سنت‌گرايان مسلمانند» عنوان كرد: «شوان» يكي از مهم‌ترين نمايندگان اين جريان، بر خود فرض مي‌دانست كه هر روز قرآن بخواند و در حال نماز خواندن از دنيا رفت. به گفته شوان، «لا اله الا الله، محمد رسول الله» بزرگ‌ترين اصل متافيزيكي است. در واقع متافيزيك، معياري براي تميز حق از باطل است.
اين نويسنده و مترجم در ادامه، آياتي از قرآن قرائت كرد و گفت: شهادت دادن مستلزم علم، عدل و انصاف است. سنت‌گرايان مسلمان بودند و به تمام اديان شهادت دادند. آنان زبان‌دانان طراز اول بودند و تمام متون ديني را از منابع اصلي مطالعه كردند. اين در حالي است كه ما در مطالعه اديان بسيار ضعيفيم و ضعيف‌ترين كتاب‌ها درباره مطالعه اديان متعلق به ماست. آخرين كتاب قابل‌توجه درباره اديان، هم مربوط به ميرفندرسكي است.
اعواني «وحدت متعالي اديان» در انديشه سنت‌گرايان را مبتني بر اصل نبوت دانست و ادامه داد: تصديق و شهادت به انبيا و اديان آسماني از اصل نبوت نشات مي‌گيرد. در دنياي حاضر، همه اديان از هم گسسته‌اند و بزرگ‌ترين رسالت اسلام اين است كه بر مبناي اصل نبوت، وحدتي را در ميان آنها ايجاد كند. برخي از ما حتي يك كتاب از ساير اديان آسماني مطالعه نمي‌كنيم و شهادت به ناحقي آنها مي‌دهيم. بايد براساس اصل نبوت به حقانيت همه اديان الهي شهادت دهيم.
اعواني با اشاره به تعابير ديگري از سنت در ديدگاه سنت‌گرايان، گفت: آنان سنت را به «دين جاويدان»، «فطرت‌الله» و «دين حنيف» نيز تعبير كرده‌اند، در حالي كه نويسنده اين اثر اشاره‌اي به آنها نكرده است. علم جديد از منظر سنت‌گرايان از ديگر موضوعات مهمي است كه نويسنده به آن نپرداخته است. سنت‌گرايان علم جديد را بريده از حكمت الهي مي‌دانند و باطن هر چيزي كه از حكمت الهي بريده باشد، عذاب الهي است.
وي همچنين به تبيين نشدن تفاوت سيدحسين نصر با ساير سنت‌گرايان در اين اثر اشاره كرد و ادامه داد: نصر، حكمت اسلامي را به نسبت درجاتي كه دارد، در سنت‌گرايي تبيين كرد. بودايي، ديني نيمه‌جهاني است، اما اسلام و مسيحيت، اديان جهاني محسوب مي‌شوند. مسيحيت در دنياي امروز دچار انحصارگرايي شده است و تنها خود را برحق مي‌داند و اين در حالي است كه قرآن بر خلاف انحصارگرايي تاكيد دارد.
رييس انجمن حكمت و فلسفه ايران به مطالعات و پژوهش‌هاي سيدحسين نصر در حوزه هنر قدسي اشاره كرد و گفت: وحي امري فراگير است و به همين دليل ما نمي‌توانيم ادب و هنر غيروحياني داشته باشيم. در روزگار كنوني كه هنر غربي را به كار مي‌بنديم، دچار سردرگمي شده‌ايم.
وي با اشاره به علاقه سيدحسين نصر به علامه طباطبايي و همچنين امام خميني(ره) افزود: نصر سخت دلبسته حكما بود و به عرفان امام خميني(ره) توجه ويژه داشت. او حتي علامه طباطبايي را بيشتر از پدرش دوست داشت. نصر، عرفان اسلامي را نوع عالي عرفان مي‌دانست و به ابن عربي، ابن سينا و سهروردي عشق مي‌ورزيد.
اعواني حكمت را بزرگ‌ترين سرمايه ايران دانست و گفت: اين حكمت، علوي است اما متاسفانه يك جريان ضدحكمت در ايران شكل گرفته است. من به بسياري از كشورهاي اسلامي و غيراسلامي سفر و مشاهده كرده‌ام كه در هيچ‌جاي دنيا حكمت وجود ندارد و فلسفه غربي به همه جا نفوذ كرده است. مايه تاسف است كه ما اين حكمت علوي را معرفي نمي‌كنيم.
وي در پايان سخنانش افزود: به هر حال نويسنده اين كتاب در وسع توانايي خود خوب كار كرده است، اما اگر زبان انگليسي مي‌دانست و كتاب‌هاي اصلي سنت‌گرايان را مي‌خواند، مطالب بهتري ارايه مي‌داد. همچنين به نظرم بهتر است در چاپ‌هاي بعدي، كتاب به نظر سيدحسين نصر نيز برسد. متاسفانه سنت از سوي برخي از ما بد فهميده شده و مورد سوءاستفاده قرار گرفته است.
سه‌شنبه ۱۶ خرداد ۱۳۹۱ - ۱۷:۳۶
نظر شما