جمعه ۱۵ اردیبهشت ۱۳۹۱ - ۱۶:۲۴
تحول در حوزه علوم انساني اجتناب‌ناپذير است

رييس سازمان مطالعات و تدوين كتاب‌هاي علوم انساني دانشگاه‌ها(سمت) در نشست «تحول در حوزه علوم انساني» را اجتناب‌ناپذير دانست و گفت: بايد بازار تفكر همواره باز باشد و افراد آزادانه اظهار نظر كنند تا علم به ويژه علوم انساني به سمت جلو پيش برود./

به گزارش خبرگزاري كتاب ايران (ايبنا)، به نقل از سراي اهل قلم بیست و پنجمین نمايشگاه‌ بين المللي كتاب تهران، حجت‌الاسلام دكتر احمد احمدي در اين نشست اظهار كرد: علوم انساني اساس همه علم‌ها حتي علوم تجربي است. همه صاحب‌نظران در اين حوزه، آرايي داشتند كه همواره مورد اظهارنظر و كاوش قرار گرفته‌اند.

وي در ادامه سخنانش گفت: بسياري از دانشمندان و فلاسفه مانند ابن‌سينا در زمينه‌هاي مختلف نظرات متعددی ارايه كرده‌اند كه همواره دستخوش تغيير و تحولات قرار گرفته‌اند. كساني كه تصور مي‌كنند علوم طبيعي مانند رياضيات علوم محض‌اند، دچار اشتباهند. ممكن است دانشمندان امروز يك نظر درباره مباني علوم انساني ارايه كنند و فردا نظري ديگر. بنابراين تحول در آراي فيلسوفان و دانشمندان از گذشته تاكنون وجود داشته است و نبايد هيچ‌گاه به يك نظر اكتفا كرد.

حجت‌الاسلام احمدي عنوان كرد: سازمان مطالعات و تدوين كتاب‌هاي علوم انساني دانشگاه‌ها(سمت) در زمان جنگ كه دانشگاه‌ها بسته و بسياري از رشته‌ها تعطيل اعلام شدند، در حال برنامه‌ريزي براي دانشگاه‌ها بود و به اقتضاي توانايي خود و جامعه دست به تدوين برنامه و كتاب‌هايي زد.

وي با بيان اين‌كه علوم انساني بايد به صورت مستمر مورد بازبيني قرار بگيرند، ادامه داد: بسياري از اين برنامه‌ها و كتاب‌ها به دليل گذشت زمان و تغييراتي كه در تعليم و تربيت و مديريت به وجود آمد مناسب زمان حال نبود به همين دليل هم در قسمت تئوري و هم در قسمت عملي دست به تغيير و تحول زديم.

رييس سازمان مطالعات و تدوين كتاب‌هاي علوم انساني دانشگاه‌ها(سمت) افزود: اين سازمان تاكنون 1600 عنوان كتاب منتشر كرده و حدود 400 عنوان ديگر نيز آماده چاپ‌اند. قسمت عمده اين كتاب‌ها درسي‌اند و ساير كتاب‌ها مربوط به محققان مي‌شوند.

حجت‌الاسلام احمدي با اشاره به اين‌كه اين سازمان مي‌كوشد تا آنجايي كه در توان دارد از بودجه دولتي برای چاپ کتاب‌ها استفاده نكند، ادامه داد: وقتي كه سرفصل‌هاي كتاب‌هاي درسي دانشجويان در وزارت علوم تحقيقات و فناوري تدوين مي‌شود، به تعلیم آن‌ها مي‌پردازيم و آن‌ها را در اختيار استادان قرار مي‌دهيم. استاد براساس اين سرفصل‌ها، طرح درس مي‌دهد و سازمان، طرح‌ها را ارزيابي مي‌كند. در صورت تاييد طرح، با استاد مربوطه قرارداد مي‌بنديم و استاد به تاليف كتاب مي‌پردازد. در صورت قبول، كتاب به قسمت ويرايش و حروف‌چيني و ساير مراحل چاپ كتاب مي‌رود.

وي افزود: اين سازمان با وجود اين‌كه بارها گفته‌اند كتاب را خودتان چاپ نكنيد و نيز با وجود مشكلات متعدد در مسير چاپ و نشر كتاب، كار نشر كتاب را تاكنون مقتدرانه انجام داده است، زيرا وظيفه خود را تهيه كتاب براي دانشجويان مي‌داند.

رييس سازمان مطالعات و تدوين كتاب‌هاي علوم انساني دانشگاه‌ها(سمت) در ادامه سخنانش اظهار كرد: بخش ديگر كتاب‌هاي اين سازمان كتاب‌هاي مبنايي‌اند. سازمان از مدت‌ها قبل تصميم گرفته كه تعداد اين گونه كتاب‌ها را بيشتر كند كه اكنون نيز مشغول همين امر مهم است. در اين مسير به لحاظ اين‌كه اغلب كتاب‌ها به مسايل ديني مربوط مي‌شوند، با شهر قم در ارتباط هستيم و گفت‌وگوهايي در اين زمينه با صاحب‌نظران این شهر داريم.

حجت‌الاسلام احمدي بيان كرد: تاكنون كتاب‌هاي اين سازمان در دانشگاه‌هاي افغانستان بيشترين روايي را داشته است و قسمت عمده علوم انساني دانشگاه‌هاي افغانستان از اين كتاب‌ها استفاده مي‌كنند.

در ادامه اين نشست دكتر سيدطاها مرقاتي، قایم‌ مقام سازمان مطالعات و تدوين كتاب‌هاي علوم انساني دانشگاه‌ها(سمت) گفت: با توجه به اين‌كه قرآن، تغيير در جامعه را مستلزم تغيير در انسان مي‌داند، در علوم انساني نيز زماني كه وارد يك علم مي‌شويم ابتدا اهداف و رويكردهاي علم مربوطه را بيان مي‌كنند و چون موضوع انسان است، اگر تغيير و تحولي در علوم انساني به وجود مي‌آيد بايد اين تغيير و تحول از انسان آغاز شود و متناسب با زندگي اجتماعي او باشد.

وي ادامه داد: تغيير و تحول در علوم انساني وجود دارد اما مهم اين است كه برداشت ما از اين تحولات چيست؛ به اين معنا كه تغيير و تحول در علوم انساني بايد متناسب با تحولات موجود در روابط انساني، معاملات، اقتصاد و غيره رخ دهد كه سازمان سمت در اين زمينه اقدامات بي‌شماري انجام داده است.

مرقاتي افزود: به عنوان كسي كه به مدت 20 سال در اين سازمان فعاليت مي‌كنم بايد بگويم كه به وجود آمدن سازمان سمت خود يك تحول است. از جمله تصميماتي كه در اين سازمان گرفته شد، چگونگي ايجاد تحول در دانشگاه‌ها بود. دانشگاه داراي سه ركن اصلي استاد، دانشجو و كتاب است. بنابراين، وظيفه خود دانستيم كه در كتاب‌ها، علوم انساني را آن‌گونه كه مورد نياز جامعه بشري است عرضه كنيم.

وي با بيان اين‌كه جزوه‌اي به نام «ربع قرن تلاش» به نگارش درآورده‌ام كه در آن درباره مفهوم تحول علوم انساني و اقدامات سازمان سمت در اين زمينه به صورت مفصل صحبت كرده‌ام، عنوان كرد: چاپ كتاب‌هاي متعدد در علوم انساني از جمله اقدامات اين سازمان به‌شمار مي‌آيد. بخش ديگر فعاليت‌هاي اين سازمان سلبي است؛ به اين معنا كه از ورود فرهنگ‌هاي ناشايست به باورهاي ديني و اسلامي كشورمان جلوگيري كرده‌ايم.

قایم ‌مقام سازمان مطالعات و تدوين كتاب‌هاي علوم انساني دانشگاه‌ها(سمت) ادامه داد: انجام پروژه‌هاي تحقيقاتي و ترجمه كتاب‌ها متناسب با باورها و ارزش‌هاي ديني از ديگر اقدامات اين سازمان به شمار مي‌روند. مولفان و محققان بايد علم خود را به روز كنند و همزمان با تغيير شرايط اجتماعي به فراگيري علوم جديد بپردازند.

نشست تحول در حوزه علوم انساني امروز (15اردیبشت) در سراي اصلي بيست و پنجمين نمايشگاه بين‌المللي كتاب تهران با حضور صاحب‌نظران حوزه علوم انساني برگزار شد.

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها

اخبار مرتبط