دكتر مهدي محمدي در گفت‌وگو با خبرگزاري كتاب ايران(ايبنا)،
اظهار كرد: متاسفانه اغلب دانشجويان اين رشته بدون هدف و داشتن آشنايي قبلي رشته كتابداري را براي تحصيل در دانشگاه برمي‌گزينند و در ادامه راه با رسالت‌ها و ويژگي‌هاي آن آشنا مي‌شوند. چنانچه اين افراد انگيزه‌اي قوي براي ادامه راه نداشته باشند، در نيمه مسير دچار سستي و تزلزل و در جريان كارهاي بعدي با مشكلاتي مواجه مي‌شوند.
محمدي در پاسخ به اين سوال كه «مواد آموزشي دانشجويان رشته كتابداري ما تا چه حد با استانداردهاي جهاني و واپسين دستاوردهاي اين حوزه مطابقت دارد؟» عنوان كرد: سرفصل‌هاي دروس دانشگاهي اين رشته و مواد آموزشي با نيازهاي بازار امروز(مخاطبان كنوني) همخواني ندارند. به تازگي بازنگري‌هايي در اين حوزه انجام شده است اما چون اين اقدامات سال‌هاي اوليه خود را سپري مي‌كنند، براي بررسي نتيجه تغييرات انجام شده بايد منتظر فارغ‌التحصيلي دانشجويان اين دوره و ورود آنها به بازار كار باشيم.
دکتراي تخصصي رشته علوم کتابداري و اطلاع‌رساني افزود: شاغلان كنوني كتابداري در شمار دانش‌آموختگان سرفصل‌هاي قبلي آموزشي‌اند، دروسي كه پاسخگوي كامل نياز مخاطبان نيستند. با وجود آن كه امروزه توسعه و گسترش كتابخانه‌هاي ديجيتالي، اينترنتي و ... را شاهديم، دانشجويان فارغ‌التحصيل كتابداري يا شاغلان كنوني اطلاعات زيادي در اين زمينه ندارند و فاصله آنها با استانداردهاي جهاني زياد است.
نويسنده و محقق حوزره كتابداري و اطلاع‌رساني، آگاه ساختن دانشجويان از رسالت‌ها و جايگاه حقيقي كتابداري را از جمله ضرورت‌هاي اين عرصه دانست و گفت: كتابخانه‌ها با سرمايه‌هاي ملي و مردمي، منابعي را تهيه كرده‌اند و كتابداران، راهنمايان مردم به اين مجموعه‌اند. چنانچه اين افراد با رسالت اصلي خود و جايگاه كتابدار آشنا نباشند، ممكن است با رفتار يا برخوردي نسنجيده مخاطبان يا دانشجويان زيادي را تا مدت‌ها از مطالعه باز دارند. همچنان كه خلاف اين واقعه نيز با موارد متعددي مواجه بوديم كه آنها با رفتاري صحيح دانشجويان يا پژوهشگراني را به محققاني برجسته تبديل كرده‌اند.
دكتر محمدي در پاسخ به اين سوال كه «تا چه حد ضرورت دارد كتابدار دانش‌آموخته اين حرفه باشد؟» گفت: كتابداري علم و حرفه‌اي تخصصي است. بر خلاف آنچه ممكن است تصور شود كه هر فردي توانايي ارايه كتاب و تحويل گرفتن مكتوبات از مراجعان را دارد، مي‌تواند كتابدار باشد، كتابداري يك علم و نيازمند تخصص‌يافتگان اين عرصه است. در اين زمينه لازم است نگرش مسوولان در اين باره تغيير كند تا ديگر شاهد اين موضوع نباشيم كه در كتابخانه‌هاي عمومي از افراد گوناگون و دانش‌آموختگان ساير رشته‌ها به عنوان كتابدار استفاده شود، اين امر در دراز مدت آسيب‌ها و صدمات فراواني به حوزه كتابداري و قلمرو كتاب وارد مي‌كند. از اين رو، لازم است در جذب نيروها دقت بيشتري داشته باشيم. همچنان كه برخوردي نامناسب و رفتاري ناشايست از سوي اين افراد مي‌تواند تا مدت‌ها مراجعان را در بازگشت به كتابخانه بي‌انگيزه كند، رفتار خوب، راهنمايي‌هاي حرفه‌اي و اخلاق مدارانه اين افراد نيز مي‌تواند از دانشجويان يا پژوهشگران ساده، محققاني برجسته بسازد.
وي ادامه داد: بايد كتاب و كتابخواني در كشور ما نهادينه شود و دانش‌آموزان در دوران تحصيل خود با واژه‌ها و مفاهيمي مانند كتاب، كتابخواني، كتابدار و كتابداري آشنا شوند، چرا كه بعد از آن ديگر با اين مفاهيم ارتباط خوبي برقرار نخواهند كرد. براي آشنايي با اين مفاهيم بايد با «كتابخانه‌هاي آموزشگاهي» آشنا شويم، مقوله‌اي كه مدتي جدي گرفته شد و متاسفانه اكنون با حذف سمت «كتابداري» در سيستم آموزشي كشور، تير خلاصي به پيكر ضعيف و نحيف آن زده شده است.
قائم مقام انجمن كتابداري استان قم از اين رفتار به عنوان اقدامي كارشناسي‌نشده ياد كرد و اظهار داشت: چنين رخدادهايي مغاير با اصول علمي براي نهادينه كردن فرهنگ كتاب و كتابخواني‌اند.
نويسنده كتاب «اخلاق حرفه‌اي كتابداري و اطلاع‌رساني» در پاسخ به اين سوال كه «وظيفه مراجعان كتابخانه‌ها در برابر كتابداران چيست؟» گفت: اين ارتباط تعاملي دو سويه است. همچنان كه همواره در كلاس‌هاي درسي به دانشجويان كتابداري متذكر شده‌ام؛ برخورد خوب و شايسته يك كتابدار، مراجعه كننده را ناچار به برخوردي مناسب مي‌كند. چنانچه كتابداران واقف بر رسالت حرفه‌اي خود باشند، همواره اين تعامل به خوبي صورت مي‌گيرد. در مبحث «اخلاق حرفه‌اي در كتابداري» نيز بر اين موضوع تاكيد شده است.
اين استاد كتابداري در پايان ياد آور شد: در جامعه اسلامي ما اغلب افراد در قبال خدماتي كه دريافت مي‌كنند، قدردانند. از سوي ديگر، كتابداران نيز بايد خود را به مسووليت‌پذيري در قبال افراد و سازمان‌ها ملزم كنند.
دوشنبه ۳۰ آبان ۱۳۹۰ - ۱۲:۱۸
نظر شما