رواقی در گفتوگو با خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) گفت: از گذشته تا امروز درباره «شاهنامه»، فرهنگهای محدودی تدوین شده و شاید تعداد آثاری از این دست که به چاپ رسیده در حدود پنج یا شش اثر باشد که در مقدمه کتاب آنها را معرفی کردهام.
وی به دو فرهنگ قدیمی «شاهنامه» اشاره و تشریح کرد: «معجم شاهنامه» اثر حسین خدیو جم و «شهنامه عبدالقادر» یا «لغتنامه عبدالقادر» دو عنوان از فرهنگنامههای قدیمی در این زمینه هستند. اما همانطور که در آغاز کتاب آوردهام، هیچیک از این آثار پاسخگوی نیاز خوانندگان برای دریافت معنی شاهنامه نیستند.
این پژوهشگر ادامه داد: از سوی دیگر فرهنگنامههای فارسی نیز، مجموع واژگان «شاهنامه» را شامل نمیشوند. بنابراین خوانندگان به تکنگاریهایی درباره «شاهنامه» نیاز دارند. به عبارت دیگر فرهنگی لازم است که ویژه «شاهنامه» و تکنگاری شده باشد.
وی درباره گردآوری و تدوین این اثر توضیح داد: یادداشتبرداریهای مرتبط با این اثر از بیش از 40 سال پیش تاکنون فراهم شدهاند. حاصل این یادداشتبرداریها را همراه با چند تن از همکارانم گردآوری و تنظیم کردهایم. در حال حاضر نیز این اثر به عنوان «فرهنگ متوسط» در نظر گرفته شده است.
رواقی افزود: در این اثر سعی شده است هم در متن و هم در مقدمه به لغات دشوار، ترکیبات و دشواریهای این کار بپردازیم.
وی به «فرهنگ بزرگ شاهنامه» اشاره کرد و گفت: این اثر نیز در دست آمادهسازی است و در پنج مجلد به چاپ میرسد. «فرهنگ بزرگ» شواهد، نمونهها و دستهبندیهای معنایی بیشتری را شامل میشود.
عضو فرهنگستان زبان و ادب فارسی در ادامه دیدگاهش درباره جایزه «کتاب فصل» را ارایه کرد و گفت: این جایزه به ویژه برای افرادی که تازهکار هستند میتواند به عنوان مشوقی در زمینه تالیف به حساب آید تا گامهای استوارتری را در این حوزه بردارند.
وی در پایان یادآور شد: به عبارت دیگر برگزاری جوایزی از این دست سبب میشود سستی و ضعفی که در حوزه تالیف شاهد آن هستیم کاهش یابد و مولفان به فعالیتهای فرهنگی و ادبی بیش از پیش بپردازند.
علی رواقی متولد ۱۳۲۰ در مشهد، استاد ادبیات فارسی، قرآنپژوه و عضو پیوسته فرهنگستان زبان و ادب فارسی است. وی کارشناسی ادبیات فارسی خود را از دانشگاه فردوسی و کارشناسی ارشد و دکترای همین رشته را از دانشگاه تهران اخذ کرده است.
«منتخب نثر فارسی»، «پژوهش و ویرایش قرآن مترجم قدس»، «تصحیح ترجمه مقامات حریری»، «تصحیح تفسیر قرآن پاک» (با مقدمه مجتبی مینوی)، «تصحیح جلد اول بصایر یمینی»، «تصحیح فرهنگ تکملهالاصناف»، «تصحیح مقاصد اللغه و تفسیر ۶ جلدی بصائر یمینی»، «ذیلی بر فرهنگهای فارسی»، «زبان فارسی در ماوراءالنهر»، «سبک شناسی یا گونهشناسی ترجمههای قرآن»، «گزیده شاهنامه»، «فرهنگ فارسی تاجیکی»، «فرهنگ مصدر در زبان فارسی»، «فرهنگواره واژگان قرآنی – فارسی»، «همکاری در چاپ دیوان ناصرخسرو» و «ویرایش ترجمه قرآن موزه پارس شیراز» از جمله آثار منتشر شده رواقی هستند.
«فرهنگ شاهنامه» به کوشش علی رواقی در دو جلد از سوی انتشارات فرهنگستان هنر منتشر شد. این اثر در هفدهمین دوره جایزه «کتاب فصل» در بخش «ادبیات» به عنوان برگزیده معرفی شده است.
سهشنبه ۱۹ مهر ۱۳۹۰ - ۱۰:۱۰
نظر شما