كتاب «مباني تعليم و تربيت در قرآن و احاديث» نوشته رضا فرهاديان از سوي موسسه بوستان كتاب تجديد چاپ شد. اثر حاضر با كاوش در رهنمودهاي تربيتي قرآن و احاديث، مباني تعليم و تربيت را بررسي كرده است.-
به عقيده نويسنده، بشر با همه پيشرفتها در زمينه علوم و تكنولوژي، به علت انحرافات اخلاقي و تربيتي ـكه حاكي از وجود نداشتن يك نظام صحيح تعليم و تربيت استـ گرفتار بحران و نابسامانيهاي فراواني شده است.
بر اساس مطالب كتاب، «نداشتن يك جهانبيني صحيح و فقدان يك ديدگاه درست درباره خدا و جهان و انسان و تعليم و تربيت و همچنين عدم آشنايي با ساختار وجودي انسان از ديدگاه وحي، سبب بروز بحران شديدي در ارزشها و ناهماهنگي فراوان در فرايند نظام آموزش و پرورش در جهان شده است.
قرآن كتابي است الهي كه براي انسانها نازل شده و در طول قرنهاي متمادي، انسانهايي تربيت كرده است كه هر يك همچون ستارهاي پرفروغ در ميان جوامع درخشيده و به زندگي انسانها معنا بخشيده و زمينهساز حركتهاي آزاديبخش در ميان ملتها بوده است.
نفوذ شگفتانگيز آيات قرآن در دل و جان انسانها، تحولي عظيم در ابعاد گوناگون زندگي بشر ايجاد كرده و هميشه الهامبخش تفكرات سازنده و ارزشهاي والا بوده است. اغلب متفكران و رهبران راستين بشر از سرچشمه زلال اين كتاب سيراب شدهاند.
در عصر كنوني كه اسلام تجديد حياتي دوباره يافته و مسلمانان رو به سوي قرآن ميآورند و احساس نياز ميكنند كه با ژرفاي آن آشنا شوند و تعليمات حياتبخش آن را بكار گيرند، ضرورت شناخت فرهنگ عميق اسلامي و آشنايي با مباني تعليم و تربيت آن بيش از هر زمان ديگر براي افراد جامعه و نظام آموزشي و ارشادي و همچنين دستگاههاي تبليغاتي و ارتباط جمعي كشور اهميت پيدا ميكند زيرا قرآن رسالتي جهاني داشته و انسانها تنها با شناخت و به كار بستن تعليمات ويژه آن ميتوانند به سعادت و خوشبختي ابدي دست يابند.
قرآن بر اساس فطرت و طبيعت انسان، برنامهاي واقعگرايانه و كامل را ارايه ميدهد و در همه مسائل اساسي و مبتلابه زندگي انسان، اظهارنظر ميكند. چرا كه "تبيان كلي شيء" است.»
با توجه به آشفتگي فكري و فرهنگي جهان و افول پياپي مكتبها و ايدئولوژيهاي مختلف و سرگرداني انديشمندان جهان نسبت به شناخت انسان و قوانين جامعه و ارزشهاي مطلوب آن و كلي و مبهم بودن برنامههاي ارايه شده توسط بعضي از نظريهپردازان و روشنفكران جهان ـكه نظام سلطه ماترياليستي و ليبراليستي بر بينش آنان حاكم استـ رسالت جامعه اسلامي و رهبران فكري آن، بيش از پيش سنگينتر شده است و بهترين پشتوانه اداي اين رسالت، عبارت است از الهام گرفتن از سخنان گوهربار پيامبر(ص) و چنگ زدن به دامن قرآن كريم، چنان كه آن حضرت(ص) خود فرمود: «اذا التبست عليكم الفتن كقطع الليل المظلم فعليكم بالقرآن...؛ هر زمان كه پردههاي فتنه همانند پارههاي تاريك شب بر شما سايه افكند، به قرآن روي آوريد و بدان تمسك جوييد و از راهنماييهاي آن بهرهمند شويد.»
قرآن، تنها منبعي است كه ميتواند بشر بحرانزده را از دامهاي انحطاط اخلاقي نجات دهد. راه و روشي كه قرآن براي انسانها ترسيم ميكند، براساس قوانين آفرينش و نظام احسن بنا شده و مخاطب آن، انسانهايي است كه به آن گرايش، ايمان و يقين پيدا كردهاند. براي چنين كساني، پيامهاي قرآن، روشن و قابل درك است.
بر اساس مطالب كتاب، «قرآن به صورتي موزون و دلانگيز، قوا و استعدادهاي انسان را به سوي رشد و بالندگي سوق ميدهد و همواره بر آن است كه بين جسم و روح، عاطفه و عقل، دين و دنيا، فكر و عمل، كار و عبادت و در نهايت بين انسان و خدا، ارتباطي منسجم و پيوندي ناگسستني و پايدار ايجاد كند.
ارزشهايي كه قرآن براي زندگي انسان معرفي ميكند، داراي اصولي ثابت و مطلق است و فضيلتهايي كه مطرح ميسازد، امري قراردادي و اعتباري نيست.
سعادت و رستگاري جاويد، حقيقتي است كه انسان تنها در سايه سعي و تلاش خالصانه و آگاهانه خود، ميتواند بدان دست يابد.
از ديدگاه قرآن، انسان قدرت خودسازي و تاثيرگذاري در خود و ديگران را دارد. همچنان كه از ديگران نيز متاثر ميشود. از اينرو، موجودي است قابل تعليم و تربيتپذير و نيازمند بدان و اساسا خود موضوع تعليم و تربيت است.»
اثر حاضر با كاوش در اين ميراث عظيم، مباني تعليم و تربيت را از ديدگاه قرآن در شش فصل بررسي كرده است. شناخت انسان، روشهاي رفتاري و اصول كاربردي، اصول حاكم بر جهانبيني، محتواي تعليم و تربيت، اهداف تعليم و تربيت و ميوه تربيت، عناوين فصول ششگانه اين اثرند.
چاپ چهارم كتاب «مباني تعليم و تربيت در قرآن و احاديث» با شمارگان 900 نسخه، 602 صفحه و بهاي 95000 ريال راهي بازار نشر شد.
نظر شما