به گزارش خبرگزاري كتاب ايران (ايبنا)، آيين نكوداشت ثبت دو ميراث مستند ايران (التفهيم لاوايل صناعه التنجيم اثر بيروني و مجموعه پنج گنج نظامي) در دفتر ثبت حافظه جهاني يونسکو، صبح امروز (8 مرداد) با حضور دكتر اسحق صلاحي، رييس سازمان اسناد و كتابخانه ملي ايران، دكتر محمدرضا سعيدآبادي، دبيركل يونسكو در سازمان ملل، اعضا و كاركنان سازمان اسناد و كتابخانه ملي ايران در مركز همايش‌هاي اين سازمان برگزار شد.

در اين مراسم، دكتر صلاحي از ثبت جهاني دو اثر ارزشمند ايران فرهنگي با تاريخ كهن، تمدن و ارزش‌هاي والاي انساني سخن گفت و افزود: پنج اثر مستند ايراني تاكنون به ثبت جهاني سازمان ملل رسيده اند و اين امر نشاگر تلاش‌هاي محققان و دانشمندان اين مرز و بوم است.

وي با اشاره به اينكه كميته ثبت حافظه جهاني از سال 71 فعاليت خود را در سازمان ملل آغاز كرده و ايران از سال 84 عضو اين كميته شده، توضيح داد: ما پس از گذشت 13 سال از تأسيس كميته ثبت حافظه جهاني، در سال 84 عضو اين كميته شده‌ايم و اين مسأله روند كار را كند كرده است.

رييس سازمان اسناد و كتابخانه ملي ايران خاطرنشان كرد: بخشي از شاخص‌هاي انتخاب آثار در اين كميته، ساختگي است و چاره‌اي براي پذيرش و رفتار بر مبناي چارچوب‌ها و ساختارهاي مشخص شده يونسكو نيست.

صلاحي، ثبت پنج اثر در كميته حافظه جهاني را حاصل تلاش كارشناسان، محققان و پژوهشگران بسياري دانست و يادآور شد: هر اثري پس از ثبت جهاني در دسترس محققان و پژوهشگران ساير كشورها قرار مي‌گيرد و اين اسناد تاريخي و مكتوبات كهن نگهداري و براي آيندگان محفوظ خواهند ماند.

رييس سازمان اسناد و كتابخانه ملي ايران در ادامه افزود: برنامه‌هايي چون برپايي جشن، همايش و تقديم لوح به شايستگان اين حوزه فعاليتي زودگذر است اما آنچه باقي مي‌ماند، آثار ماندگار جهانيان است. كتابخانه ملي تلاش دارد تا پل ارتباط ميان نسل گذشته و آينده باشد.

صلاحي با بيان اينكه در مدت كوتاه‌ فعاليت خود كارگاه‌هاي آموزشي در كتابخانه‌هاي استان‌ها برگزار كرده و دو سفر استاني به فارس و مازنداران داشته، توضيح داد: بخشي از اين فعاليت از سوي مسوولان اجرايي استان‌ها انجام مي‌شود؛ چرا كه بسياري از آثار در گوشه و كنار شهرها با تعصبات، ناآگاهي و بدون امكانات نگهداري مي‌شوند و به كارگيري توانمندي‌هاي استان‌ها، آثار را از گزند آسيب حفظ خواهد كرد.

وي با تاكيد بر ادامه تعاملات كتابخانه ملي با كشورهاي همسايه توضيح داد: در ماه مبارك رمضان، برنامه‌هايي براي برقراري تعاملات با كشورهاي همسايه، برپايي كلاس‌هاي آموزشي و توسعه نرم‌افزار واحد براي اسناد كتابخانه ملي ايران، حفظ آثار و استفاده از ظرفيت‌هاي بين‌المللي كشورها تدوين شده اند تا از اين طريق تئوري جديدي براي در دست گرفتن تفكرات فرهنگي جهان اسلامي ايجاد كنيم.

صلاحي با اشاره به دو فعاليت در دست اقدام خود توضيح داد: نخست دريافت موافقت سازمان يونسكو براي حضور ايران در شوراي مشورتي 2013 و سپس حضور كارشناسان و محققان ايراني در اين شوراست. اين فعاليت‌ها با هدف انتقال تجربيات ايران به كشورهاي اسلامي و غناي فرهنگ ايراني انجام مي‌شود.

سپس دكتر محمدرضا سعيدآبادي، دبير كل كميسيون ملي يونسكو در سازمان ملل با تشكر از كميته ملي يونسكو، كميته حافظه جهاني و همكاران فعال در حوزه ميراث مستند و حافظه جهاني، گفت: سازمان جهاني يونسكو به دنبال ثبت ميراث فرهنگي، ميراث طبيعي، معنوي و ثبت حافظه جهاني است. اين فعاليت‌ها براي حفاظت و نگهداري از آثار حوزه‌هاي مختلف، ‌دسترسي و آگاهي بخشي از ميراث حوزه‌هاي گوناگون انجام مي‌شوند.

وي با اشاره به اينكه در حوزه آگاهي بخشي از اسناد و آثار جهاني بايد همايش‌ها و جلسات بيشتري در ايران برگزار شوند، توضيح داد: خوشبختانه كميته ملي حافظه جهاني در اين پنج سال تلاش كرده تا با فعاليت اعضاي حقيقي و حقوقي خود پنج اثر را به ثبت جهاني برساند.

سعيدآبادي با اشاره به تلاش ايران براي تشكيل كميته منطقه‌اي حافظه جهاني، گفت: بسياري از آثار ايران فرهنگي بايد توسط توانمندان و كارشناسان ايراني شناسايي شوند؛ چرا كه تعدادي از كشورهاي منطقه امكانات ثبت اثر را ندارند و با تشكيل اين كميته زيرنظر ايران آموزش‌ مي‌بينند كه چگونه آثارشان را به يونسكو ارسال كنند.

دبيركل كمسيون ملي يونسكو در سازمان ملل ادامه داد: از ديگر برنامه‌هاي پيش‌روي اين كميسيون، تشكيل شوراي بين‌الدُولي ميراث حافظه جهاني، برگزاري و مصوب شدن جايزه فردوسي در حوزه ميراث مكتوب است. مقدمات برپايي جايزه فردوسي از سال پيش آماده و شاخص‌هاي آن در كنفرانس عمومي سازمان يونسكو مطرح و مصوب شده اند. اميدواريم با برپايي اين جايزه، نام و ياد فردوسي بيش از اين جهاني شود.

وي درباره ثبت ميراث ديداري و شنيداري حافظه جهاني توضيح داد: فعاليت ثبت اين ميراث در كميته حافظه جهاني آغاز شده و براي سال‌هاي آينده آثاري در اين حوزه به يونسكو ارسال خواهند شد. ثبت يك اثر در حافظه جهاني، ‌اگر چه فعاليتي بزرگ و افتخارآميز است اما پايان راه نيست و آغاز يك فرآيند براي حفاظت و دسترسي بيشتر آثار در جهان است.

سعيدآبادي با تاكيد بر اينكه جاي متخصصان و كارشناسان ايراني در حوزه ميراث مستند و مكتوب جهاني خالي است، توضيح داد: بايد تلاش كنيم تا متخصصان اين حوزه‌ها با تسلط به زبان‌هاي بين‌المللي به عنوان مشاور در حوزه‌هاي مختلف براي يونسكو فعاليت كنند.

در اين مراسم،‌ اعضاي گروه ارزيابي كميته ملي حافظه جهاني، استاد محمدحسن سمسار، مهندس فريبا فرزام، دكتر سوسن اصيلي، ناهيد فرضي، معصومه سادات ميرپوريان، اكرم رحيمي، مژده محمدي، حجت‌الاسلام و المسلمين اشكوري، علي خاكپور، رضا فراستي، دكتر هادي هاشميان و علي ططري مورد تقدير و تجليل قرار گرفتند.