خبرگزاری کتاب ايران ـ به گزارش ستاد خبری سراهای اهل قلم نمايشگاه کتاب تهران، دكتر حكمت در اين نشست که عصر جمعه(23 ارديبهشت ماه) با حضور جمعي از كارشناسان حوزه فلسفه برپا شد، در اين باره گفت: حجت‌الاسلام يزدان‌پناه در تاليف كتاب «مباني و اصول عرفان نظري» بيان داشته كه همه فلسفه، نزد صدرا استٰ. بحث فلسفه مشاء و وجودشناسي ابن‌سينا در اين كتاب به شدت مورد بي‌مهري قرار گرفته و درباره او بسيار مختصر سخن گفته شده در حاليكه وجودشناسي فلسفي با مباحث ابن‌سينا و فارابي شروع شده است.

وي ادامه داد: مولف در اين اثر عنوان داشته، ابن سينا مفهوم وجود را عارض بر ماهيت مي‌داند در حاليكه در هيچ‌ يك از آثار ابن‌سينا موردي پيدا نمي شود كه مفهوم وجود را عارض بر ماهيت بداند. از ديگر نقدهاي وارد بر اين كتاب مي‌توان به غيرشفاف بودن محور عقل‌گرايي در آن اشاره كرد. اين درحالي است كه در بسياري از آثار معتبر ديده شده، نخستين گام در عرفان نظري روشن كردن تكليف عقل است.

دكتر حكمت افزود: از نظر ايرادات ظاهري اين كتاب مي‌توان به عنوان نكردن مأخذ برخي مطالب به ويژه در حوزه فلسفه مشاء و برخي محققان قبلي اشاره كرد. همچنين در اثر «مباني و اصول عرفان نظري» نقل قول‌هاي طولاني و مفصل به چشم مي‌خورد در حاليكه در يك كتاب پژوهشي تعليمي، بايد بيشتر به بحث مورد نظر پرداخت نه اينكه بخش عظيمي از كتاب را به نقل قول اختصاص داد.

وي يادآور شد: استاد يزدان‌پناه در بحث نَفَس رحماني، مخاطب را فقط يك بار به فتوحات ارجاع داده و اين از نظر فلسفي جايز نيست. همچنين ارجاعات، پاورقي‌ها و نمايه‌هاي اين نوشتار نياز به تجديد نظر دارند.

در بخش بعدي اين نشست مهدي كمپاني زارع درباره كتاب «مباني و اصول عرفان نظري» گفت: براي مباني عرفان نظري مقدمات بسياري  لازم است و در اين اثر به اين ويژگي توجه چنداني نشده و مقدمه كوتاهي ارايه شده است.

كمپاني زارع ادامه داد: در بحث مباني عرفان نظري چهار حوزه «معرفت‌شناسي»، «وجودشناسي»،‌ «انسان‌شناسي» و «خداشناسي» وجود دارد كه در اين نوشتار كمتر به آنها اشاره شده است. همچنين استاد يزدان‌پناه در اين كتاب عنوان كرده‌اند كه اين اثر، اثري تعليمي است در حاليكه سير تعليمي اين كتاب به صورت واضح مشخص نيست.

وي تصريح كرد: در اين كتاب از تعابير به شكل متعدد استفاده و بيان شده كه تقسيم‌بندي عرفان نظري را اِبن‌عربي انجام داده و قبل از آن كسي اقدام به اين كار نكرده است؛ در صورتي كه «روزبهان» از جمله افرادي بود كه قبل از ابن‌عربي به تقسيم‌بندي عرفان نظري پرداخت. بنا بر اين تقسيم‌بندي كه از ابن‌عربي در اين كتاب ارايه شده مبحث واضحي به نظر نمي‌رسد.

حجت‌الاسلام يزدان‌پناه در جايگاه پاسخ به نقدهاي وارد شده به كتاب «مباني و اصول عرفان نظري» قرار گرفت و اظهار داشت: هدف بنده از تاليف اين كتاب فقط ارايه مقدماتي از آموزه‌هاي عرفان نظري بوده و به همين دليل مستقيماً وارد اين بحث شده‌ و از ارايه مقدمه طولاني پرهيز كرده‌ام.

وي يادآور شد: در پاسخ به نقد عدم عقل‌گرايي اين كتاب بايد بگويم، در بخشي از اين نوشتار اشاره‌اي به تاريخ گذشته عرفان نظري داشته‌ام كه اساساً تعارض ميان عقل و عرفان را مطرح مي‌كند و بيان كرده‌ام كه ابن‌عربي در عرفان نظري عقل منور و عقل سليم را صريحاً به كار مي‌برد و كه در اين اثر، به عقل منور پرداخته‌ و تحليل فلسفي عقل منور را نيز ارايه داده‌ام و معتقدم بايد رساله‌اي درباره رابطه ميان عقل و عرفان نوشته شود تا ابهامات موجود درباره اين رابطه برطرف شود. 

يزدان‌پناه اظهار داشت: در پاسخ به نقد حاكم‌ بودن روح صدرايي كتاب «مباني و اصول عرفان نظري» بايد بگويم كه هنوز هم معتقدم كه بزرگترين محققان عرفان نظري همه صدرايي اند و فلسفه مشاء از پختگي لازم برخوردار نيست. در ضمن در اين نوشتار به همه فلسفه صدرا نپرداخته‌ام بلكه از مباحثي كه برجسته و سازگار با عرفان نظري بوده‌اند، استفاده كرده‌ام.

وي در پايان گفت: كتاب «مباني و اصول عرفان نظري» را براي افرادي نوشته‌ام كه مراحل اوليه و متوسطه فلسفه‌خواني را گذرانده‌ و به مراحل عالي فلسفه خواني رسيده‌اند. اين اثر در بردارنده آموزه‌‌هايي از عرفان نظري است و به مباني آن پرداخته است.

نشست «مباني و اصول عرفان نظري» عصر جمعه(23 ارديبهشت) در سالن ديدار واقع در شبستانٰ جنب ستاد کمیته ناشران داخلی از ساعت 16 تا 18 برگزار شد.

بيست و چهارمين نمايشگاه بين‌المللي كتاب تهران تا 24 ارديبهشت‌ماه در مصلاي امام‌خميني(ره) تهران برپاست.