دوشنبه ۱۹ اردیبهشت ۱۳۹۰ - ۱۶:۱۱
ضرورت جهاني‌سازي «صحيفه سجاديه»، تنها كتاب بي‌واسطه از معصوم(ع)

كارشناسان نشست «بررسي ترجمه‌هاي صحيفه سجاديه» در اين برنامه كه صبح امروز(19 ارديبهشت ماه) در بازار جهاني سراي بين‌الملل برگزار شد، اين اثر را تنها كتاب تدوين شده از سوي معصوم(ع) خواندند و از آن به مثابه گواراترين متني كه دين اسلام را به بشريت امروز و جهان معاصر معرفي مي‌كند، ياد كردند./

خبرگزاري كتاب ايران _ به گزارش ستاد خبري سراهاي اهل قلم بيست و چهارمين نمايشگاه بين‌المللي كتاب تهران، اين برنامه با حضور حجت‌الاسلام دكتر اصغر صابري، سرپرست مركز ساماندهي ترجمه و نشر، حجت‌الاسلام دكتر حبيب محمدنژاد، نماينده مقام معظم رهبري در دانشگاه صنعتي شريف و كارشناس مباني نظري اسلام، دكتر رسول اسماعيل‌زاده، رئيس گروه ترجمه مركز ساماندهي ترجمه و نشر و دكتر قلي‌زاده، پژوهشگر و مترجم، در بازار جهاني سراي اهل قلم، طبقه دوم شبستان برگزار شد.

دكتر اسماعيل‌زاده در ابتداي اين برنامه با تاكيد بر لزوم بررسي‌هاي پيش از ترجمه يك اثر، به دشواري ترجمه برخي از كتاب‌هاي مقدس اشاره كرد و گفت: در بازگردان اين آثار علاوه بر نكات دستوري و ادبي اثر، بايد تلاش فراواني در اصل امانت‌داري مطالب صورت گيرد، از اين رو دست مترجمان براي قلم‌فرسايي در ترجمه چنين كتاب‌هايي بسته است.

سپس حجت‌الاسلام دكتر اصغر صابري، سرپرست مركز ساماندهي ترجمه و نشر، با تاكيد بر اين كه ترجمه صحيفه سجاديه يكي از ضرورت‌هاي فعلي به شمار مي‌آيد، عنوان كرد: در زماني كه عرفان‌هاي نوظهور و كاذب در غرب رواج يافته‌اند، اين كتاب كه از پشتوانه‌هاي غني اخلاقي و معنوي برخوردار است، مي‌تواند نياز مخاطبان جهاني را پاسخگو باشد.
 
وي يادآور شد: كتاب «صحيفه سجاديه» تاكنون به زبان‌هاي ژاپني، رومي، فرانسوي، تركي سرليك، تاجيكي، انگليسي، ازبكي، تركي استانبولي، اردو، آلبانيايي، بنگالي و تالي ترجمه شده و ترجمه و نشر آن به ساير زيان‌ها نيز در دستور كاري مركز ترجمه و نشر كتاب‌هاي قرار دارد. در گام نخست، ترجمه صحيفه به زبان‌هايي در دستور كار گرفت كه تاكنون ترجمه نشده بودند، سپس بررسي و ارزيابي ترجمه‌هاي موجود براي بازترجمه آثار در برنامه كاري ما جاي خواهد گرفت.

صابري مشخص‌كردن اصطلاحات و واژه‌هايي كه نيازمند ترجمه و توضيح‌اند، مشخص كردن لغزشگاه‌هاي ترجمه، معرفي عرفان و معرفت ديني امام سجاد(ع) و تبيين موضوع بحث را از جمله مباحث و ضرورياتي خواند كه در ترجمه اين اثر ارزشمند ديني بايد به آنها توجه كرد.

سپس دكتر حبيب محمدنژاد درباره ضرورت آماده‌سازي صحيفه سجاديه قبل از ترجمه آن عنوان كرد: يكي از ويژگي‌هاي صحيفه سجاديه آن است كه سند واحدي دارد و نيازي به ملاحظات سندي ندارد. اين اثر با يك واسطه به معصوم(ع) مي‌رسد و افتخار شيعه است كه مسير به دست آوردن اين نسخه ارزشمند را با ارايه سند معرفي كند.

وي با تاكيد بر لزوم توجه به نكات علمي در ترجمه‌هاي ديني براي پرهيز از منافات محتواي روايات با علوم جديد، اظهار داشت: زماني كه احساس كرديم متن كتاب با ملاحظات علمي روز و پيشرفت بشر تناقض دارد يا تأويلي از حديث است كه ما آن را درك نمي‌كنيم، نيازمند توضيح مترجم در پاورقي است يا بايد ذكر شود كه اكنون قادر به درك آن مطلب نيستيم، شايد آيندگان آن را درك كنند. 

محمدنژاد ادامه داد: همين تناقضات ـ فارغ از متن قرآن كريم ـ در مسايل فرهنگي نيز ديده مي‌شود. احاديث قطعاً متأثر از فرهنگ زمانه‌اند و بايستي ملاحظات فرهنگي را در ترجمه آن‌ها مدنظر قرار دهيم. چرا كه ملاحظات فرهنگي جزو احاديث و محتواي دين نيستند. با وجود آن كه مترجم مفسر نيست، اما رعايت ملاحظات فرهنگي در كار او ضروري است. 

وي با اشاره به اين كه نياز به نكته‌سنجي‌هايي در صحيفه سجاديه است تا حق مطلب ادا شود،گفت: ضروري است در تاليف مقدمه ترجمه اثر بخشي به معرفي امام سجاد(ع)، تبيين نقش ائمه(ع)، شرح رابطه حديث و دعا و تبيين نقش دعا و حديث در تفكرات شيعه و توضيحي درباره اينكه صحيفه سجاديه تمام دين اسلام نيست و قطره‌اي از كل درياي دين، فقه و منابع غني اسلامي ماست، عنوان شود. 

سپس قلي‌زاده، صحيفه را تنها كتاب تدوين يافته توسط معصوم(ع) خواند و اظهار داشت: ساير احاديث ائمه(ع) توسط عالمان بزرگ تدوين شده‌اند. 

وي در تبيين سخنان عنوان شده كارشناسان گفت: يك ترجمه نبايد توضيح‌زده باشد و خواننده را از مطالعه اثر باز دارد، مركز ثقل صحيفه، ايجاد رابطه ميان خالق و مخلوق است. گاهي توضيحات فراوان و طولاني مخاطب را از خواندن اصل كتاب باز مي‌دارد. همچنين بايد از معاصرسازي اثر پرهيز كرد تا وقتي نظريه علمي تغيير مي‌كند، آن حديث و ترجمه زير سوال نرود. 

قلي‌زاده يادآور شد: لازم است شرايط زندگي و عصر امام سجاد(ع) در مقدمه كتاب وي براي جوامع گوناگون توضيح داده شود. چرا كه امام سجاد بسياري از مسايل را نمي‌توانستند به شكل مستقيم در عصر بني اميه بيان كنند و آنها را در قالب دعا نشر مي‌دادند.

بيست و چهارمين نمايشگاه بين‌المللي كتاب تهران تا 24 ارديبهشت‌ماه سال جاري در مصلاي امام‌خميني (ره) تهران برپاست.

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها