خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) ـ به گزارش ستادخبری سراهای اهل قلم نمایشگاه کتاب، این نشست از ساعت 15 تا 17 امروز (16 اردیبهشت‌ماه) با حضور سعید رزاقی، طراح و مدرس کمیک استریپ و مهرداد شاهوردی، طراح کمیک استریپ، در سرای اهل قلم کودک و نوجوان نمایشگاه کتاب برگزار شد. 

مهرداد شاهوردي در ابتدای این نشست عنوان کرد: كميك استريپ پديده‌اي است كه داستان را تبديل به تصوير مي‌كند و كاري بين تصويرگري و متحرك‌سازي است. کمیک استریپ بیش‌تر به صورت كتاب و مجله ارايه مي‌شود. 

او افزود: این هنر با در اختيار داشتن تصاوير پشت سرهم داستان را به مخاطب ارايه مي‌دهد و با وجود این‌که در كشورهاي مختلف ريشه داشته، اما به صورت مدون و کلاسه شده از اروپا و آمريكا به ایران آمده است.

وی یادآور شد: این‌که اروپا و آمریکا در این زمینه بیشتر فعالیت کرده‌اند به این دلیل است که بحث تصوير و حركت آنجا در زندگي روزمره مردم نقش داشته و علاقه‌مندان خود را از کودکی تا بزرگسالي داشته است اما در ايران در چند سال اخير بیشتر به این مبحث پرداخته می‌شود. 

شاهوردی با اشاره به این که ما برای کارهای کمیک استریپ مقياس‌ها و فرصت‌هاي مختلف آن را داريم، گفت: از داستان‌هاي فولكلوريك تا شاهنامه و قصه‌هاي مذهبي و قرآنی همه می‌توانند به صورت  کمیک ارایه شوند.

وی با تاکید بر این که باید سیاست‌های کلان تدوين كنيم تا قصه‌ها و اساطير ما تبديل به كميك استريپ شوند، گفت: كميت و كيفيت هر دو در این کار دارای اهمیت اند و يكي از اصلی‌ترین دلایلی كه باعث مي‌شود كيفيت و كميت را توامان داشته باشيم، این است که  طيف بيش‌تري از مخاطبان و مخاطبان خارجي را هم در نظر بگيريم.

شاهوردی گفت:گاهي از كميك بحث سرگرمي و آموزشي آن مطرح  و بیش‌تر روي كودك متمركز مي‌شود اما کمیک می‌تواند تمام گروه‌های سنی را در بر گیرد.

این طراح کتاب‌های كميك با توجه به این که برداشت بسیاری از افراد از اسم کمیک، مفهوم کمدی است، عنوان کرد: کمیک يك اصطلاح است و تنها بحث كمدي و فكاهي را در بر نمي‌گيرد و بسیار گسترده است. اگر اين بحث جدي‌تر شود، مي‌تواند به اين صنعت رونق دهد تا متناسب با جامعه ،نامی براي آن در نظر بگيريم اما در ابتدا بايد عمومي و اجتماعي شده و از این تکنیک در انتشار کتاب‌ها مورد استفاده قرار گيرد. 

سپس سعید رزاقی، مدرس و طراح کمیک‌استریپ، با اشاره به این‌که ورود كميك استريپ به شکل امروزی در ايران به 45 تا 50 سال پيش و به استفاده آن در مجلات كيهان بچه‌ها برمي‌گردد، گفت: البته پرده‌خواني‌هاي قديم به گونه‌اي كميك استريپ است با این تفاوت که به جاي وجود متن، نقال داستان‌ها را توضيح مي‌دهد. در کل شرقي‌ها بيشتر تصويري اند. اما این قالب پس از گذشت این سال‌ها هنوز جایگاه واقعی خود را پیدا نکرده است.

وی افزود:كميك استريپ پلي بين سينما و ادبيات است. ضمن اين‌كه داستان دارد، فيلم‌نامه و نمايش‌نامه نيست. هم‌چنین تصويرها توالي دارند و شبیه به آلبوم عكس نيستند. از سویی با كاريكاتور دنباله‌دار و با فيلم‌هاي انيميشين نیز تفاوت دارد. در حقیقت متن و تصوير در اين كتاب‌ها مكمل هم اند. تصاوير كميك استريپ يك توالي بين تصاوير دارد و از راست به چپ، حركت را القا می‌کند.

سپس شاهوردي گفت: در کمیک استریپ این‌که تصويرگر مي‌خواهد متن را تبديل به تصوير كند، قرابتی با شعر ایجاد می‌شود كه در هر دو،  هنرمند مي خواهد خيال‌انگيزي را به مخاطب القا کند و با اين هدف، از تكنيك‌هايي استفاده مي‌كند تا به ريتم‌ برسد. در شعر و کمیک استریپ نه آنقدر مطلب طولاني خواهد بود كه مخاطب خسته شود و نه آنقدر كوتاه كه ريتم از بين برود. 

در ادامه نشست، رزاقی یادآورشد: در غرب  مرد عنكبوتي، بت‌من، سوپرمن و ... را می‌سازند تا برای کودکان و نوجوانان خود هویت درست کنند اما، ما همه چيز داريم و هيچ چيز نداريم. ما چند هزار سال پیش شخصيت‌هایی داشتيم مثل مولوي، ابن‌سينا و ...  ولی عملاً شناساندن شاخصه‌هاي فرهنگي خود را به نسل آينده، رها كرده‌ايم و نوجوانان ما دارند دچار بي‌هويتي مي‌شوند. 

وی اظهار داشت: كسي كه مي‌خواهد در اين زمينه فعاليت كند، بايد براي كار ارزش قائل شود و فضاي كار بايد ايراني باشد. مثلاً در يك داستان دفاع‌مقدس سربازان بايد ايراني باشند؛ يا براي شاهنامه اسطوره‌های ایرانی را طراحی کنیم.

رزاقی افزود: عموم مردم این هنر را نمي‌شناسند چون ناشران کم‌تر در این زمینه كار مي‌كنند. سال‌هاي قبل، از انتشار کتاب‌های کمیک استریپ جلو گیری شد و برخی گفتند این کتاب‌ها بچه‌ها را ساده‌انگار بار مي‌آورد.
 
وی ادامه داد: بسياري از نويسندگان مي‌گويند اين كار بچه‌ها را از كتاب‌خواني دور می‌کند و عادت مي‌كنند كه قصه را از طريق تصاوير دريافت كنند. اما در كشورهايي كه اين كار توليد شده، به همان نسبت هم کتاب‌های داستان تولید می‌شوند.

رزاقي تاکید کرد: کمیک استریپ يك قالب هنري است؛ برخي براي فروش كتاب خود جلوي اين كار را گرفتند اما اين يك تلنگر است؛  نوجوانان، امروز سراغ اين كتاب مي‌روند و لذت مي‌برند اما در بزرگسالي سراغ اصل كتاب مي‌روند تا بدانند چیست.

سپس شاهوردي نیز گفت: در كميك، بخش اصلي داستان است؛ باید داستان قوي و عرصه برای شخصیت‌های داستان فراهم باشد و  شخصیت‌ها نيز باید باورپذیر ارايه شده باشند.

او افزود برخی افرادی كه در اين زمينه كار مي‌كنند، سخت‌افزار محورند و فكر مي‌كنند چون ابزار دارند، مي‌توانند كميك استريپ بنويسند امّا اين كار نویسندگان است، کمیک تنها، تبدیل داستان به تصویر است.

در پایان این نشست برخی از کتاب‌هایی که به صورت کمیک استریپ منتشر شده‌اند، معرفی شدند. از جمله کتاب «عاشورا» اثر پرویزاقبالي که نشر دانش‌آموز آن را منتشر كرده است. «خط اول» اثر سه تصویرگر به نام‌های حسن روح‌الامين، ميثم بهزاد و فرهاد مفوز است.  تنها ایراد اين کتاب این است که  اصلاً داستان ندارد و بار مسووليت به گردن تصويرگر افتاده است.

همچنین، كتاب‌هايي درباره معصومان «ميهمان پيامبر» زندگي حضرت علي(ع) «همدم پيامبر» و «انتخاب پيامبر» که از آثار سعید رزاقی‌اند معرفی شدند. این طراح کمیک استریپ در غرفه انتشارات منادی تربیت برای تصویرگران و نویسندگان كارگاه آموزش کمیک‌استریپ برگزار می‌کند.

 
بيست و چهارمين نمايشگاه بين‌المللي كتاب تهران تا 24 ارديبهشت‌ماه سال جاري در مصلاي امام‌خميني (ره) تهران برپاست.