خبرگزاري كتاب ايران (ايبنا)- به گزارش ستاد خبري سراهاي اهل قلم نمايشگاه كتاب تهران، دكتر افشين موسوي چلك در اين نشست كه عصر جمعه 16 ارديبهشت در كارنامه نشر سراي اهل قلم برگزار شد با بيان اين مطلب گفت: قواعدي پيش از انگلوامريكن در فهرست‌نويسي بود، انجمن كتابداران آمريكا به مرور زمان در سال 1976 ويرايش نخست و بعد ويرايش دوم و سپس ويرايش ديگر ويرايش دوم فهرست‌نويسي جديد را مطرح كرد. قواعد انگلوامريكن به دنبال تغيير محمل‌هاي اطلاعاتي جايگزين قواعد فهرست‌نويسي گذشته و به 24 زبان ترجمه شده است.

وي با بيان اينكه استفاده از انگلوامريكن در 60 سال پيش به دليل توانايي آن در سازماندهي اطلاعات بود، افزود: انگلوامريكن بر اساس ديدگاه كاتر مبني بر اين كه فهرست بايد بازيابي و بر اساس فهرست‌ها گردآوري اطلاعات نيز انجام شود داراي ضعف بود.

دكتر موسوي چلك خاطرنشان كرد: قواعد امريكن گاه گمراه‌كننده بود و در هر فصل 8 بخش را درباره اثر، مورد توجه قرار مي‌داد. عدم مطابقت انگلوامريكن با توليد محمل‌هاي اطلاعاتي باعث كنار گذاشتن آن شد.

همچنين در اين نشست عباس رجبي، متخصص فهرست‌نويسي گفت: كتابخانه‌ها وارثان و نگهبانان دانش بشري اند و منابع اطلاعاتي حاوي دانش بشري است. سازماندهي (فهرست‌نويسي و رده‌بندي) به استفاده سريع و آسان از منابع اطلاعاتي مي‌انجامد. به موازات رشد دانش و افزايش منابع دانش، روش‌هاي سازماندهي دانش نيز بسط و تكامل يافت.

وي در بيان چالش‌هاي فراروي فهرست‌نويسي، افزود: انتشار منابع اطلاعاتي بي‌شمار، بسترها و شكل‌هاي مختلف منابع اطلاعاتي، خودانتشاري در محيط شبكه، انتشار سريع اطلاعات، آثار مرتبط و وابسته از يك اثر، بازيابي بي‌شمار اطلاعات، فقدان ارتباط لازم بين منابع اطلاعاتي و فرمت‌هاي مارك مختلف هر كشور، چالش‌هاي فراروي فهرست‌نويسي است.

رجبي همچنين در بيان قابليت‌هاي بسترهاي جديد فهرست‌نويسي گفت: تسريع و گسترش فهرست‌نويسي پيش از انتشار فيپا، تسريع و گسترش فهرست‌نويسي تعاوني و مشترك و تبادل داده‌هاي مراكز با يكديگر، دستيابي به فهرستگان و منابع اطلاعاتي ساير مراكز، كاهش هزينه‌هاي فهرست نويسي و تدوين استانداردهاي توصيف، ذخيره و تبادل اطلاعات كتابشناختي مانند قواعد فهرست‌نويسي، قالب مارك، استاندارد بين المللي توصيف كتابشناختي (ISBD)، جست و جو و بازيابي در اين زمينه قابل ذكرند.

همچنين در اين نشست، محسن حاجي زين العابديني، عضو هيات علمي جهاد كشاورزي، گفت: انگلوامريكن در زمان خويشف انقلاب به حساب مي‌آمد. اكنون ميراث 60 سال پيش به در نمي‌خورد و كاربر انتظار دارد در منزل خود از اطلاعات غني‌شده استفاده كند و فهرست اطلاعات مختلف را درباره يك موضوع در اختيارش قرار دهد." آردي اي" پس از انگلوامريكن علم انقلابي در فهرست‌نويسي است.

وي در ادامه افزود: در" آردي اي" كه از 2005 شكل گرفت و نسخه نهايي آن در 2010 تهيه شد به اطلاعات توصيفي منابع مي‌رسيم. "اف آر بي آي" نيز كه پس از" آردي اي" شكل گرفت، الگوي مفهومي براي فهرست‌نويسي منابع ديجيتالي است.

همچنين در اين نشست، مليحه درخوش، سرپرست بخش فهرست‌نويسي كتابخانه مركزي دانشگاه تهران در سخناني گفت: آوريل 2005 كميته همكاري كنگره تصميم گرفت از ويرايش سوم انگلوامريكن صرف نظر كند و استاندارد جديدي همراه با نام جديد را جايگزين ويرايش دوم انگلو امريكن كند. سال 2010 اين نسخه تدوين نهايي شد.

وي با بيان اينكه آردي آي ويرايش جديد قواعد انگلوامريكن است، افزود: داده‌هاي آردي آي براي محيط وبي قابل رويت در وب است.

درخوش گفت: آردي آي مجموعه‌اي از دستورالعمل‌ها و رهنمودها را براي فرموله كردن داده‌ها ايجاد مي‌كند و به 10 بخش «ثبت ويژگي‌ها»،‌ «ثبت ويژگي‌هاي اثر و بيان»، «ثبت ويژگي‌هاي شخص، خانواده و سازمان»، «ثبت ويژگي‌هاي مفهوم، شيء، رخداد و مكان»، «ثبت روابط مقدماتي بين اثر، بيان، نمود عيني و مورد»، «ثبت روابط اشخاص، خانواده‌ها و سازمان‌ها»، «ثبت روابط موضوعي»،‌«ثبت روابط بين اثرها، بيان‌ها، نمودهاي عيني و موردها»، «ثبت روابط بين اشخاص و خانواده‌ها» و «ثبت روابط بين مفاهيم، اشيا، رخدادها و مكان‌هان» تقسيم مي‌شود.

نشست بررسي سير تحول قواعد فهرست‌نويسي در ايران و جهان و چالش‌هاي فراروي آن جمعه 16 ارديبهشت از ساعت 14 تا 15:30 در سالن كارنامه نشر سراي اهل قلم برگزار شد.

بيست و چهارمين نمايشگاه بين‌المللي كتاب تهران تا 24 ارديبهشت در مصلاي امام خميني (ره) برپا ست.