یکشنبه ۲۸ فروردین ۱۳۹۰ - ۱۳:۰۵
نگاهی به شخصيت فرهنگی رهبر ملی‌گرای عرب

بعد از گذشت 40 سال از درگذشت رهبر ملی‌گرای عرب "جمال عبدالناصر"، دكتر خالد عزب مدير روابط عمومی كتابخانه اسكندريه مصر و صفاء خليفه (پژوهشگر) در كتابی به بررسی بُعد فرهنگی و فكری او پرداختند./

به گزارش خبرگزاری كتاب ايران (ايبنا) به نقل از روزنامه الإتحاد، دكتر خالد عزب و صفاء خليفه در كتاب "به قلم جمال عبدالناصر" به بررسی جنبه فكری و فرهنگی رئيس جمهور ملی‌گرای مصر به عنوان يك انسان، يك دولتمرد و يك رهبر ملی پرداخته‌اند.

اين كتاب كه چندی پيش از سوی انتشارات دارالاطلس مصر منتشر شد به دو بخش كلی تقسيم می‌شود؛ بخش اول انديشه‌ها و شخصيت جمال عبدالناصر را بازخوانی می‌كند و بخش دوم به تأليف‌هاي عبدالناصر با عنوان‌هاي "در راه آزادی"، "فلسفه انقلاب" و "روزانه‌های جنگ 1948 فلسطين" می‌پردازد.

جمال عبدالناصر به لقب "بهترين مطالعه‌كننده" معروف بود. او عاشق مطالعه بود و قدرت بالايی در اين كار داشت و مطالب را با همان توان بالا فرا می‌گرفت و به ياد می‌آورد. اين ويژگی از دوران كودكی او نمود يافت و در دوره‌های مختلف زندگی او در دبيرستان، دانشگاه، دانشكده جنگ و پس از انقلاب جولای همواره چشمگير بود. مطالعات عبدالناصر بسان ذره‌ای بود كه تفكرات و ديدگاه‌هايش دور آن شكل گرفت.

عبدالناصر تمايل شديدی داشت كه همه چيز را شخصاً بفهمد. اين مطلب را می‌توان در مطالعاتش، تلاش‌های فكری‌اش در طول دوره‌های مختلف زندگی، شخصيت‌های عربی و غير عربی كه وی تأثير زيادی از آن‌ها گرفت، جنبش‌های سياسی و ايدئولوژيكی كه از اوايل دهه سي و طول دهه چهل، عمر خود را در آن‌ها گذراند و مرحله بعد از انقلاب جولای، مشاهده كرد. عبدالناصر فقط به مطالعه اكتفا نمی‌كرد بلكه تفكر او ابعاد ديگری هم داشت كه مهم‌ترين‌شان "نوشتن" بود.

نوشته‌های اين كتاب با ما از اولين نوشته‌های جمال عبدالناصر سخن می‌گويد. مجله دبيرستان "النهضة" اولين نوشته عبدالناصر را در حالی كه شانزده ساله بود با عنوان "والتر؛ مرد آزادی" منتشر كرد. در سال 1934 جمال عبدالناصر حسين شانزده ساله تأليف رمانی را با عنوان "در راه آزادی" آغاز كرد. اين كتاب كه عكس ناصر را نيز در صفحه اول خود داشت جنگ فراموش نشدني سال 1807 مصر و مقدمات حمله فرانسه به مصر و سپس اشغال آن به دست انگلستان را روايت می‌كند. 

عبدالناصر به عرصه هنر هم قدم گذاشت و در سال 1935 در قالب برنامه‌ای نمايشی در مدرسه در نمايشنامه شكسپير در نقش ژوليوس سزار ظاهر شد. نويسندگان بعد از پرداختن به علاقه شديد ناصر به تئاتر، اين موضوع را بررسی می‌كنند كه جمال عبدالناصر تا چه اندازه تحت تاثير تحولات مصر و تحولات جهانی قرار داشت. اين تحولات او را به نوشتن سوق داد، لذا سخنانی را در قالب نامه به دوستان خود می‌نوشت و در آن از نارضايتی خود از اين تحولات به ويژه الغای قانون اساسی 1923 و صدور قانون اساسی 1930 توسط اسماعيل صدقی پاشا صحبت می‌كرد. 

يك سال پس از انقلاب جولای 1952 در مصر به رهبری افسران آزاد، كتاب عبدالناصر با عنوان "فلسفه انقلاب" در مصر منتشر شد. اين كتاب اولين سندی محسوب می‌شود كه درباره انقلاب مصر و مفاهيم آن نگاشته شده است. محمد حسنين هيكل (روزنامه‌نگار معروف مصری) مسووليت نگارش و تنظيم اين كتاب كه انديشه‌های عبدالناصر را در بر می‌گيرد، ‌بر عهده داشت.

جنگ فلسطين هم تاثير بسزايي بر انديشه‌ها و قلم عبدالناصر داشت. او سلسله مقاله‌هايي را در سال 1955 با عنوان "روزانه‌های جمال عبدالناصر از جنگ فلسطين" در مجله "آخر ساعة" به چاپ می‌رساند. او توانايی بالايی در تدوين مطالب داشت و هر روز دوبار روزانه‌های جنگ فلسطين را زير آتش توپخانه‌ها با خط خودش می‌نوشت. 

جمال عبدالناصر دومين رييس جمهور مصر پس از الغای نظام پادشاهی در اين كشور بود. از سال 1954 حكومت مصر را به دست گرفت و تا 28 سپتامبر 1970 و روز وفاتش رياست جمهوری اين كشور را بر عهده داشت. او يكی از رهبران انقلاب 23 جولای 1952 بود كه از نتايج آن می‌توان به خلع ملك فاروق از حكومت و آغاز دوره‌ای‌ جديد در تاريخ مصر و توجه به قوميت عربی اشاره كرد. توجه عبدالناصر به ناسيوناليسم عربی وحدت سوريه و مصر را در مدت كوتاهی بين سال‌های 1958 تا 1961 در قالب "جمهوری متحد عربی" در پی داشت. 

از مهم‌ترين اقدامات او می‌توان به ملی كردن كانال سوئز اشاره كرد. ساخت "سد بزرگ" روی رود نيل، مشاركت در تاسيس سازمان غير متعهد‌ها همراه يوسيپ تيتو(رييس جمهور يوگسلاوی) احمد سوكارنو (رييس جمهور اندونزی) و جواهر لعل نهرو (نخست وزير هند)، تاسيس تلويزيون ملی مصر و افتتاح "نمايشگاه بين المللی كتاب قاهره" از ديگر اقدامات جمال عبدالناصر بود. نمايشگاه كتاب قاهره در حال حاضر مهم‌ترين نمايشگاه كتاب در بين كشور‌های عربی محسوب می‌شود.

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها