فقيري بازنويس «قصصالانبياء» و «خسرو شيرين» مطرح كرد
بسیاری از سبكهای ادبی ريشه در آثار كلاسيك فارسی دارد
امين فقيري در مجموعه «يكي بود يكي نبود» نشر کتاب پارسه، بازنويسي دو اثر «قصصالانبياء» و «خسرو شيرين» را بر عهده داشت. به گفته وی با مطالعه آثار كلاسيك فارسي به اين نكته میرسیم كه بسياري از سبكهاي ادبي رايج، بر خلاف تصور ما، در متون کهن خودمان نیز سابقه دارند.
وي به تاثيرپذيرياش از نثر قرن پنجم در بازنويسي اين اثر اشاره كرد و توضيح داد: بازنويسي اين كتاب از جهات بسياري دشوار بود و مهمترين نكته در اين امر حجم زياد كتاب بود كه حدود 800 صفحه ميشد كه بايد در 90 صفحه سادهنويسي ميشد. البته در اين حين گاهي تحت تاثير نثر قرن پنجم قرار ميگرفتم و به سختي خودم را از اين تاثیر نجات ميدادم.
فقيري با تاكيد بر تلفيق تخيل و واقعيت در «قصص الانبياء» ادامه داد: ويژگي اين كتاب پرداختن به زندگي پيامبران بود و نويسنده براي نوشتن قصهها از تخيل خود در فضاسازي، گفتوگوها و شخصيتهاي فرعي استفاده كرده و تلفيقي از تخيل و واقعيت را در آن ارائه ميدهد. سبك برخي از داستانها به سورئالیسم و داستانهاي جادويي نزديك است. مطالب درباره سحر و جادو و اموری ناممکن که امروزه افراد هرگز آن را باور نمیکنند در كنار داستانهاي كتاب از ویژگیهای این اثر بهشمار ميرود.
وی اشاره کرد: خواندن این کتاب باعث میشود خواننده دچار حس کنجکاوی برای خواندن اصل کتاب و حتی کتابهای دیگر در این زمینه شود.
این نویسنده به متن کتاب اشاره کرد و اظهار داشت: متن لغات عربی خیلی زیادی نداشت؛ البته زبان کلمات کتاب گاهي دشوار ميشد و اين امر دربازنويسي اثر نيز دشواریهایی را به وجود ميآورد.
وی به توضیح درباره هدفش از بازنویسی کتاب همراه با خلاصه کردن آن پرداخت و تصریح کرد: در بازنویسی اثر سعی داشتم به اصل قصههایی که نویسنده آورده وفادار بمانم؛ حتی گاهی احساس میکردم این امر از نظر منطقی صحیح نیست. اما با وجود آن چون یکی از اهداف بازنويسي اين اثر خلاصه کردن کتاب بود این کار را با دقت ویژهای انجام دادم.
فقیری درباره نحوه انتخاب داستانها در این بازنویسی گفت: سعی کردم داستان پیامبران اوالعزم و نامی، مانند داستان زندگي «آدم و حوا» و «حضرت یوسف» را حتما در كتاب بگنجانم.
وی در ادامه به توضیح بازنویسی «خسرو و شیرین» پرداخت و اظهار داشت: منظومه «خسرو و شیرین» از داستانهای زیبا، دوستداشتنی و مشهور اواخر دوره ساساني و دومين مثنوي «پنج گنج» نظامي است که به دلیل وجود صحنهها و قهرمانهای بسیار در آن قابلیت زیادی برای تبدیل شدن به فیلمنامه را دارد. مانوری که در شخصیتپردازی این داستان میتوان داد هرگز در «لیلی و مجنون» نمیتوان داشت.
این نویسنده با تاکید بر وجود صحنههای کمشمار در داستان «لیلی و مجنون» افزود: در داستان «خسرو و شیرین» به طور مرتب موضوع و محل وقوع اتفاقات داستان تغییر میکند.
وی درباره چگونگی زبان این اثر توضیح داد: در بازنویسی این اثر کار آسانتر بود؛ چراکه هر فصلی را که میخواندم شعرها را به زبان ساده و با دید و نثر خود معنی میکردم و پس از آن معنی اشعار را به شیوه داستانی به نگارش در میآوردم. این کاملا بر خلاف متن «قصص الانبیاء» بود که در بازنویسی تحت تاثیر متن اثر قرار میگرفتم.
فقیری تصریح کرد: منظومه «خسرو و شیرین» به شیوه رمان و دارای فصلبندیهایی است و در کل میتوان گفت زبان شعری نظامی، زبانی ساده است که به بیان داستان میپردازد. در این کتاب سعی کردم تمامی فصلها را به نوعی در بازنویسی داشته باشم.
وی یادآور شد: بازنویسی منظومه «خسرو و شیرین» را بر اساس تصحیح وحید دستگردی از این اثر و بازنویسی «قصص الانبیاء» را بر اساس تنها تصحیح موجود از این اثر یعنی تصحیح حبیب یغمایی انجام دادم.
این نویسنده به اهمیت مطالعه آثار کلاسیک اشاره کرد و توضیح داد: مطالعه آثار مدرن و معاصر هر کشور از اهمیت بهسزایی برخوردار است؛ اما گاهی ما با مطالعه آثار معاصر از مطالعه آثار گذشتگان باز میمانیم. میتوانیم بگوییم این امر وضیفه والدین است که با خریدن آثار کهن برای نوجوانان به ویژه آثاری که درک آنها از نظر زبانی و معنایی آسانتر است، فرزندان خود را با متون کلاسیک آشنا کنند. این بزرگترین خدمت به نسل جوان است که خالقان ادبیات کهن و آثار آنها را بشناسند و درک کنند.
وی به توضیح کتاب «مکتبهاي ادبی» رضا سیدحسینی پرداخت و گفت: بسیاری از مواقع میاندیشیم که اغلب سبکهای ادبی برگرفته از ادبیات اروپایی هستند؛ این در حالی است که کتاب «مکتبهای ادبی» به خوبی نشان میدهد که اکثر این سبکها را ما در ادبیات کلاسیک خود داریم؛ ولی به دلیل نداشتن آشنایی کافی با متون کهن، منشا اصلی این سبکها برایمان ناشناخته مانده است.
این نویسنده ادامه داد: به عنوان مثال سبک سوررئال در آثاری چون «فرج بعد از شدت»، «قصص الانبیاء» و «هزار و یکشب» بسیار دیده میشود و به نوعی سحر و جادو را در لابهلای این متون میتوان دید.
وی با تاکید بر وجود سبکهای ادبی متنوع در آثار کلاسیک فارسی افزود: سبکهای تخیلی چون جریان سیال ذهن و سوررئال، در آثار کلاسیک و متون کهن فارسی به کار گرفته شدهاند که آشنایی نسل جدید با این سبکها تنها از طریق مطالعه این آثار امکانپذیر است.
فقیری در پایان به جذابیت قصه برای نوجوانان اشاره کرد و اظهار داشت: با برنامهریزیهای صورت گرفته در مجموعه «یکی بود یکی نبود» از سوی مسوولین آن به ویژه یوسف علیخانی به عنوان دبیر مجموعه، تصمیم گرفته شد که بازنویسی آثار کهن در این مجموعه در قالب داستان صورت گیرد.
امین فقیری متولد ۳۰ آذر ۱۳۲۲ در شيراز است. نخستین مجموعه داستانیاش را با عنوان «دهکده پرملال» در سن ۲۳ سالگی انتشار داد. از او تا کنون نوزده کتاب در زمینه رمان، مجموعه داستان، نمایشنامه و داستان نوجوانان به چاپ رسیده است. او در حال حاضر در روزنامه عصر مردم شیراز مشغول به کار است. تدریس درس هنر(خط و نقاشي) در مقطع راهنمایی در مدارس شیراز نیز جزو سوابق کاری او به حساب ميآيد.
ازجمله آثار اين نويسنده ميتوان «دهکده پر ملال» (مجموعه داستان)، «کوچه باغهای اضطراب»، «کوفیان»، «شب»(نمایشنامه)، «غمهای کوچک»، «دوست من»(نمایشنامه)، «سیری در جذبه و درد»، «قالیبافان»(نمایشنامه)، «سخن از جنگل سبز است و تبردار و تبر» ، «دو چشم کوچک خندان»، «تمام بارانهای دنیا»، «مویههای منتشر»، « گزیده داستانها»، «رقصندگان»(رمان)، «انگار هیچ وقت نبوده»(مجموعه داستان)، « پلنگهای کوهستان»(رمان) و كتابهاي «آهوی زیبای من»، «اگر باران ببارد» و «زندگی با ورزش» براي نوجوانان را نام برد.
نظر شما