یکشنبه ۱۶ بهمن ۱۴۰۱ - ۰۸:۵۹
حذف شعر نوجوان از ادبیات کشور دور از انتظار نیست

هادی خورشاهیان، نویسنده و شاعر آثار کودک و نوجوان درباره کم‌فروغیِ شعر نوجوان در ادبیات کشور گفت: بخاطر وجود مطبوعات و فرهنگسراها و مراکز کانون کمابیش شاعران، شعر نوجوان می‌گویند؛ ولی از بین رفتنش هم اتفاق عجیب‌وغریبی نیست. شعر نوجوانی هم که اکنون گفته می‌شود خیلی شبیه به شعر نوجوانی نیست که قبلا گفته می‌شد و به بچه‌ها آموزشی می‌داد و توصیف طبیعت بود. پس مقوله حذف شعر نوجوان آنقدرها هم دور از انتظار نیست.

هادی خورشاهیان در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) درباره کم‌رونق بودن شعر نوجوان در ادبیات کشور نسبت‌به سایر گونه‌های ادبی گفت: شعر نوجوان پدیده‌ای است که قدمت هزارساله ندارد؛ چیزی است که در چند دهه اخیر با شعرهای مرحوم محمود کیانوش در ایران باب شده است. ما قبلا شعری به نام شعر کودک و نوجوان نداشتیم. بچه‌ها که به مکتب‌خانه می‌رفتند شعر سعدی می‌خواندند. شاید در شعرهای گذشتگان، اشعار پروین اعتصامی جزو ساده‌ترین شعرهایی بوده است که کودکان و نوجوانان می‌توانستند با آنها ارتباط برقرار کنند. البته ایرج میرزا هم شعرهایی داشته است؛ ولی خب به مفهوم امروزی، شعر کودک و نوجوان نداشتیم.

وی ادامه داد: در چند دهه اخیر مثلا فرض کنیم از ۵۰، ۶۰ سال اخیر به صورت جدی‌تر شعر نوجوان داشته‌ایم و در دو سه دهه اخیر هم جزو قالب‌های جدی ما بوده است؛ ولی الان مثل قبل نیست، یعنی ممکن است که کم‌کم دیگر شعر نوجوان سروده نشود. زمانی‌که مخاطب نداشته باشد و کتاب شعر نوجوان چاپ نشود، شاعر هم دیگر دلیلی نمی‌بیند که شعر نوجوان بگوید. بخاطر وجود مطبوعات و فرهنگسراها و مراکز کانون کمابیش شاعران، شعر نوجوان می‌گویند؛ ولی از بین رفتنش هم اتفاق عجیب‌وغریبی نیست. شعر نوجوانی هم که اکنون گفته می‌شود خیلی شبیه به شعر نوجوانی نیست که قبلا گفته می‌شد و به بچه‌ها آموزشی می‌داد و توصیف طبیعت بود. پس مقوله حذف شعر نوجوان آنقدرها هم دور از انتظار نیست.
 
این شاعر علت این وضعیت را چندبُعدی دانست و توضیح داد: ما الان سینمای نوجوان داریم؟ نداریم، موسیقی نوجوان داریم؟ نداریم. تئاتر نوجوان داریم؟ نداریم، فوتبال نوجوانان داریم؛ ولی تلویزیون نشان نمی‌دهد. به این دلیل به این مورد اشاره می‌کنم که بگویم تبلیغ هم زیاد کارساز نیست. مثل فوتبال نوجوانان که زیاد هم در تلویزیون تبلیغ نمی‌شود؛ ولی بچه‌ها علاقه‌مند می‌شوند و انجامش می‌دهند. پدیده‌ای هم هست مثل شعر نوجوان که ما هرچقدر هم در تلویزیون تبلیغ کنیم به این مفهوم نیست که علاقه‌مندی پایداری به وجود بیاورد. نوجوانان اکنون در عرصه‌های مختلف یک قدم جلوتر از سن خود را می‌بینند و به آثار جوان و بزرگسال علاقه‌مندند؛ در شعر هم همین‌طور است و ترجیح می‌دهند که شعر فاضل نظری و قیصر امین‌پور را بخوانند. در فیلم هم فیلم‌های بزرگسال را می‌بینند؛ البته در داستان ماجرا متفاوت است؛ چون رمان نوجوان وضعیت خیلی خوبی دارد و به شدت دارد نوشته و ترجمه می‌شود و بچه‌ها هم استقبال می‌کنند.

وی افزود: نمی‌دانم چقدر شاعران با تغییر ذائقه خود بتوانند شعر نوجوان موفقی بگویند؛ چون بالاخره شاعری که بزرگسال است و در ۴۰، ۵۰ سالگی شعر نوجوان می‌گوید ته‌تهش می‌خواهد پندی چیزی بدهد و کم پیش می‌آید که در شعر نوجوان، درباره این بگوییم که نوجوانان باید حق‌شان را بگیرند. شعری می‌گوییم که تقریبا خنثی و توصیفی باشد و داستانی را روایت کند. درنتیجه این شعرها دیگر خیلی با ذائقه نوجوان امروز جور درنمی‌آید و استقبال نمی‌کند.

خورشاهیان در پایان به مطالعه شخصی خود در باب شعر نوجوان اشاره کرد و گفت: این اواخر به سبب کارم تعدادی مجموعه شعر نوجوان خوانده‌ام که تعداد ۱۶ کتاب از آنها را نشر گویا چاپ کرده بود و سوره مهر و کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان هم آثاری داشته‌اند. همچنان کمابیش مجموعه شعر نوجوان چاپ می‌شود؛ ولی به قوت سال‌های قبل‌ نیست.

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها