-
به مناسبت نوزدهم اردیبهشت، روز اسناد ملی و میراث مکتوب؛
نقش اسناد تاریخی و اهمیت حراست از تاریخ و هویت ملی
میگویند شناخت تاریخ در حقیقت شناخت زمان خود ماست و بدون علم به گذشته، آگاهی ما از اکنون نیز ناقص است. همین جمله نشان میدهد که اسناد مکتوب، اسنادی که بدون آنها شناخت تاریخ ناممکن میشود، چقدر مهم و حیاتی هستند.
-
روایت تسخیر لانه جاسوسی در راه نمایشگاه کتاب؛
مشاور وزیری که جاسوس آمریکاییها بود
مؤسسه مطالعات و پژوهشهای سیاسی در تازهترین اثر خود که در نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران عرضه خواهد شد کتابی با عنوان «ایستگاه خیابان روزولت: روایتی مستند از تسخیر سفارت آمریکا در تهران» به چاپ رسانده است. این کتاب با اشاره به فعالیتهای اطلاعاتی و عملیاتی آمریکا در ایران پس از انقلاب، شرح جامعی از روابط ایران و آمریکا از روز تسخیر سفارت در آبان ۱۳۵۸ تا آزادی گروگانها در دی ۱۳۵۹ ارائه میدهد.
-
کارشناس «گردشگری ادبی» مطرح کرد؛
نمایشگاه کتاب تهران «گردشگری ادبی» را ترویج میکند/ تهران میتواند «شهر خلاق ادبی» شود
آرش نورآقایی با اشاره به اهمیت نمایشگاه کتاب تهران در ساختار فرهنگ کشور گفت: «گردشگری ادبی» با محور شاعران و ادیبان ایران میتواند در نمایشگاه کتاب ترویج یابد.
-
مراسم بزرگداشت چهره فرهنگی ایران برگزار شد؛
«قائل بودن به اعتبار تاریخی و فرهنگی برای ایران» از ویژگیهای اسلامی ندوشن بود
هادی خانیکی در مراسم بزرگداشت اسلامی ندوشن او را روشنفکری متفاوت خواند و ۱۰ ویژگی را برای این گفته خود ارائه کرد، محمد دهقانی نیز به نزاع قلمی اسلامی ندوشن با مجتبی مینوی پرداخت و محمدجواد حقشناس از جزئیات انتقال پیکر او به ایران گفت.
-
کتابِ «تاریخ طب ایران» در حوزه تاریخنگاری پزشکی بررسی شد؛
نجمآبادی در تاریخنگاری طبابت سراغ نسخههای خطی رفته است
محمدحسین عزیزی با اشاره به ویژگیهای کتابِ «تاریخ طب ایران» گفت: تاریخنگاری پزشکی معاصر ایران با تاکید بر خدمات ارزنده نجم آبادی شکل گرفته است. زیرا تاریخ پزشکی بخشی از تاریخ علم است. وی در تاریخنگاری طبابت سراغ نسخههای خطّی، چاپی، مقالههای معتبر و دیگر منابع رفته است.
-
یادداشت محمدرضا توکلی صابری برای ناصرخسرو؛
ناصرخسرو؛ دانشورزی در دوران خردگرایی تاریخ ایران
ناصرخسرو در دوره طلایی تمدن اسلامی یا رنسانس اسلامی یعنی قرن چهارم و پنجم زندگی میکرد و عمر پربارش صرف سفر و اندیشیدن و نوشتن و مبارزه سیاسی بی امان بر علیه سلجوقیان شد. این دوران خردگرایی در تاریخ ایران است و دستاوردهای بزرگی داشته است.
-
یادداشت عیسی عبدی به مناسبت نوروز ۱۴۰۳؛
نوروز منظومه هویتی و معنایی ایران است/ نوروز و پویایی حافظه فرهنگی
عیسی عبدی، پژوهشگر تاریخ در یادداشتی نوروزی نوشت: نمادهای ریشهداری چون نوروز در کنار سایر نمادهای ملی و شیعی، منظومه هویتی و معنایی ایران معاصر را شکل میدهند و آن را کامل میکنند.
-
معاون پژوهش و فناوری دانشگاه بینالمللی مذاهب اسلامی:
روش بنیانگذاران دانشگاه مذاهب اسلامی بر این است که تاریخ باید مطالعه و بررسی شود
عباس برومند اعلم گفت: خوشبختانه روش بنیانگذاران دانشگاه مذاهب از ابتدا این بود که نادیده گرفتن تاریخ و نادیده گرفتن تحولات تاریخی درست نیست، باید تاریخ مطالعه و بررسی شود و نقاط اختلافی نیز مشخص باشد. همچنین جاهایی که تنشی وجود دارد، گفته شود.
-
سبک تاریخنگاری طبری و نگاه او به تاریخ؛
شاهکاری که در آن صحت فدای جامعیت شد/ طبری بر کسانی که پس از وی تاریخ نوشتند اثر گذاشت
عبدالحسین زرینکوب میگفت طبری در انتخاب میان جامعیت و صحت، اولی را برگزید و با این انتخاب «کتاب مهم و عظیم او باوجود وسعت از حیث ارزش و اعتبار محتویات و مندرجات همهجا مورد قبول نیست و به هر حال آن روح نقادی و آن دقت نظری که لازمه چنین کاری هست همهجا در کتاب او رعایت نشده است.»
-
یادداشت محمدحسن شاهنگی، مؤلف کتاب «حقیقت و مصلحت»؛
انقلاب اسلامی، یک فراکنش تاریخی/ حفظ اساس اسلام و پاسداری از حریم دین
محمدحسن شاهنگی، مؤلف کتاب «حقیقت و مصلحت» نوشت: با نگاهی به تاریخ میتوان دریافت که مهمترین انگیزه مصلحتاندیشی معصومان (ع) حفظ اساس اسلام و پاسداری از حریم دین و دینداران بوده و از این حیث همگام با اهداف عالیه شارع حرکت کردهاند؛ پس از پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی و حاکمیت اسلام در کشورمان این رویکرد استراتژیک توسط رهبران نظام نیز از همان ابتدا تا به امروز مد نظر قرار داشته است.
-
حجتالاسلام پورمحمدی در دومین همایش تاریخنگاری انقلاب اسلامی:
نابکاریهایی که واژگونه در تاریخ روایت میشود، گزارش کنیم/ دردناکترین سرنوشت بشر مدرن، داستان فلسطین است
حجتالاسلام مصطفی پورمحمدی گفت: دردناکترین حادثه انسانی در تاریخ نه تنها در تاریخ معاصر بلکه در گذشتهها و حمایتهای امروزی و تلاشهای دیروزی ایجاب میکند که شما، ما، حادثهنگاران و تاریخنویسان به خوبی ببینیم، بشناسیم، روایت کنیم، گزارش کنیم نابکاریهایی را که واژگونه در تاریخ روایت میشود.
-
حجتالاسلام روحانی در دومین همایش تاریخنگاری انقلاب اسلامی:
امام خمینی(ره) درس تاریخنگاری به ما آموختند/ نگذارید تاریخ انقلاب به دست دشمن نوشته شود
حجتالاسلام سید حمید روحانی گفت: نکتهای که امام نسبت به تاریخ به آن توجه داشت نگارش تاریخ به درستی و به دست اهلش بود که نااهلان نتوانند در این زمینه نقشی ایفا کنند. این سخن امام سبب شد که من شروع به تاریخنگاری کنم. تاریخ در گذشته غالباً به دست دشمن نوشته شده نگذارید تاریخ انقلاب به دست دشمن نوشته شود. امام درس تاریخنگاری به ما آموختند.
-
کتابها و روایتهایی درباره امیرکبیر؛
امیرکبیر، خوشنامی و سالهای کوتاه صدارت/ قتل امیرکبیر در مطبوعات دنیا
درباره امیرکبیر که یکی از وزیران خوشنام تاریخ ماست چند عنوان کتاب وجود دارد که بیشترشان پژوهشهایی قدیمیاند و حداقل چنددهه از چاپ نخستشان میگذرد. میشود گفت که از او کم نوشتهاند.
-
مروری کوتاه بر کتاب «خانهتاب»:
مادربزرگهای ما چطور دیکتاتوری رضاخانی را پشت سر گذاشتند
«خانه تاب» بیشتر حول خاطرات و اسناد شفاهی مردم اصفهان در موضوعات لباس متحدالشکل و سپس قانون کشف حجاب (رفع حجاب)، ممنوعیت عزاداری مذهبی، اجحاف و ظلم مامورین حکومت و ورود قوانین دیکتاتوری به حوزههای زندگی خصوصی مردم بوده و در انتهای هر بخش به خاطرات قحطی، ناامنی و گرسنگی پس از وقوع جنگ جهانی دوم و ورود متفقین به ایران و نحوه مواجهه و مقابله مردم با آن پرداخته است.
-
نگاهی به سه کتاب فرنان برودل با ترجمه فرهنگ رجایی؛
تمدن و سرمایهداری سدههای پانزدهم تا هجدهم میلادی/ گزارش تاریخی دقیق و حکیمانه و فراتر از گاهشماری
سرمایهداری یک مقوله همه مکانی یا جهانی و همهزمانی یا همهوقتی بوده است: «سرمایهداری از آغاز تاریخ بالقوه قابل مشاهده بوده است و اینکه در همه ادوار خود را بسط داده و تداوم بخشیده است». از این روی، نه یک نظام اقتصادی که یک نظام تمدنساز است. «چرخ بازرگانی» نه فقط مراودات سرمایه که تبادل افکار، برهمکنش بین انسانها و فرهنگها هم هست.
-
نگاهی به کتاب «به سوی ایستگاه فنلاند»؛
ویلسون، استالین را محکوم کرد و از شکست انقلاب روسیه گفت/ جستاری در کنش و نگارش تاریخ
«به سوی ایستگاه فنلاند» کتابی درباره خود تاریخ است و عنوان فرعیاش، یعنی «جستاری در کنش و نگارش تاریخ» نیز به همین موضوع اشاره دارد. نویسنده کتاب مثل قهرمانانی که داستانشان را روایت میکند باور دارد که فهم تاریخ – به معنی آنچه از گذشته روی داده و به ما رسیده است – تنها راه درک معنای زندگی است.
-
یادداشتی درباره رمانهای تاریخی؛
نقل ضعیف تاریخی و رمانهایی که منابع درستی ندارند
رمان تاریخی یکی از ژانرهای جذاب این روزهای بازار کتاب است و استقبال مخاطبان در دهه اخیر از این ژانر فراتر از انتظار بوده است. خصوصاً اگر نویسنده روان قلم زده باشد و در قصهپردازی مهارت داشته باشد.
-
از سوی نشر پارسه منتشر شد؛
پژوهشی تاریخی از حضور جاسوسهای آلمان نازی در ایران با اتکا به اسناد و مدارک
کتاب «نبرد مخفیِ نازیها در ایران» کتابی است که در آن، با اتکا به اسناد و مدارک گوناگون مربوط به اقدامات اطلاعاتی و جاسوسیِ آلمان نازی در دوران جنگ جهانی دوم، بر وجهی کمتر شناخته و مورد پژوهش قرار گفته از تاریخ جنگ دوم جهانی نور تابانده شده است.
-
به مناسبت ثبت جهانی کهن جشن سده؛
«سده»؛ کهن جشن ایرانیان به روایت التفهیم ابوریحان بیرونی و شاهنامه شاه تهماسبی
جشن سده بیش از هزاران سال قدمت دارد (از زمان پیدایش آتش) و از کهنترین و مهمترین جشنهای ایران باستان بهشمار میرود. به مناسبت ثبت جهانی جشن سده با نگاهی به متون کهن این جشن را روایت کردهایم.
-
داستان استعمار در یک روایت خطی و زمانی؛
آیا «سرگذشت استعمار» همان کتاب تاریخی مطلوب ماست؟
سرگذشت استعمار، نقطه شروع و قدم بزرگی برای انتشار کتابهای غیرداستانی است، علیالخصوص در حوزه تاریخ آن هم بخشی از تاریخ که سالها در سکوت بوده است. برای درک بهتری از نحوه شکلگیری جهان جدید، جهانی که به روی خونِ مردم بیگناه بنا شده است.
-
گزارشی از یک کتاب؛
کتابی که به یک پرسش، پاسخ تاریخی میدهد: چرا آمریکا قابل اعتماد نیست؟
کتاب «مبارزه برای ایران» یک پژوهش عمیق و سرشار از جزئیات است که با توجه به ارزیابی تمام منابع و مصادر موجود در پی شناخت نقش آمریکا و بریتانیا در حذف دولت مصدق از ایران است.
-
یادداشت باسابقهترین خبرنگار ایبنا در تولد ۱۷ سالگی؛
خبرگزاری کتاب، خانه دوم من است
کتاب تنها دلبستگی است که باعث میشود با انگیزه روزافزون به کارم ادامه بدهم، کتابهای تاریخ و فرهنگ ایران را با علاقه بسیار ورق بزنم و بخوانم و بخوانم و دربارهاش بنویسم.
-
یادداشت حسین مسرت به مناسب هفته کتاب و کتابخوانی؛
کتاب پر شکوهترین دستاورد بشر؛ کتاب، چونان فرزند دلبند
حسین مسرت، کتابشناس در یادداشتی نوشت: پرشکوهترین دستاورد تاریخ تمدّن، هنر، اندیشه، علم و تجربه بشری که کتاب باشد، رخ نموده است و از زمانی که این پدیده پای به عرصۀ وجود نهاده است، تحوّلی شگرف در پیشبرد علوم و فنون و تاریخ روی داده است.
-
یادداشتی از مدیرعامل مؤسسه پژوهشی میراث مکتوب؛
چاپ نسخههای خطی هند شناخت متقابل از تاریخ و فرهنگ هر دو کشور است
اکبر ایرانی، مدیرعامل مؤسسه پژوهشی میراث مکتوب در یادداشتی نوشت: شاید هیچ دو ملتی به اندازه ایران و هند پیشینه چندهزارساله همدمی و همدلی و همکاری و تبادلات علمی و فرهنگی نداشته باشند.
-
به مناسبت 7 نوامبر سالمرگ ویل دورانت؛
نویسنده نامداری که از تاریخ تمدن نوشت/ در جستجوی انسان باش!
ویل دورانت را در زمان حیاتش، گاهی مورخ و گاهی فیلسوف میدیدند و سرانجام او را به عنوان نویسندهای پذیرفتند که از تاریخ و فلسفه مینویسد.
-
یادداشتی بر کتاب «بحران گروگانگیری در ایران» به مناسبت 13 آبان؛
گزارشهای اسنادی برای نمایندگان کنگره و آشکار شدن دریچههای جدیدی از بحران
«بحران گروگانگیری در ایران: خلاصهای از تحولات روزانه» در دو جلد به شرح وقایع ایران از دی ماه ۱۳۵۶ تا دی ماه ۱۳۵۸ (چند روز قبل از آزادی گروگانها) می پردازد. کتاب «بحران گروگان گیری در ایران: خلاصهای از تحولات روزانه» در واقع مجموعه گزارشهایی است که کنگره آمریکا برای تصمیمسازی های خود اقدام به جمعآوری آنها کرده است. این گزارشها به مثابه اسنادی است که دریچههای جدیدی از این بحران را آشکار میکند.
-
به مناسبت یکم آبانماه بزرگداشت بیهقی، پدر نثر فارسی؛
بازتاب مولفههای فرهنگی ایرانیان باستان در تاریخ بیهقی
کتاب «تاریخ بیهقی» از نظر علمی، دقت نظر و صحت، جزو بینظیرترین آثار بوده؛ چراکه نویسنده هر آنچه نوشته یا خود به چشم دیده، یا در کتب معتبر خوانده و یا از موثقان شنیده است.
-
حجتالاسلام سعید فخرزاده، سرداور بخش تاریخ شفاهی جایزه اندرزگو:
اسناد تاریخی برای پژوهش درباره رژیم پهلوی در دسترس نیست
حجتالاسلام سعید فخرزاده، سرداور بخش تاریخ شفاهی جایزه شهید اندرزگو گفت: آثار رسیده در کیفیت رشد لازم را ندارد. به این دلیل که باید اسناد و مدارک لازم درباره رژیم پهلوی در اختیار پژوهشگر قرار بگیرد تا بتواند درباره ماهیت و رویکرد رژیم پهلوی پژوهش کند.