تاریخ ایران باستان
-
ژاله آموزگار در دبیرستان ایراندخت
تصویر مربوط به دبیرستان ایراندخت و ژاله آموزگار نفر وسط ایستاده در ردیف دوم است.
-
به مناسبت زادروز ژاله آموزگار، بانوی مطالعات ایران باستان؛
ایران را تنها نگذاریم
ژاله آموزگار وطن را بیش از آنکه خاک بداند، فرهنگ میداند؛ نه مرز، بلکه حافظه. وطنی که بقای آن تنها با نگهداشتن زبان و روایتها ممکن است؛ فرهنگی که اگر پاسداری شود، همچنان زنده خواهد ماند.
-
در موزه ملی ایران برگزار میشود؛
رونمایی از کتاب «مقبره سلطنتی زیویه و هنر سکایی»
کتاب «مقبره سلطنتی زیویه و هنر سکایی» در موزه ملی ایران رونمایی میشود. در این نشست مدیران حوزه میراث فرهنگی حضور دارند.
-
نگاهی به کتاب «بیان موزهای سکهها» ؛
تاریخ به روایت سکه
سکه یکی از اختراعات مهم انسان در ادوار گوناگون است. هر چند ابداع سکه برای امور تجاری و رونقبخشیدن به آن بوده است اما به دلیل اهمیتی که در پژوهشهای مختلف میراث فرهنگی دارد، با دانشی به نام «سکهشناسی» روبهرو هستیم.
-
در نشست بررسی کتاب «کهنبوم» مطرح شد؛
«کهنبوم»؛ روایتی شاعرانه از سرگذشت سرزمین کهن ایران
کهگیلویه و بویراحمد- منتقدان و پژوهشگران با اشاره به اهمیت روایت نوین از تاریخ و فرهنگ ملی در کتاب «کُهن بوم»، تأکید کردند که این اثر میتواند خلأ مطالعات تاریخی و فرهنگی را پر کند و مرجع معتبری برای پژوهشگران و علاقهمندان به تاریخ و هویت ملی باشد.
-
گفتوگو با خداداد رضاخانی درباره حسن پیرنیا (مشیرالدوله)؛
تاریخنگار زمان خود
خداداد رضاخانی گفت: به نظر من، مشیرالدوله پیرنیا کاملاً تاریخنگار زمان خودش است؛ از نظر سیاسی، اجتماعی و فرهنگی کاملاً فرزند همان دوران است و نمونه روشنی از نسل تاریخنگارانی است که پیش از نسلهایی چون عباس زریاب و عباس اقبال آشتیانی میزیستند. او نماینده موج اول تاریخنگاری ایرانیِ متأثر از اروپا است؛ چیزی که میتوان آن را «اروپای مدرن ایرانی» نامید. او با جدیت تاریخنگاری اروپامحور را در ایران جا انداخت و از طریق تأثیرگذاری بر کتابهای درسی، نفوذ زیادی پیدا کرد.
-
با مشارکت خانه علوم انسانی ایران؛
نشست باستانگرایی در برابر اسلام و فرهنگی دینی
نشست «باستانگرایی در برابر اسلام و فرهنگی دینی» با مشارکت خانه علوم انسانی ایران به صورت حضوری و مجازی برگزار میشود.
-
یادداشت محمود فاضلیبیرجندی به مناسبت هفته کتاب؛
اوستا سرچشمههای ایرانیت
محمود فاضلیبیرجندی نوشت: اوستا کتابی است، بیش از هر کتاب دیگر. خواندنش ما را تا سرچشمههای ایرانیت بازمیبرد. و آن جایگاهی است استوار که گر دل به وسوسههای ایرانستیزان نمیدادیم و آن جایگاه را درنمیباختیم.
-
۵۷ سال از درگذشت ابراهیم پورداود گذشت؛
یک ایرانی اصیل و وطندوست
استاد پورداود تمام عمر خود را صرف پژوهشهای علمی کرد و دریچه جدیدی را در زمینههای تحقیقات ایرانی - زرتشتی به روی ایرانیان و جهانیان گشود. پورداود کاری بزرگ را به سرانجام رساند و هویت تاریخی درخشان ایران را از گردوغبار زمانه و فراموشی بهدرآورد و ایرانی را با شناسنامه درخشان خود آشنا کرد.
-
گفتوگو با حمید دباشی درباره کتاب «شهریار ایرانی»؛
تکثر ویژگی هویت و فرهنگ ایرانی است
حمید دباشی گفت: اولین کاری که باید بکنیم این است که دوگانههای کاذب استعماری و استعمارزده را به بایگانی تاریخ بسپاریم. سپس برگردیم به شناسایی مجدد مولفههای فرهنگ خودمان بر اساس متون و شواهد تاریخی و فلسفی و فکری و…، بعد هم به برساختن و پرداختن آن مولفهها برای نسل جدیدی از تفکر بپردازیم.
-
«میراث فرهنگی سغدیان» در گفتوگو با پریسا درخشانمقدم؛
هزارههای گمشده
پریسا درخشانمقدم: از منابع نوشتاری درباره تخته نرد میتوان به نوشته پهلوی ماتیکان چترنگ (گزارش شطرنج) اشاره کرد که در آن ابداع بازی تخته نرد را به بزرگمهر (وزیر انوشیروان) در پاسخ به بازی شطرنج که پادشاه هندوستان برای انوشیروان میفرستد، نسبت میدهد. این بازی به پاس بنیانگذار سلسله ساسانی به نام اردشیر بابکان، نیواردشیر (اردشیر شجاع) نامیده شد و از نمادهای گوناگون باورهای زردشتی الهام میگیرد.
-
از سوی کانون ایرانشناسی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران؛
«درنگی بر روشنفکران ایرانی» از حسن پیرنیا تا محمدعلی فروغی
نشستهایی با عنوان «درنگی بر روشنفکران ایرانی» از حسن پیرنیا تا محمدعلی فروغی از سوی کانون ایرانشناسی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران برگزار میشود.
-
«سرزمین پسته» منتشر شد؛
پسته ایرانی به روایت مورخ یونانی
کتاب «سرزمین پسته»، روایتی از سرگذشت پسته از رفسنجان تا کالیفرنیاست. این کتاب از مجموعه «روایت» سوره مهر است که سیدمجتبی حسینی آن را نوشته است.
-
پیام صلح و انسانیت ایران جهانی شد؛
منشور کوروش، نخستین سند مکتوب حقوق بشر جهانی شد
«منشور کوروش کبیر» بهعنوان سندی بنیادین در تاریخ تمدن بشری و نخستین نمود مکتوب از اصول آزادی، عدالت، مدارا و احترام به تنوع فرهنگی، بهطور رسمی از سوی کشورهای عضو این سازمان جهانی مورد تایید قرار گرفت.
-
در عصر شنبههای بخارا؛
کتاب «باستانشناسی ایران» بررسی میشود
کتاب «باستانشناسی ایران: از دوران پارینهسنگی تا شاهنشاهی هخامنشی» در دانشکده ادبیات و علوم انسانی نقد و بررسی میشود.
-
ردپای اسطوره/ کرمان؛
اسطورهها در دل خشتهای کهن/ موقعیت مکانی افسانه هفتواد شاهنامه کجاست؟
کرمان- افسانه هفتواد و کرم خوشیمن او، پلی میان اسطوره و تاریخ بم و کرمان است؛ روایت کهن و جذابی که میتواند هم میراث فرهنگی را زنده کند و هم جاذبهای تازه برای گردشگری شهر بسازد.
-
دوشنبهها با شاهنامه - ۵۷
پادشاهی اردوان و سقوط شاهنشاهی اشکانی
خراسانرضوی - اردوان پنجم آخرین شاه ایران از خاندان اشکانی است که تلاش بسیاری برای نجات دولت اشکانی کرد. او با رومیان جنگید و بیشتر شورشگران داخلی را از میان برداشت ولی شورشی که در پارس صورت گرفت سرانجام به شاهنشاهی اشکانی پایان داد. این شورش در سال ۲۲۰ میلادی و به دست اردشیر بابکان انجام شد.
-
نشست «کوروش بزرگ در پرتو پژوهشهای نوین»؛
پیشگامی و پیشتازی ایرانیان در صلح و مدارا
محمدابراهیم زارعی گفت: کوروش بزرگ شخصیتی است که بنیان صلح را در آن دوران اشاعه داده است و منشور صلح او امروز مورد توجه جهانیان است. کوروش صلح و مدارا را نه تنها بسط داده بلکه به جانشینانش نیز منتقل کرده است. کوروش سرمایهای است که برای ما بسیار اهمیت دارد و مبنای حکومتش صلح، دوستی و مدارا بوده است.
-
گفتوگو با کامیار عبدی به مناسبت روز جهانی کورش؛
کورش تاریخی، بینیاز از گزافهگویی
کامیار عبدی گفت: متأسفانه زندگی کورش به دست عدهای شوونیست به پارهای افسانهها و تخیلات آغشته شده که به دانش علمی ما در مورد کورش و دستاوردهایش آسیب میزند، اما خوشبختانه در مورد کورش اطلاعات کافی تاریخی و باستانشناختی در دست هست که بر اساس آنها بتوان تصویری متقن و مستند در مورد این شخصیت بزرگ تاریخی و دستاوردهای چشمگیرش ترسیم کرد که نیازی به گزافهگویی و خیالپردازی نیست.
-
شناسنامه «نخستین کارآفرینان اهواز» منتشر شد؛
نقش تاریخی کارآفرینان اهواز از سلطنت ناصرالدین شاه قاجار تا سال ۱۳۳۰
خوزستان- نخستین کارآفرینان اهواز برای نخستینبار به مستندسازی زندگی و آثار بیش از ۱۱۰ نفر، خانواده، و خاندان کارآفرین در اهواز پرداخته است. بازه زمانی مورد تحقیق کتاب، از زمان شکلگیری اهواز جدید (در سال ۱۲۸۶ خورشیدی در دوران سلطنت ناصرالدین شاه قاجار) شروع میشود و تا پایان دهه ۱۳۳۰ خورشیدی را در برمیگیرد.
-
گفتوگو با حسین بادامچی به مناسبت روز جهانی کورش؛
شهریار فضیلتمحور
حسین بادامچی گفت: شاهان هخامنشی مبتنی بر احترام و به رسمیت شناختن این تفاوتها بود. البته مفاهیم امروزی حقوق بشر و حق آزادی باورهای دینی در زمان کورش وجود نداشته است. به نظر من رفتار کورش نشاندهنده دیدگاه فضیلتمحور است نه حقمحور.
-
از سوی پژوهشکده مردمشناسی پژوهشگاه میراث فرهنگی؛
«کوروش بزرگ در پرتو پژوهشهای نوین» بررسی میشود
نشست «کوروش بزرگ در پرتو پژوهشهای نوین» از سوی پژوهشکده مردم شناسی پژوهشگاه میراث فرهنگی برگزار میشود.
-
در پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری؛
جشنواره ملی بزرگداشت کورش بزرگ؛ میراث مهربانی و مدارا
به پاس شکوه ایران زمین، رخداد فرهنگی و جشنواره ملی بزرگداشت کوروش بزرگ با عنوان میراث مهربانی و مدارا برگزار می شود.
-
به مناسبت بزرگداشت کوروش هخامنشی؛
نشست «کوروش بزرگ پیامآور صلح و مدارا» برگزار میشود
رویداد «کوروش بزرگ پیامآور صلح و مدارا» به مناسبت روز بزرگداشت کوروش هخامنشی در پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری برگزار میشود.
-
فرهنگ فشرده زبان پهلوی (پهلوی- فارسی- انگلیسی)؛
برکشیدن واژهها از درون متون پهلوی
زبان پهلوی یکی از گونههای پربار فارسی میانه است که به سبب محتوای دینی بیشترِ آثار آن، گاهی فارسی میانه زردشتی هم نامیده میشود. زبان پهلوی نیز بخشی از آثار آن مربوط به دوره پیش از اسلام و بخش دیگر نیز متعلّق به پس از اسلام (حدود سوم هجری یا نهم میلادی) است.
-
گزارش گفتاری از احمدرضا قائممقامی؛
ریشههای نام «ایران» در منابع ایران باستان
دکتر احمدرضا قائممقامی گفت: کلمهٔ آریایی از کجا آمده است؟ ایران جمع «ایر»ها است که اصلش «اریه» بوده. اما کلمهٔ ایر و اریه هر دو صفت بودهاند. از آنجا که اریه با حروف لاتینی با املای arya ضبط شده بود، برخی مترجمان فارسی آن را به شکل «آریا» ضبط میکنند. سپس به غلط تصور میشود که این کلمه اسم است و برای ساختن صفت از آن «ی» نسبت اضافه میکنند و کلمهٔ آریایی را میسازند.
-
با سخنرانی دکتر حسین بادامچی؛
گفتاری درباره فرمان کوروش بزرگ بررسی میشود
«گفتاری درباره فرمان کوروش بزرگ» با سخنرانی دکتر حسین بادامچی، عضو هیئت علمی گروه تاریخ دانشگاه تهران برگزار میشود.
-
نگاهی به کتاب «نظریهها، مدلها و مفاهیم در تاریخ باستان»؛
بلوغ نارس رشته تاریخ باستان
مترجمان کتاب بر این باورند که موضوع مبانی نظری تاریخ باستان تاکنون در ایران چندان مورد توجه قرار نگرفته است و پژوهشگر با اندکی جستوجو متوجه کمبود منابع در این زمینه میشود. در رشته تاریخ باستان که تحت لوای پدرسالارانه زبانشناسی کلاسیک به نوعی بلوغ نارس رسیده است، رویکردهای تاریخی که بهجای تأکید بر سنتهای معمول و مرسوم بیشتر بر روششناسی علوم اجتماعی تکیه میکنند، دور از ذهن نیست که با شائبه نه چندان اندکی از عدم مشروعیت روبهرو شوند.
-
با سخنرانی سید احمدرضا قائممقامی؛
«نام ایران در منابع قدیم ایرانی» بررسی میشود
دکتر سید احمدرضا قائممقامی در نشست «نام ایران در منابع قدیم ایرانی» را بررسی میکند.
-
همایش ملی جهان ایرانی: ساسانی و پساساسانی
تداوم جهان ایرانی
سیروس نصرالهزاده: ساسانیان تداوم و ادامهدهنده جهان ایرانی از هخامنشیان تا اشکانیان هستند. به سبب تغییرات درونی ایرانِ اشکانی، واپسین شاه محلی پارس، اردشیر بابکان، توانست بر شاهنشاهی اشکانی برتری یابد و ایران وارد تاریخ تازه و پرباری شد. جایگاه تاریخ ساسانیان در جهان باستان و پساباستان بسیار مهم است و آخرین فرمانروایی و شهریاری ایرانیان در جهان باستان است.