به گزارش خبرگزاري كتاب ايران(ايبنا)، اين فيلم که «تيم برتون» كارگرداني آن را برعهده داشت، برمبنای فيلم‌نامه ای که با اقتباس از رمان «لویيس كارول» نوشته شده بود، در سينماي جهان اكران شد.

ماجراهای «آلیس در سرزمین عجایب» نام کتابی است که لويیس کارول در سال ۱۸۶۵ منتشر کرد. این کتاب که برای کودکان نوشته شده، داستان خیالی سفر دختری به نام آلیس را تعریف می‌کند که به دنبال خرگوش سفیدی به سوراخی در زمین می‌رود و آنجا با ماجراهای عجیبی روبه‌رو می‌شود.

از بازيگران اين فيلم مي‌توان به «ميا ويس كروسكا»، «مايكل شين»‌، «جاني دپ» و « ان هاتاواي» اشاره كرد.

اما لوييس كارول كيست؟
لویس کارول نام مستعار «چارلز لاتویج داجسون»، استاد ریاضیات کالج «کریست چرچ» در دانشگاه آکسفورد است. وی متولد ۲۷ ژانویه ۱۸۳۲ فرزند خانواده ای ثروتمند، از طبقات بالای جامعه و افراد با نفوذ شمال انگلستان بود. خانوادها وی سنتی، پیرو کلیسا، دارای رگه ایرلندی و وابسته به دو طبقه اصیل نظامی و مذهبی بودند.

چارلز در نخستین سال های کودکی در خانه و تحت نظارت مادری مهربان و دوست داشتنی تحصیل می کرد. اغلب مباحثی که مادر برای مطالعه چارلز مهیا می ساخت مباحث مذهبی و پند و اندرزهای تربیتی بودند. او در دوازده سالگی برای تحصیل به مدرسه خصوصی کوچکی نزدیک «ریچموند» رفت و پس از آن در ۱۸۴۵ به «راگبی»، بزرگترین مدرسه انگلیسی ملی منتقل شد.

چارلز در خاطراتش آورده است که نسخه خطی ناتمام آلیس را به دست دوست و مربی خود «جرج مک دانلد» می دهد. مک دانلد داستان را برای کودکانش تعریف می کند و هنگامی که متوجه می شود داستان علاقه آنان را بر انگیخته چارلز را برای چاپ و انتشار آن تشویق می کند. ماجراهای آلیس پیش از پایان نسخه خطی از هجده هزار کلمه به سی و پنج هزار افزایش یافت. چارلز تعدادی از داستان های دیگری را که قبلا برای بچه ها تعریف کرده بود به کتاب افزود و برخی مطالب را از داستان حذف کرد. بخش عمده مطالبی که به داستان اضافه شد مربوط به گربه چشایر و میهمانی جنون آسای چای بود.

پس از تفکرات بسیار بالاخره در سال ۱۸۶۵ عنوان «سرگذشت آلیس در سرزمین عجایب» برای کتاب انتخاب و با اسم مستعار لویس کارول نامی که چارلز اولین بار 9 سال پیش از آن استفاده کرده بود منتشر شد.

تیراژ آلیس دو هزار نسخه بود که به دلیل اعتراض تنیل نسبت به کیفیت چاپ کنار گذاشته شد و یک تیراژ جدید در دسامبر همان سال به چاپ رسید و در سال ۱۸۶۶ ترخیص شد. از میان اولین خوانندگان علاقمند آلیس می توان به «اسکار وایلد» جوان و «ملکه ویکتوریا» اشاره کرد.

چاپ جدید با سرعتی خارج از تصور به فروش رسید و مورد توجه کودکان و بزرگسالان قرار گرفت. اثر لویس کارول به تمام نقاط جهان راه یافت و به بیش از پنجاه زبان از جمله «اسپرانتو» و «فاروز» که زبان رسمی هیچ کشوری نیستند هم ترجمه شد.

آلیس در سرزمین عجایب (۱۸۶۵) و آنسوی آیینه (۱۸۷۲) از مهمترین آثار این نویسنده هستند که همچون دیگر آثار ادبی او با نام مستعار «لویس کارول» منتشر شدند.

هر دو کتاب، سفر آلیس، قهرمان‌دختر داستان را شرح می‌دهند و ماجراهایی را بیان می‌کنند که به صورت نمادین سیر تحول ذهنی او را در مسیر زندگی نشان می‌دهد. به همین دلیل کارول در ردیف نویسندگان آثار فانتزی مهم دوره ویکتوریا جای گرفته است.

مهارت او در بازی با کلمات، منطق و خیال‌پردازی خوانندگان را، از کودکان گرفته تا برگزیدگان ادبی، مجذوب خود کرده‌است و فراتر از آن آثار وی عمیقاً در فرهنگ امروزی جای گرفته و بسیاری از هنرمندان را تحت تأثیر قرار داده‌است.

وی ۱۴ ژانویه ۱۸۹۸، در سن شصت و شش سالگی، بواسطه ذات‌الریه‌ای شدید در گیلفورد، در جنوب شرقی انگلستان درگذشت و در گورستان «مونت سمتری» در گیلفورد به خاک سپرده شد.

درباره کتاب
آلیس در سرزمین عجایب و ادامه آن که «آن‌سوی آیینه» (۱۸۷۲) نام دارد در طول یک قرن و نیم بارها چاپ شده و الهام‌بخش توليد آثار هنري متعددي هم‌چون كارتون، فیلم، عکس و نقاشی بوده ‌است.

اين كتاب بيش از 20 بار به فارسی و براي گروه‌هايي مختلف سني ترجمه شده است. «حسن هنرمندی»، «صدیق شریف »، «مسعود توفان»، «سعید درودی»، «زویا پیرزاد» مشهورترين مترجماني هستند كه اين اثر را به فارسي ترجمه‌ كرده‌اند.

چگونه آليس سينمايي شد؟
نخستين اقتباس سينمايي از كتاب «آليس در سرزمين عجايب»، فيلم صامتي (بدون صدا) با همين نام، ساخته «سيسيل هپ‌ورث» در سال 1903 بود. بعدها «ادوين استنتن پورتر» در سال 1910 و «و. يانگ» در سال 1915 دو فيلم صامت ديگر با اين عنوان بر اساس همين داستان ساختند.

اقتباس‌هاي بعدي از اين كتاب به ترتيب در سال‌هاي 1931، 1933، 1949، 1951، 1955، 1966، 1972، 1981، 1983، 1985، 1986، 1988، 1999 صورت گرفت و آخرين اثر الهام گرفته از اين كتاب «آلیس در سرزمین عجایب» ساخته «تيم برتون» است كه در سال ۲۰۱۰ ساخته شد.

اين فيلم محصول كمپاني «ديسني» بود و در زمان اكران، با فروش 47 ميليون دلار در 49 كشور، پرفروش‌ترين فيلم سينماي جهان نام گرفت. ماجراي اين فیلم ۱۰ سال پس از نخستین دیدار آلیس از سرزمین عجایب اتفاق مي‌افتد. آلیس اکنون دختری ۱۹ ساله و از یک خانواده انگلیسی عصر ویکتوریایی است که در اثر يك حادثه به‌دنبال خرگوش سفیدی راه می‌افتد و دوباره سر از سرزمین عجایب در می‌آورد.

تيم برتون و جاني دپ
سينماي برتون سينمايي است كه مرگ، فانتزي، كابوس رويا و زندگي را در مجموع با خود همراه دارد. او نخستين تجربه فيلم‌سازي اش را با اقتباس از داستاني به قلم «هربرت جرج ولز» آغاز كرد. اين فيلم كوتاه هراس‌آور با عنوان «جزيره دكتر آگور» در سال 1971 بر اساس رماني با نام «جزيره دكتر مورائو» ساخته و روانه پرده سينماهاي جهان شد.

برتون از همان نخستين گام خود،‌ دنياي فانتزي را براي روايت‌هاي پر رمز و راز برگزيد تا بتواند با ذهنيت‌گرايي و نفوذ در روياهاي مخاطبان، ‌بهترين آثار ادبيات فانتزي را سينمايي كند و تاثيرگذاري بيشتري به آن‌ها ببخشد.

اما دومين باري كه برتون به سراغ اقتباس از يك اثر ادبی براي ساخت فيلمي سينمايي رفت به سال 1989 باز مي‌گردد كه كميك استريپ «بتمن» را براي ساخت فيلمش برگزيد. در سال 1992 او بار ديگر فيلمي را با اقتباس از كميك بتمن ساخت كه «بازگشت بتمن» نام گرفت.

برتون در سال 1994 يكي از بهترين آثار خود را كارگرداني كرد كه «ادوود» نام داشت. اين فيلم بر اساس رماني اثر «رودولف گري» ساخته شد و «جاني دپ» دومين تجربه مشترك خود را با برتون در نقش اصلي اين فيلم پشت سرگذاشت. اين فيلم در همان سال 2 اسكار دريافت كرد و از شاخص‌ترين آثار برتون محسوب مي‌شود.

اما برتون اقتباس بي‌مايه ای نیز در کارنامه اش دارد که به سال 1995 و براي سينمايي ساختن داستان‌هاي مجموعه كارت‌هاي تجاري «مريخي‌ها»،‌ با عنوان «حمله مريخي‌ها» كه چندان مورد استقبال واقع نشد، باز می گردد.

در سال 1999 او فيلم «اسليپي هالو» را با اقتباس از رمان «افسانه اسليپي هالو» اثر «واشنگتن ايروينگ» كارگرداني كرد كه مهم‌ترين اثرش در ژانر هراس‌آور محسوب مي‌شود.

برتون در سال 2001 اثري تخيلي و پرهزينه را با عنوان «سياره ميمون‌ها» ساخت كه اقتباسي از رماني اثر «پير بلاو» بود.

دوسال بعد او داستاني روياگونه را براي كار بعدي خود برگزيد كه «ماهي بزرگ» نام داشت و اقتباسي بود از رمان «دانيل والاس» كه بازيگر اصلي آن «ايوان مك‌گرگور» بود.

روند اقتباس‌هاي برتون با «چارلي و كارخانه شكلات سازي» كه رنگ و لعاب‌هاي تصويري زيادي داشت، در سال 2005 ادامه يافت. اين فيلم بر اساس رماني اثر‌«رولد دال» ساخته شده بود و باز هم ايفاگر شخصيت اصلي اين فيلم كودكانه «جاني دپ» بود.

در سال 2007 نيز فيلم «‌سوييني تاد» ‌با اقتباس از يك نمايشنامه ترسناك و موزيكال با همين نام اثر «استفان سندهاوم»، توسط برتون سينمايي شد كه بسياري از منتقدان چندان رابطه خوبي با اين اثر برقرار نكردند.

سرانجام نيز «آليس در سرزمين عجايب» به كارگرداني اين فيلم‌ساز جايگاه بالاي فروش سينماهاي جهان را تسخیر کرد.

توانايي برتون و دپ در تصوير دنياي فانتزي با بهره‌گيري از تصويرسازي‌هايي كه منحصر به فيلم‌هاي اين كارگردان و نقش آفريني اين بازيگر است، ‌مخاطب را به اين باور مي‌رساند كه بايد اين دو را كارخانه‌هاي انساني «روياسازي»‌ ناميد.