علی محمدپور در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، با اشاره به ضرورت شکلگیری اتحادیه ناشران کتاب دیجیتال، بیان کرد: ضرورت شکلگیری این تشکل از آنجایی آغاز شد که رفتار مخاطبان در حوزه مصرف کتاب به تدریج تغییر کرده است. امروزه چیزی حدود ۳۵ تا ۴۰ درصد مصرف کاربران ایرانی در قالب کتاب دیجیتال و صوتی انجام میشود. از سوی دیگر، بازیگران این حوزه، بیش از ۱۰ سال است، حرفهای فعالیت میکنند و طبیعی بود، به این جمعبندی برسند که برای ساماندهی بهتر، همکاریهای مشترک و پیگیری مسائل تخصصی، نیاز به یک تشکل مستقل و تخصصی وجود دارد.
وی همچنین درباره اهداف و کارکردهای این اتحادیه گفت: این تشکل چند مأموریت اصلی دارد؛ نخست، ایجاد همکاری و همافزایی میان فعالان حوزه نشر دیجیتال و صوتی؛ چه در داخل خود اکوسیستم دیجیتال و چه در تعامل با لایههای سنتی نشر. دوم، برقراری ارتباط مؤثر با نهادهای سیاستگذار و تنظیمگر، مانند وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، وزارت ارتباطات، مرکز ملی فضای مجازی و سایر دستگاههای مرتبط، بهویژه در حوزه سیاستگذاری، مقرراتگذاری و قواعد فعالیت.
محمدپور، افزود: علاوه بر این، اتحادیه تلاش میکند ارتباطات بینالمللی حوزه نشر دیجیتال را سامان دهد؛ بهخصوص با کشورهای فارسیزبان مانند افغانستان و تاجیکستان و همچنین برخی کشورهای همسایه عربزبان که ظرفیت همکاری فرهنگی و محتوایی دارند.
وی با ارزیابی وضعیت فعلی بازار کتاب دیجیتال در ایران، ادامه داد: امروزه بیش از ۵۰ شرکت فعال در حوزه کتاب دیجیتال و صوتی در کشور فعالیت میکنند، تا این لحظه بیش از ۱۵۰ هزار عنوان کتاب الکترونیکی و بیش از ۱۵ هزار عنوان کتاب صوتی تولید شده، و بازار بزرگی شکل گرفته؛ بنابراین طبیعی است، بازاری با این ابعاد نیازمند نظاممندی، چارچوبهای مشخص و همکاریهای سازمانیافته است تا بتواند به شکل پایدار توسعه پیدا کند.
وی همچنین در پاسخ به این سوال که چالشهای اصلی نشر دیجیتال چیست و آیا این چالشها صرفاً به حوزه نشر محدود میشود، توضیح داد: چالشهای نشر دیجیتال بسیار فراتر از خودِ نشر است. این حوزه با لایههای متعددی از مسائل فنی و زیرساختی، امنیتی، مالکیت فکری، مارکتینگ، تبلیغات و فرهنگسازی درگیر است. به همین دلیل، دستگاههای متعددی از وزارت ارتباطات گرفته تا آموزشوپرورش، وزارت علوم و البته مهمتر از همه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، بهنوعی با این زیستبوم در ارتباط هستند.
به گفته وی، اتحادیه نیز دقیقاً با این هدف شکل گرفته که بتواند با یک سازوکار مشخص، این چالشها را پیگیری کند، با نهادهای مختلف وارد تعامل شود و در صورت نیاز، در تدوین مقررات و سیاستها، نقش مشورتی و تخصصی ایفا کند.
محمدپور، همچنین در پاسخ به سوال دیگری درباره اینکه چرا این تشکل در قالب تشکلهای سنتی نشر کتاب شکل نگرفت، ادامه داد: به این دلیل که زبان، نیازها و چالشهای نشر دیجیتال و صوتی با نشر سنتی تفاوتهای جدی دارد. بسیاری از اهداف و مسائل این حوزه در چارچوبها و اساسنامههای سنتی نشر کتاب قابل پیگیری نبود؛ بنابراین تصمیم گرفته شد تشکلی تخصصی ایجاد شود که بتواند دقیقتر و کارآمدتر، به نیازهای این حوزه پاسخ دهد، در عین حال با تشکلهای دیگر نشر تعامل و همکاری نزدیک داشته باشد.
وی با بیان اینکه این تشکل خود را رقیب هیچیک از تشکلهای صنفی و فرهنگی حوزه کتاب نمیداند، گفت: برعکس، به همکاری با اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران، انجمن ناشران دانشگاهی، انجمن ناشران کودک و سایر تشکلهای تخصصی باور داریم. حتی معتقدیم حوزههای بهظاهر غیرمرتبط، مثل پادکست، که امروزه روی پلتفرمهای دیجیتال فعال هستند، میتوانند در زیستبوم کتاب نقش مکمل و ارزشآفرین داشته باشند.
محمدپور، درباره روند شکلگیری رسمی اتحادیه نیز بیان کرد: در مجمع عمومی که با حضور تقریباً تمامی بازیگران اصلی این حوزه برگزار شد و بیش از ۹۵ درصد بازار کتاب دیجیتال کشور را نمایندگی میکرد، انتخابات رسمی و قانونی برگزار شد. در نتیجه، اعضای هیئتمدیره انتخاب شدند تا در ماهها و سالهای آینده، این اهداف و برنامهها را دنبال کنند و خدمات بهتری به مخاطبان، ناشران، نویسندگان و مترجمان ارائه دهند.
وی افزود: این تشکل را مانند نهالی میدانم که در باغ کتاب ایران کاشته شده است. این نهال در کنار سایر درختان این باغ رشد میکند و در آینده میتواند به درختی تناور تبدیل شود. افزایش تنوع و تعداد این درختان، موجب پُربارتر شدن باغ کتاب ایران و بزرگتر شدن بازار کتاب خواهد شد. همکاری تشکلها با یکدیگر، نهتنها موجب تضعیف هیچکدام نمیشود، بلکه راه درست برای شناسایی بهتر چالشها و ارائه راهکارهای مؤثر است.
نظر شما