سرویس بین‌الملل خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) - الهه شمس: در آستانه جنگ جهانی دوم، زمانی که جهان بر لبه پرتگاهی از خشونت و آشوب ایستاده بود، نمایشگاه جهانی ۱۹۳۹ در جزیره ترژر سان‌فرانسیسکو با شعار صلح و وحدت اقیانوس آرام برگزار می‌شد. همین طنز تلخ تاریخی، نقطه عزیمت پیتر مان، نویسنده رمان «مرد گشتاور»، برای خلق دومین اثرش، «اقیانوس آرام جهانی» (The Pacific World) شده است؛ رمانی که قرار است در ۱۹ اوت ۲۰۲۵ توسط انتشارات هارپر منتشر شود. این اثر که در ژانر کمدی سیاه تاریخی دسته‌بندی می‌شود، با الهام از ماجرای واقعی ناپدید شدن ریچارد هالیبرتون، نویسنده-ماجراجو، جهانی پر از دسیسه، جاسوسی و تأمل در باب روایت‌هایی می‌سازد که انسان‌ها برای بقای خود خلق می‌کنند. مان با استفاده از آنچه خود «ترامپولین تاریخ» می‌نامد، خواننده را به سفری دیوانه‌وار می‌برد که در آن مرز میان واقعیت، خیال و دروغ به شکلی خطرناک در هم می‌آمیزد.

سه راوی در میانه آشوب:

محور اصلی «اقیانوس آرام جهانی» ساختار روایی چندصدایی آن است. داستان از طریق سه شخصیت اصلی با دیدگاه‌های متفاوت پیش می‌رود که هر یک به نحوی با معمای اصلی رمان، یعنی ناپدید شدن ریچارد هالیفکس، گره خورده‌اند. هالیفکس، که بازآفرینی خیالیِ هالیبرتونِ تاریخی است، نویسنده داستان‌های ماجراجویانه پسرانه با نثری سرخوشانه است که در تلاش برای پیمودن مسیر هنگ‌کنگ تا سان‌فرانسیسکو با یک کشتی چوبی چینی در اقیانوس آرام گم می‌شود. با این حال، غیبت او به معنای حذفش از داستان نیست.

بخش مهمی از روایت از طریق نامه‌های او به خوانندگان نوجوانش، «ماجراجویان خردسال»، شکل می‌گیرد. این نامه‌ها که مملو از لاف‌های مردانه و روایت‌های قهرمانانه‌ای است که با واقعیت تلخ سفرش در تضاد قرار دارند، یک صدای طنزآمیز و در عین حال غیرقابل‌اعتماد را به داستان اضافه می‌کنند. هالیفکس در این نامه‌ها نشان می‌دهد که چگونه «آن‌چه در واقعیت اتفاق می‌افتد، به درد داستان نمی‌خورد» و به این ترتیب، رمان به شکل هوشمندانه‌ای به خودآگاهی درباره ماهیت داستان‌گویی، به‌ویژه در ژانر تاریخی، دست می‌یابد.

شخصیت دوم، هیلدگارد راوخ، نقاشی مهاجر و دختر یک نویسنده بزرگ آلمانی در تبعید است. ورود او به داستان با یک تراژدی شخصی آغاز می‌شود: یافتن برادر دوقلویش در حالت اغما پس از یک اقدام به خودکشی. یادداشت مرموزی که برادرش به جا گذاشته، او را وارد مسیری خطرناک برای کشف حقیقت رابطه برادرش با هالیفکس و رازی می‌کند که پیش از سفر به او سپرده شده بود. زاویه دید هیلدگارد، لایه‌ای از درام خانوادگی و روان‌شناختی به رمان اضافه کرده و داستان را از یک ماجراجویی صرف به کاوشی در باب تبعید، فقدان و میراث‌های سنگین خانوادگی بدل می‌کند.

در نهایت، سایمون فالک، افسر اطلاعاتی بریتانیا، ضلع سوم این مثلث روایی است. او شخصیتی دور از کلیشه‌های جیمز باندی است و مأموریتش شناسایی جاسوسان نازی در کالیفرنیاست. ردگیری یک مأمور مرموز که از آن سوی اقیانوس آرام وارد شده، او را به مرکز توطئه‌ای مشترک میان آلمان و ژاپن می‌کشاند. حضور فالک، ژانر جاسوسی را با تمام عناصرش – تعقیب، هویت‌های جعلی و نقاب‌ها – به تار و پود رمان می‌تند و نشان می‌دهد که چگونه بازی‌های سیاسی و دسیسه‌های جهانی در زندگی افراد عادی بازتاب می‌یابند. در هم تنیده شدن این سه روایت، در پس‌زمینه نمایشگاه صلح و تهدید جنگ، ساختاری پیچیده و جذاب به «اقیانوس آرام جهانی» بخشیده است.

طنز، تاریخ و تمنای پسربچگی ابدی:

پیتر مان در این رمان آگاهانه خود را در سنت بزرگ رمان‌نویسی کمدی، از سروانتس تا پینچن و کورت ونه‌گات، قرار می‌دهد. او طنز را نه صرفاً ابزاری برای خنداندن، که روشی برای درک «پوچی وضعیت انسان و برخورد بی‌پایان میان آرمان‌ها و واقعیت» می‌داند. شخصیت ریچارد هالیفکس، با تلاش‌های دون‌کیشوت‌وار و خودبزرگ‌بینی‌اش، تجسم همین برخورد است. او قهرمانی است که خود را در قالب شخصیت‌های ادبی بزرگ می‌بیند اما واقعیت مدام بر سرش آوار می‌شود. این تورم و تخلیه طنزآمیز، موتور محرک رمان است.

مان همچنین به یکی از تم‌های زیرپوستی اما کلیدی اثر، یعنی «رویای پسربچگی ابدی»، اشاره می‌کند. هالیفکس که برای پسران می‌نویسد و خود در رویای ماجراجویی‌های بی‌پایان گیر افتاده، نماد انسانی است که نمی‌خواهد از سرزمین کودکی رانده شود. به گفته مان، این رمان کاوشی است در این باب که بزرگسالان چگونه با رویاها و زخم‌های کودکی خود کنار می‌آیند، بی‌آنکه در آن قلمرو برای همیشه محبوس شوند. «اقیانوس آرام جهانی» با پیوند زدن طنز سیاه، تاریخ پر از کنایه جنگ جهانی دوم، و روان‌شناسی شخصیت‌هایی که در تلاش برای ساختن هویت خود داستان‌سرایی می‌کنند، اثری چندلایه و قابل تأمل به نظر می‌رسد که صرفاً یک بازگویی تاریخی نیست، بلکه پرسش‌هایی بنیادین درباره حافظه، حقیقت و هنر روایت مطرح می‌کند.

منبع: آمازون و هیستوریکال ناول سوسایتی