به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، فهرست دستنویس‌های فارسی کتابخانه شهید علی پاشا (ترکیه ـ استانبول) تألیف سید محمدتقی حسینی از سوی کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی و سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی در ۷۴۴ صفحه چاپ و منتشر شد.

حسینی در پیشگفتار از اهمیت شناسایی و فهرست‌نویسی میراث مکتوب ایران در سایر کشورها، انگیزه خود در این مسیر و پشتیبانی‌هایی که برای انجام کار دریافت کرده، سخن گفته است.

او در بخشی دیگر از پیشگفتار به معرفی علی پاشا، صدراعظم حکومت عثمانی در سال‌های ۱۱۲۵ تا ۱۱۲۸ ق، پرداخته و از همنشینی او با اهل علم و ادب و عرفان و در عین حال جاه‌طلبی و انگیزه‌های جهان‌گشایانه او برای تصرف بخش‌هایی از اروپا و تأمین هزینه این نبردها از طریق مصادره اموال و تبعید و قتل بیش از هزار نفر از اعیان و اشراف سخن گفته است.

وی اظهار داشته که این اقدامات علی پاشا هر چند در مرحله نخست به پیروزی انجامید اما در مرحله بعد با کشته شدن او (در سن ۳۵ سالگی) در میدان نبرد و شکست لشکریانش سرآغاز شکست‌های دولت عثمانی تا پایان حکومت این خاندان شد.

وی همچنین در پیشگفتار به معرفی کتابخانه علی پاشا و سرگذشت این کتابخانه پرداخته و اشاره می‌کند که بخشی از نسخ گردآوری شده در این کتابخانه از محل مصادره اموال اعیان و اشراف به دست آمده است.

حسینی در مورد سابقه کتابخانه می‌نویسد: علی پاشا در صفر سال ۱۱۲۷ ق یعنی کمی پیش از لشرکشی و کشته شدن، بخشی از کوشک خود در محلۀ وفا در نزدیکی مسجد سلیمانیه را تبدیل به کتابخانه‌ای می‌کند و بخشی از نسخ خطی را بدانجا وقف کرد.

به گفته حسینی البته نسخ فراهم آمده توسط علی پاشا بیش از این و فهرست آن‌ها خود کتابی چهار جلدی بوده است که تنها کتاب‌های یک جلد از این فهرست در کوشک محله وفا قرار داشته است. وی در ادامه فهرستی از نسخی که علی پاشا گرد آورده بود اما اکنون یا در کتابخانه سلطان احمد سوم نگهداری می‌شود و یا مفقود شده، ارائه کرده است.

حسینی در مقدمه از نگارش فهرست دستنویس‌های کتابخانه هشت درگاه و زاویه و مولوی‌خانه در استانبول هم سخن گفته و اظهار داشته که تدوین این فهرست در سال ۱۳۹۶ به اتمام رسیده اما هنوز به چاپ نرسیده است.

پس از پیشگفتار، فهرست دستنویس‌های فارسی کتابخانه شهید علی پاشا آمده و پس از آن صفحاتی به تصاویر نسخ خطی اختصاص یافته است.

در بخش نمایه نیز نام کتاب‌ها، نویسندگان، کاتبان، تاریخ کتابت، مکان کتابت، آرایه‌ها، تملک، مهر و وقف، و مهرهای فارسی فهرست شده و پایان‌بخش این اثر نیز کتابنامه است.