به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) در بندرعباس، کتاب «زنان والامقام دربار ساسانی» دومین کتاب «مرجان شاهی» در حوزۀ تخصصی رشتۀ دانشگاهی‌اش است و ضرورت نگارش این کتاب را نیاز جامعۀ زنان به بازشناسی هویت زن قدرتمند ایرانی می‌داند.
زیرا زنان ایرانی، در دوره‌های مختلف تاریخی جایگاه و پایگاه متغیری داشتند. آنان درپیشرفت تمدن‌ها و ترقی فرهنگ‌ها پا به پای مردان تلاش کردند و در زیر و بم قرون و اعصار، گاهی هر چند کوتاه به قدرت نشسته و گاهی به زیر نفوذ مردان درمی آیند.
زنان در اواخر دوره ساسانیان در تحولات این عصر از طریق تاثیرگذاری در تصمیمات سیاسی شاهان و یا به دست گرفتن پادشاهی به دلیل نبود وارث مرد تاثیر گذاردند. برخی از آنان قدرت خود را از طریق پیوندهای سببی با پادشاهان و نفوذ بر تصمیمات سیاسی شاهان نشان دادند و برخی دیگر در دوران پرآشوب اواخر ساسانیان این قدرت پنهان را به نمایش علنی تبدیل می‌کنند و در امری تازه وارث تاج و تخت پادشاهی می‌شوند.
محقق با اشراف به اهمیت این دوران و تاثیر گذاری زنان در مناسبت‌های مهم، به گردآوری این اثر تاریخی با محوریت دو ملکه ساسانی، بوران و آزرمی دخت از منظر سیاسی پرداخته است.
فصل اول کتاب به زنان با نفوذ عصر ساسانی شامل دینَک(همسر یزد گرد دوم)، مریم، شیرین و گُردیه (همسران خسرو پرویز) و دیگر زنان- خواهر قباد(قباد، پسر فیروز، پسر یزد گرد، پسر بهرام گور بود) و نیوندخت به معنی «دختر پهلوان»( همسر قباد ساسانی و مادر انوشیروان) می‌پردازد. این زنان یا خود سلطنت می کردند و یا سعی در نفوذ در پادشاه و جهت دادن به افکار او در امور مذهبی سیاسی و اجتماعی داشته‌اند. آنها با تدبیر و تلاش خود در آرام کردن آشوب‌ها رواج دین خود عزل و نصب‌ها شرکت در جنگ‌ها، تعیین جانشین و غیره تاثیر گذاشته‌اند.
فصل دوم، با موضوع حکمروایی ملکه بوران، شاهزاده موطلایی(نخستین زن پادشاه در ایران زمین با عنوان شاه زنان)- دختر خسرو پرویز) و آذرمیدخت(خواهر شیرویه-قباد دوم) بر اریکه سلطنت است.
در پیوست نیز سکه‌ها با زیرنویس لحاظ شده و نهایتاً منابع و ماخذ آمده است. نویسنده همچنین در هر صفحه، پانوشت را با دقت آورده است.
در صفحه ۴۹ کتاب آمده است: عده‌ای زنان ایرانی در شجاعت و دلاوری همتای مردان بودند و در مواردی در جنگ‌ها شرکت می‌کردند مانند گُردیه، خواهر بهرام چوبین و همسر خسرو پرویز(۶۲۸-۵۹۰م) او از خاندان بزرگ و اشرافی مهران و اهل ری بود. طبری در مورد او می‌گوید: بهرام را خواهری بود گُردیه نام که زنی کامل و شایسته بود و خسرو پرویز او را به زنی گرفته بود. هنگامی که بهرام چوبین سردار ایرانی بر علیه خاندان ساسانی شورش کرد و تصمیم به اعلام شاهی گرفت، پهلوانان نیز او را به عصیان تشویق می‌کردند، گُردیه -خواهر او- با بیان تاریخ و برشمردن کسانی مانند رستم که می‌توانستند و لیاقت حکومت داشتند ولی هرگز به گِرد این کار نگشتند، برادر را نیز نصیحت می‌کند. فردوسی در این باره می گوید: مکن آذر را بر خرد پادشا
که دانا نخواهد تُرا پارسا
اگر من زنم پند مردان دهم
به بسیار سال از برادر کَهم
مده کارکرد نیکان بباد
مبادا که پند من آیدت یاد.
خالق کتاب، در نهایت سپاسگزاری، آنرا بدینسان اهدا کرده است: «تقدیم به پدر و مادر عزیزم که وجودشان تاج افتخاری است بر سرم.»
«مرجان شاهی»، زاده بیست و دوم شهریورماه سال ۱۳۶۰ در کلانشهر بندرعباس است.
وی دبیر رسمی آموزش و پرورش ناحیه ۲ شهر بندرعباس و دانش آموختۀ کارشناسی ارشد تاریخ ایران باستان است. مدت شش سال از ۱۷ سال سابقۀ فعالیت در آموزش و پرورش را در سمت سرگروهی درس تاریخ استان و مدرس کارگاه های متعدد تخصصی درس تاریخ و داور جشنواره های مختلف در هرمزگان بوده است. او در سال ۱۳۹۸ در یک کار گروهی، موفق به نگارش کتاب «معلم یار تاریخ ۱» جهت آموزش تخصصی اسامی و اصطلاحات کتاب نونگاشت تاریخ ۱، برای دبیران و دانش آموزان علاقه مند شده است و در همان سال به عنوان «مولف برتر منطقه ای» انتخاب شد. شاهی، در سال ۱۴۰۰ موفق به کسب عنوان «معلم نمونه» از آموزش و پروش شده است.
«زنان والا مقام دربار ساسانی» به همت بلند «مرجان شاهی» از سوی انتشارات «اندیشه کویر» یزد، در ۱۵۶
صفحه با شمارگان ۱۰۰۰ نسخه برای نخستین بار در سال ۱۴۰۱ چاپ شده است.
این اثر با طراحی جلد و صفحه آرایی «محمدمهدی میرزابابایی» و قیمت ۶۰ هزار تومان منتشر شده است.
شنبه ۲۴ تیر ۱۴۰۲ - ۰۸:۴۸
نظر شما