کتاب «دکتر محمد امین قانعی راد: جامعه شناس سیاستگذار مردممدار» به پیشخان آمد
محمد امین قانعی راد که بود و چه کرد؟
قانعیراد با اعتقاد به این امر که باید این سرزمین ساخته شود دست به عمل میزند و در این زمینه معتقد بود که نخبه کسی است که میماند و میسازد نه آنکه میرود. با همین دید و نگاه بود که علیرغم اینکه به راحتی میتوانست مهاجرت کند اما ماند و تا آخرین لحظات زندگیاش برای بهبود جامعه ایران تلاش کرد.
خادم در مقدمه این کتاب نوشته است: «محمدامین قانعی راد یکی از جامعهشناسان ایرانی است که در مجامع علمی ایران شناخته شده است. او نه تنها در حوزه جامعهشناسی شناخته بلکه در عرصههای دیگر از جمله پزشکی و بیمارستان نیز کنشکری میکرد.
قانعیراد با اعتقاد به این امر که باید این سرزمین ساخته شود دست به عمل میزند و در این زمینه معتقد بود که نخبه کسی است که میماند و میسازد نه آنکه میرود. با همین دید و نگاه بود که علیرغم اینکه به راحتی میتوانست مهاجرت کند اما ماند و تا آخرین لحظات زندگیاش برای بهبود جامعه ایران تلاش کرد. در این راستا آثاری که منتشر کرد تقریباً همگی مسألهای از جامعه ایرانی را در بردارد، اگر به فرض مثال تنها نگاهی گذرا به عناوین کتابهای ایشان بیاندازیم این مهم بیشتر روشن میشود. برخی از عناوین آثار او عبارت است: تبارشناسی عقلانیت مدرن (قرائتی پست مدرن از اندیشه دکتر علی شریعتی) (1384)، تعاملات و ارتباطات در اجتماع علمی (1385)، پیمایش علم و جامعه؛ تجربه جهانی و اجرای نسخه ایرانی (1396)، شبكه سیاستی علم و فناوری؛ نظریهها، تجربیات و مدل مفهومی (1396)، الگوی چهار وجهی برای ارزیابی توسعه علوم انسانی (1396)، نخبگان دانش؛ مشارکت یا مهاجرت (1396). اگر به این عناوین توجه کنید میبینید تمام این آثار مسألهای را در برههای از زمان در جامعه مورد پرسش قرار میدهند.»
مولف ادامه میدهد: «او ذهنی پرسشگر و مسألهمند داشت به همین سبب سعی میکرد مسائل را به دستگاه فاهمه خود ببرد و در نهایت در پی راه حلی برای آن باشد. همین امر سبب میشود که ایشان همیشه در پیرامون سمنها فعالیت کند. او در این راستا به نهادسازی و تقویت نهادهای مدنی پرداخت و به همین سبب به جامعهشناسی مردممدار پرداخت. قانعیراد را در ایران به عنوان جامعهشناسی میشناسند که طی یک دهه اخیر تلاش کرد تا جامعهشناسی را به حوزه عمومی بیاورد و این علم را در جامعه نهادسازی کند. این هدفی که او برای خود ترسیم کرده بود سبب شد تا قانعیراد را در دهه آخر عمر خود شکوفاتر کند و با نگارش آثار بیشتری در جامعهشناسی تلاشی برای تثبیت این علم در ایران داشته باشد.
اما اگر بخواهم یکی از مهمترین ویژگیهای علمی، اجتماعی و فرهنگی دکتر محمد امین قانعیراد را نام ببرم، باید از ویژگی او در زمینه توجهش به نهاد و نهادسازی و ضرورت شکلگیری آن در سطح جامعه صحبت کنم. دکتر قانعیراد استاد جامعهشناسی و رئیس دو دوره انجمن جامعهشناسی ایران، به درستی یکی از نیازهای ضروری جامعه ایران را تقویت نهادهای مدنی در سطح جامعه تشخیص داد. او به درستی دریافته بود که جامعه ایران برای مبارزه با استبداد ریشهای که در سطح آن وجود دارد، نیازمند نهادهای مدنی قوی و کارآمد است. وی در دو دورهای که به عنوان رئیس انجمن جامعهشناسی ایران انتخاب میشود، این انجمن را از نیم طبقه اول دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران، تقریباً به تمام نقاط ایران، از خراسان، تا هرمزگان، لرستان، ایلام و ... توسعه داد.
او به درستی تشخیص داده بود اگر در آینده میخواهیم جامعهای اهل گفتگو و مسالمتآمیز داشته باشیم، باید نهادهای مدنی را در آن گسترش دهیم. به همین دلیل با امکاناتی که در اختیار داشت و با درایتی که به خرج داد در زمان ریاستش بر انجمن جامعهشناسی ایران، آن را به نقاط مختلف کشور گسترش داد و سعی کرد که این نهاد را تا جای ممکن در سطح جامعه گسترش داده و آن را نهادینه کند. دکتر قانعیراد یکی از معدود افرادی است که در زمینه نهادسازی و تشکلهای مدنی به درستی گام برداشت و انرژیاش را در این مسیر صرف کرد. او به درستی جامعهشناس حوزه عمومی بود و همواره تلاش میکرد که در در آن حوزه، کنشگری فعال باشد.»
کتاب «دکتر محمد امین قانعی راد: جامعه شناس سیاستگذار مردممدار» به کوشش خداداد خادم با شمارگان 200 نسخه در 169 صفحه به بهای 150 هزار تومان از سوی نشر بزنگاه روانه بازار نشر شده است.
نظر شما