«حرف آخر» نیگل را از قویترین دفاعیههای قرن بیستمی از عقل و استدلال و عقلانیت دانستهاند. در مقام نظر، با عقاید و باورهای بیشماری مواجه میشویم، پرسش این است که کدام رفتار درست یا خوب است و کدام نادرست و بد. در این مسیر عقل آدمی است که حرف آخر را میزند.
حیدری مترجم کتاب در مسیر فهم مدعای اصلی نیگل به دستهبندی عقل اشاره میکند. معمولا عقل به دو نوع تقسیم میشود، عقل نظری و عقل عملی. عقل نظری صورتبندی باورها را کنترل میکند و عقل عملی رفتار را کنترل میکند و به ترجیحات شکل میبخشد. انسانها حیواناتی عقلانیاند. افزون بر نظامهای ادراک حسی، شناختی و انگیزشی غنی شیوه منحصربه فردی برای شکلدهی به باورها و ترجیحات خود در اختیار دارند که نه تنها غریزی بلکه متاملانه است.
نیگل در ابتدای کتاب به تاثیرات مهم فکری که او را به نوشتن کتاب علاقمند کرده اشاره میکند. نیگل در اواخر دهه 1970 در سمیناری شرکت میکند و فردی به نام سول کریپکی در این سمینار به شکلهای عدیده نسبیانگاری، شکاکیت، ذهنی انگاری، یا تجدید نظر طلبی در مورد منطق حمله می کند. نیگل باور دارد تنها راه پاسخ به شکاکیت، نسبی انگاری و ذهنی انگاری در مورد اخلاق این است که اینها را به مصاف استدلالهای اخلاقی مرتبه اول ببریم.
نیگل در این کتاب در هفت فصل به مهمترین مباحثی که باید در زندگی جدید به آنها توجه ویژه کنیم اشاره میکند. اینکه زبان چیست و منطق، علم و اخلاق چگونه تبیین میشوند. او همچنین در یکی از فصلها موضوع طبیعیانگاری تکاملی و ترس از دین را مطرح میسازد. در این کتاب همچنین مقالهای از کالین مک گین آمده است تحت عنوان «نیاز مبرم به عقل».
«حرف آخر» نیگل را از قویترین دفاعیههای قرن بیستمی از عقل و استدلال و عقلانیت دانستهاند. در مقام نظر، با عقاید و باورهای بیشماری مواجه میشویم، پرسش این است که کدام رفتار درست یا خوب است و کدام نادرست و بد. در این مسیر عقل آدمی است که حرف آخر را میزند.
نیگل در این کتاب به طرزی سازشناپذیر به مواضع همه کسانی حمله میکند که به نوعی عقلانیت را تضعیف میکنند. جان کلام او این است که عقل و نه هیچ مرجع دیگری یگانه قاضیای است که میتواند خود را معزول کند.
کتاب «حرف آخر» نوشته تامس نیگل است و جواد حیدری آن را ترجمه کرده و انتشارات فرهنگ نشر نو این کتاب را با همکاری نشر آسیم و در 302 صفحه روانه بازار نشر کرده است.
نظر شما