سرویس تاریخ و سیاست خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا): در هفته‌ای که گذشت در حوزه تاریخ و سیاست برنامه‌هایی با محوریت کتاب‌های تاریخی برگزار شد که برخی از پژوهشگران و محققان و منتقدان را گرد هم آورد تا درباره یک کتاب یا یک موضوع تاریخی بررسی و بحث کنند. ضمن اینکه برای بعضی چهره‌های درگذشته در زمینه مطالعات تاریخی نکوداشتی برگزار شد. در این گزارش مروری داریم بر برنامه‌هایی که در هفته گذشته برگزار شد. 

بخشی از رویدادها به سفر وزیرفرهنگ و ارشاد اسلامی به روسیه اختصاص داشت که ضمن شرکت در برنامه‌های هفته فرهنگی ایران و روسیه در مسکو اختصاص داشت که به تقویت مناسبات بین دو کشور کمک می‌کند.

بعضی از رویدادها نیز به مناسبت عید غدیر به افتتاح نمایشگاه با محوریت متون کهن و نقاشی قهوه‌خانه‌ای و ... صورت گرفت.

نقش رفیعی علامرودشتی در پژوهش‌های متون کهن

علی میرانصاری، محقق و ایران‌شناس در مراسم گرامیداشت کتاب‌شناس و پژوهشگر متون کهن که چهارشنبه 14 تیر همزمان با روز قلم برگزار شد با اشاره به دوستی چهل ساله خود با زنده‌یاد علی علامرودشتی، به بیان نقش مهم او در تحقیقات و پژوهش‌های بخش پرونده‌های علمی مرکز دائره‌المعارف بزرگ اسلامی در سال‌های آغازینِ فعالیت آن در دهه شصت پرداخت.

آئین‌های پهلوانی در زورخانه‌های قدیمی تهران

مصطفی ده‌پهلوان، رییس پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری در نشست «غدیر در آئینه میراث‌فرهنگی» با اشاره به تجربه‌اش در بررسی و شناسایی زورخانه‌های بافت قدیم تهران، و عجین بودن یاد و ذکر علی(ع) با آیین‌های پهلوانی و زورخانه‌ای گفت: سنت علوی ریشه در فرهنگ ایرانیان و میراث‌فرهنگی دارد.

بازگشایی «غدیر در آئینه میراث‌فرهنگی»

نمایشگاه «غدیر در آئینه میراث‌فرهنگی» با 70 اثر از آثار نفیس هنرمندان هنرهای سنتی افتتاح و از قرآن تذهیب شده در گروه پژوهشی هنرهای سنتی رونمایی شد. مجموعه آثار به نمایش در آمده در بخش نمایشگاهی 70 اثر از آثار نفیس هنرمندان گروه پژوهشی هنرهای سنتی شامل قلمزنی، نقاشی باتیک، معرق و منبت، خاتم، زری‌بافی و آیینه‌بری، تذهیب، سفال، آثار قطاعی کاغذ و نقاشی قهوه‌خانه‌ای است.

رونمایی از «زندگی اینجاست»

همزمان با روز قلم و طی آئینی ویژه، کتاب «زندگی اینجاست» نوشته مهدی قزلی، با محوریت زندگی آیت الله سید جواد خامنه‌ای در مسجد جامع تبریز رونمایی شد. حجت‌الاسلام سید امید مؤذنی، دبیر ستاد بزرگداشت آیت الله سید جواد خامنه‌ای (ره)  با اشاره به شخصیت و جایگاه والای معنوی و نیز سیره درخشان عملی و سلوکی ایشان گفت: مرحوم آیت‌الله حاج سید جواد خامنه‌ای(ره) از علمای تبریزی‌تبار و یکی از چهره‌های برجسته علمی، معنوی و اخلاقی مشهد مقدس بودند که به‌ واسطه جایگاه علمی والایی که داشتند مورد احترام علما و فضلا و مرکز توجه مردم مشهد و زایرین حرم مطهر رضوی بودند.

نقش موثر نیبور در خوانش کتیبه‌ها

کامیار عبدی، باستان‌شناس هم درباره نقش موثر نیبور در خوانش کتیبه‌های باستانی توضیح داد: نیبور به دلیل این‌که کار اصلی‌اش نقشه‌کشی بود برخلاف بسیاری از افرادی که پیش از این از کتیبه‌ها نقش‌برداری کرده بودند، بسیار دقیق و به دور ذهنیات شخصی رونویسی‌ها را انجام داد و همین پایه‌و اساس کتیبه‌های باستانی در آینده شد.

بررسی «ایران‌شناسی در بستر روابط بین‌الملل»

معاونت پژوهشی بنیاد ایران‌شناسی سومین نشست از سلسله نشست‌های گروه مطالعات ایران معاصر را با عنوان «تحلیلی بر وضعیت تمدن اکنون و آینده ایران پساانقلاب اسلامی» برگزار کرد. همچنین در نشست تخصصی دیگر کتاب «ایران‌شناسی در بستر روابط بین‌الملل» از مجموعه نشست‌های گروه مطالعات ایران‌ معاصر معرفی و بررسی شد.

تفاوت خاطره و تاریخ شفاهی

در نشست آسیب‌شناسی تاریخ شفاهی که یکشنبه ۱۱ تیر در سالن قصر شیرین موزه ملی انقلاب اسلامی و دفاع مقدس برگزار شد، تفاوت‌های خاطره و تاریخ شفاهی و شیوه‌های پرداختن به آنها در تألیف کتاب و اسناد، سندمحوری درتاریخ، ویژگی‌ها و تفاوت‌های راوی و محقق، اشراف محقق به موضوعات مرتبط با تحقیق، گویاسازی خاطرات و اسناد، صبور بودن محققان در تحقیقات، تدقیق اطلاعات، انتخاب نوع راوی متناسب با موضوع تحقیق و... بحث و بررسی شد.

غلامرضا عزیزی در ابتدای این نشست گفت: مصاحبه تاریخ شفاهی و خاطره نویسی در دامنه اختلافات خیلی با هم تفاوت ندارند. مشکل از جایی شروع می‌شود که هر دو گروه می‌خواهند با هم مفاهمه کنند. بن مایه مصاحبه تاریخ شفاهی و خاطره نویسی رویدادهایی می‌باشد که در گذشته بر فرد اتفاق افتاده، شاهد و ناظر بوده است.

وزیرفرهنگ و ارشاد اسلامی در هفته فرهنگی ایران

محمدمهدی اسماعیلی که با هدف توسعه مناسبات دوجانبه و شرکت در آیین‌های هفته فرهنگی ایران در روسیه به مسکو سفر کرد، در نشست با نمایندگان نهادهای فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در روسیه با تاکید بر این مطلب افزود: در فعالیت‌های برون مرزی و داخلی، امکانات و پشتیبانی فضای کار را متفاوت می‌کند، اما محور اصلی موفقیت نیست. شرط کافی برای موفقیت در این عرصه نگاه جهادی است.

با حضور هیأتی بلندپایه از دانشگاه فدرال کازان روسیه در بنیاد ایران‌شناسی شامل رئیس، معاونین و تعدادی از رؤسای دانشکده‌های آن دانشگاه، تفاهم‌نامه همکاری میان این دو مرکز دانشگاهی و علمی، به امضاء رسید.

زندگی روزمره در نشریات زنانه مشروطه

سمیه سادات شفیعی، عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی گفت: مشروطه به عنوان یک بزنگاه تاریخی که وجه بسیار بارزی در صورت‌بندی آرمان‌ها، ایده‌ها، تفکر، اندیشه و پروژه انسان ایرانی دارد، صرفا با رویدادها شناخته می‌شود و وقایع مختلفی که در آن رخ داده است، اما مهم‌تر از آن به نظرم توجه به صورت‌بندی‌های مختلفی است که از نیازها، آرمان‌ها و انگیزه‌های انسان ایرانی در آن دوره اتفاق افتاده است و این صورت‌بندی‌ها در نشریات زنانه خودش را به بهترین شکل ممکن نشان می‌دهد.