به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، انجمن پیشکسوتان سپاس در حاشیه نمایشگاه کتاب تهران، نشست تخصصی بررسی کتاب‌هایی با عنوان نقش جمهوری اسلامی ایران درجنگ و پساجنگ بوسنی و هرزگوین را ۲۳ اردیبهشت برگزار کرد. دراین نشست دکتر طباطبایی‌‌نژاد، مستشار ایرانی در زمان جنگ، دکتر جواد نزل‌آبادی، مستشار ایرانی در زمان جنگ و وحید پرست‌تاش، پژوهشگر سخنرانی کردند.

در ابتدای این نشست طباطبایی‌نژاد گفت: نسل‌کشی در غرب بالکان و در منطقه بوسنی و هرزگوین رخ داد. توسط چریک‌های غرب بالکان در منطقه بوسنی و هرزگوین آتش غارت و تجاوز، کوچ اجباری و از بین بردن یک کشور مسلمان شروع شد. هدف اصلی از این جنگ از بین بردن مسلمانان بوسنی و هرزگوین بود. در آن زمان با استرتژیک راهبردی رهبر معظم انقلاب که دستور به کمک به مردم بوسنی دادند، این حمایت آغاز شد.

وی افزود: با کمک موثر ایران اقدامات و کمک‌ها به نوعی طراحی شد که در مدت هزار روز جنگ نه تنها نابود نمی‌شود بلکه مسلمانان ماندگار شدند. لذا کارهایی که انجام شد را اگر جداگانه بیان کنیم، نقش جنایات کشورهای اروپایی در حق مردم مسلمان بوسنی مشخص می‌شود. 

این مستشار ایرانی در زمان جنگ با تشریح وضعیت کشور بوسنی در شرایط کنونی گفت: جمهوری اسلامی با تمام قوا می‌آید و نمی‌گذارد اتفاقی در بالکان رخ بدهد. عزت بگوویچ می‌گوید من جام زهر را نوشیدم و معاهده صلح را قبول کردم. حضرت آقا فرمودند باید دستاوردها در بوسنی و هرزگوین حفظ شود. اما چون دولت اصلاحات آمد دولت جمهوری اسلامی نتوانست از آن دستاوردها به خوبی بهره‌برداری کند. در آن زمان کالجی راه انداختیم که هنوز وجود دارد. در قسمت سیاسی رایزن فرهنگی ایران هنوز وجود دارد و در حوزه معنویت و ارتباط با مردم تغییر اساسی مشاهده نمی‌شود. 

در ادامه این نشست دکتر جواد نزل‌آبادی گفت: مردم بوسنی در کارهای سیاسی و نظامی هیچ نقشی نداشتند اما در آموزش و پرورش و کشاورزی باسواد و با انگیزه بودند. مسلمانان سنی مذهب هستند ولی اکثرا درویش هستند و تعصبی ندارند. کشورهای اروپایی تصمیم می‌گیرند که این مسلمانان را از بین ببرند. در بوسنی همین رفتار داعش را دیدیم. رفتار صرب‌ها از انسانیت به دور بود. 

وی افزود: کشورهای اروپایی قصد داشتند مسلمانان را از بین ببرند. از کشورهای اسلامی هیچ کشوری به جز جمهوری اسلامی به صورت رسمی در بوسنی حضور نداشت. تمام حمایت‌های بشردوستانه از طرف ایران بود. هر جا که به افراد ایرانی دست پیدا می‌کردند به شهادت می‌رساندند. ارتش وجود نداشت. اولین سازماندهی کشور بوسنی را ما تشکیل دادیم. اعزام هیچ نیرویی برای بوسنی و هرزگوین اجباری نبود. 

در ادامه این نشست وحید پرست‌تاش، نویسنده و پژوهشگر گفت: مجموعه گفته‌های من حول سه محور انجام می‌گیرد. دلایل اهمیت بوسنی و هرزگوین، نسبت انقلاب اسلامی و مردم بوسنی و هرزگوین و نسبت انقلاب اسلامی با جنگ بوسنی و هرزگوین. دلایل اهمیت نکته نخست این است که این قاره دو قوم مسلمان بومی آلمانی‌تبار و بوسنیایی تبار دارد. دو میلیون از 4 میلیون جمعیت بوسنی مسلمان هستند. اینها اصالت اروپایی ندارند بلکه نسل اولی‌هایی هستند که از کشور مسلمان به آنجا مراجعه کردند. 

وی افزود: بارها و بارها در این منطقه جنگ بود و حتی امروز هم احتمال جنگ و نزاع وجود دارد. کتاب «تاریخ تحولات بوسنی از قرون وسطی» نوشته مارک پنسون چاپ نشر اطلاعات است که به تحولات بوسنی اشاره دارد. به لحاظی بوسنی برای ایران معنای دیگری دارد. قبل از اینکه بوسنی وارد بالکان شود، عرفای ایرانی وارد این منطقه شده بودند. کتب نفیس خطی زبان فارسی در کتابخانه‌ای در بوسنی وجود دارد. 

این نویسنده و پژوهشگر بیان کرد: کتاب بلبلستان برگرفته از بوستان سعدی است که در بوسنی و هرزگوین منتشر شد. در این منطقه مثنوی‌خوانی و حافظ خوانی همچنان در جریان است. در سال 1399 کتاب «شعرای فارسی‌سرای بوسنی» در بوسنی منتشر شد که این کتاب را نشر آرون نیز به چاپ رسانیده است. کتاب «تصوف در بوسنی و هرزگوین» از سوی نشر ابن‌سینا به چاپ رسیده است. نسبت انقلاب اسلامی با بوسنی و هرزگوین به قبل از انقلاب اسلامی برمی‌گردد. زمانی که اندیشه‌های امام خمینی(ره) به بوسنی رسید. علی عزت بگویچ قبل از پیروزی انقلاب با اندیشه امام خمینی (ره) آشنا می‌شود. 

وحید پرست‌تاش در ادامه گفت: گروهی 13 نفره از مسلمانان بوسنی که اسم انقلاب اسلامی را شنیده بودند، تصمیم می‌گیرند در زمان کمونیستی به ایران سفر کنند. مدارک دقیقی دال بر اینکه با چه کسانی ملاقات کردند، وجود ندارد. همه این افراد بعد از برگشت دستگیر می‌شوند و در دادگاهی به جرم ارتباط با جمهوری اسلامی محاکمه می‌شوند. عزت بگوویچ یکی از این افراد است و دو نفر از آن گروه 13 نفره امروز زنده مانده‌اند. برای دریافت بیشتر این موضوع کتاب «خاطرات عزت بگوویچ» را بخوانید.

وی افزود: سومین نسبت یک اتفاق تاریخی و نادر است که در سال 1367 رخ می‌دهد. در این سال آخرین سفر مقام معظم رهبری اتفاق می‌افتد که از رومانی و بلگراد در یک برنامه از پیش تعیین نشده بازدید می‌کند. به مرکز سارایوو سفرمی‌کند. با مسلمانان آشنا می‌شود و یک تصویری از بوسنی و هرزگوین در ذهن ایشان نقش می‌بندد. مقام معظم رهبری در سخنرانی‌های متعدد به سفر تاریخی خود به بوسنی و اهمیت مسلمانان در آنجا اشاره می‌کنند. در کتاب «سخنان رهبر انقلاب اسلامی در بوسنی و هرزگوین» که نشر پرنده در سال 1400 به چاپ رسانید، این سفر به صورت مستند درج شده است. 

وحید پرست‌تاش بیان کرد: مسلمانان سه راه در مقابلشان قرار داشت یا مسلمانان با مابقی یوگسلاوی فروپاشی شده باقی بمانند، یا باید می‌پذیرفتند با صرب‌ها باقی بمانند، یا کروات به کرواسی و صرب‌ها و به صربستان ملحق شوند و در یک تکه کوچک زندگی کنند. راه سوم دست گذاشتن روی زانوی خودشان و مبارزه بود. در سال 1992 رفراندمی را برگزار کردند. 93 درصد رای به استقلال بوسنی دادند. ایران جزو اولین کشورهایی بود که رای استقلال بوسنی را به رسمیت شناخت. 
 
سی‌وچهارمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران با شعار «آینده خواندنی است» ۲۰ تا ۳۰ اردیبهشت‌ماه در مصلی امام خمینی‌(ره) و همزمان به‌صورت مجازی در ketab.ir  در حال برگزاری است.