به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، نظام‌الدین زاهدی در این نشست که در سومین روز برپایی نمایشگاه کتاب 1402 در سالن جوایز کتاب‌های سال برگزار شد، با اشاره به اینکه 32 سال از استقلال تاجیکستان گذشته است، عنوان کرد: پیوند تاجیکستان با ایران بسیار قدیمی است و این دو کشور زبان، تاریخ و ارزش‌های فرهنگی و دینی مشترکی دارند.

وی با اشاره به اینکه در دولت سیزدهم و به دنبال سفر رئیس جمهور ایران به تاجیکستان شاهد افزایش مناسبات فرهنگی بین دو کشور شده‌ایم، افزود: در دو سال اخیر هفته‌های فرهنگی و برنامه‌های ادبی متنوعی با همکاری و حضور دو کشور برگزار شده و تاجیکستان حضور فعالی در نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران داشته است.

سفیر جمهوری تاجیکستان در کشورمان از نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران به عنوان مرکز دادوستد فرهنگی و محفلی برای جشن کتاب و دانش و معرفت یاد کرد و گفت: افتخار می‌کنیم که امسال تاجیکستان میهمان ویژه نمایشگاه کتاب تهران است.

وی با اشاره به اینکه در دوران برگزاری سی‌وچهارمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران برنامه‌های مشترک متعددی با هدف افزایش تعامل ادبی میان دو کشور برپا خواهد شد، افزود: خوشبختانه در چهار سال اخیر آثار ادبی نفر از شاعران و نویسندگان شاخص تاجیکستان در ایران منتشر شده و نیز شاهد چاپ آثار شاعران معاصر ایران در تاجیکستان بوده‌ایم. اکنون میزان آشنایی مردم تاجیکستان از ادب معاصر ایران بیشتر از آشنایی ایرانیان از ادبیات و فرهنگ تاجیکستان است. دانش‌آموزان تاجیک از همان بدو ورود به مدرسه با آثار امثال ایرج میرزا آشنا می‌شوند و در حوزه چاپ و نشر آثار ادبی دو کشور تعامل خوبی را شاهدیم.

سفیر جمهوری تاجیکستان تاکید کرد: تنها چاپ و نشر کتاب‌های ادبی دو کشور کافی نیست بلکه باید در عرصه پژوهش و تحقیق نیز اقدام شود. البته در این حوزه تاکنون اقداماتی انجام شده که نیکوست افزایش یابد.

وی ضمن قدردانی از تلاش ابراهیم خدایار در تالیف کتاب «زرافشان شعر» شامل پژوهش درباره گل رخسار، شاعر مشهور تاجیکستانی گفت: گل رخسار از پیشکسوتان نظم تاجیکستان در دوران استقلال این کشور است که با بازگشت به هویت ملی ظهور کردند.

سفیر جمهوری تاجیکستان تاکید کرد: بعد از حکومت استالین این فرصت فراهم شد که دوباره ادیبان تاجیکستان به هویت مشترک خود بازگردند و امروز شاهدیم که شعر تاجیک‌ها متفاوت از سایر کشورهای همسایه آن است و هویت خاصی پیدا کرده و این شکاف که بین دو فرهنگ ایران و تاجیکستان ایجاد شده بود دیگر برطرف شده است.

وی به کتاب پژوهشی «زرافشان شعر» نیز اشاره کرد و افزود: این اثر الگویی برای پژوهش در باب ادبیات تاجیکستان است و خدایار به سه وطن جغرافیایی، تاریخی و فرهنگی اشاره کرده است. نیکوست این اثر خواندنی به خط سیرلیک نوشته و در تاجیکستان منتشر شود.

سفیر جمهوری تاجیکستان از نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران به عنوان عرصه‌ای برای تبادل ادبی میان ایران و کشورهای حوزه تمدنی یاد کرد و گفت: این نمایشگاه را می‌توان استمرار و تداوم سنت‌های کتابخوانی و فرهنگی مشترک میان دو کشور ایران و تاجیکستان دانست.

همچنین در این نشست، ابراهیم خدایار، نویسنده «زرافشان شعر» در سخنانی به بیان توضیحاتی درباره این اثر پرداخت و عنوان کرد: بخش‌هایی از این کتاب از سال ۱۳۹۷ در نشریات، روزنامه‌ها، مجلات پژوهشی و وبگاه‌های ایرانی منتشر شده است. از اوایل قرن بیستم به دنبال تأسیس جمهوری‌های مستقل در آسیای مرکزی با شکل‌گیری هویت‌های بومی و تغییر هویت فارسی به تاجیکی روند دوری مردم فارسی‌زبان منطقه به ویژه تاجیکانِ آریایی‌نژاد از میراث خود بیشتر نمایان شد. در عین حال در اواخر قرن بیستم با کسب استقلال کامل این جمهوری‌ها از اتحاد شوروی سابق میل بازگشت به میراث نیاکان و ورود رنگ و بوی ناسیونالیسم در اشعار تاجیک‌ها را شاهد شدیم.

دانشیار زبان و ادب فارسی دانشگاه تربیت مدرس در معرفی فصل‌های کتاب «زرافشان شعر» عنوان کرد: این کتاب 5 فصل دارد. در فصل نخست به مقدمه و کلیات موضوع اشاره شده است. در فصل دوم با نام «دختر زرافشان» به سیر زندگی و آثار گل‌رخسار اشاره و جایگاه وی در ادبیات معاصر تاجیک بررسی شده است. فصل سوم به نام «آب و آیینه» درباره دوره‌‌بندی شعر معاصر تاجیک و تحلیل وطن در میراث شعری گل‌رخسار توضیح می‌دهد. در فصل چهارم با عنوان «جام بلور» به 54 وطن‌سروده گل‌رخسار اشاره شده و در فصل پنجم بیان شده که اندیشه شاعر درباره وطن سیر تحولی و تکاملی سه گانه‌ای داشته که وطن جغرافیایی، وطن تاریخی و وطن فرهنگی یعنی وطن در قالب فرهنگ را شامل می‌شود.
 
 سی‌وچهارمین نمایشگاه بین‌المللی تخصصی کتاب تهران با شعار «آینده خواندنی است» از ۲۰ تا۳۰ اردیبهشت ماه در مصلای امام‌ خمینی(ره) و همزمان به‌ صورت مجازی در ketab.ir  برگزار می‌شود.