نگاهی به یکی از آثار نهایی جایزه جلال در بخش نقد ادبی؛
«درآمدی بر ادبیات تطبیقی» و کنکاش در مبانی و چالشهای میراث مشترک ادبیات جهان
کتاب «درآمدی بر ادبیات تطبیقی: خاستگاه، مبانی نظری، چالشها» نوشته منصور پیرانی که از نامزدهای نهایی بخش نقد ادبی پانزدهمین دوره جایزه ادبی جلال آل احمد است، شکلگیری، خاستگاه، مبانی نظری و چالشهایی که این دانش از آغاز تا به امروز با آن مواجه بوده را بررسی میکند.
ماهیت این دانش نوپا چنان است که ادبیات همه ملتها، بهویژه ادبیات ملتهای کهن و ریشهدار را با توجه به تاثیر و نفوذشان به عرصه فرامیخواند. از آنجا که ادبیات تطبیقی میراث مشترک ادبیات همه ملتهاست، باید در جهان کوچک امروز از ظرفیتهای این دانش برای شناخت بهتر، رشد، تعالی روحی و همدلی ملتها بهرهگیری شود.
کتاب «درآمدی بر ادبیات تطبیقی: خاستگاه، مبانی نظری، چالشها» در هفت فصل نوشته شده و در دسترس علاقهمندان ادبیات تطبیقی و ادبیات ایران قرار گرفته است.
در این کتاب شکلگیری، خاستگاه، مبانی نظری و چالشهایی که این دانش از آغاز تا به امروز با آن مواجه بوده است و موضوعهایی چون ادبیات تطبیقی و مطالعه فرهنگها، ادبیات تطبیقی و ترجمه و کارکرد ادبیات تطبیقی بررسی میشود.
فصل اول درباره تبارشناسی واژه ادب و تعریف ادبیات تطبیقی توضیح میدهد و تفاوت تاریخ ادبی تطبیقی و تاریخ تطبیقی ادبیاتها را بیان میکند.
فصل دوم درباره مبانی نظری و چالشها در دو بخش پیش از قرن 19 و پس از آن را توضیح میدهد.
فصل سوم به بیان نحوه پیدایش مکتبهای ادبیات تطبیقی میپردازد و درباره مکتبهای فرانسوی و آمریکایی و نیز ادبیات تطبیقی بریتانیا، آلمان، نیوزیلند، ایتالیا و انجمنهای نقد ادبی، همچنین مباحثی از جمله بینامتنیت و ساختارگرایی، بینامتنیت ژولیا کریستوا و ترامتنیت ژرار ژنت صحبت کرده است.
نویسنده در فصل چهارم با عنوان «ادبیات تطبیقی و مطالعه فرهنگها» درباره فرهنگ و ملی گرایی، نگرش اربابمآبانه، ادبیات تطبیقی در میان ملتها، ادبیات تطبیقی و ادبیات همگانی و نیز ادبیات تطبیقی و مفهوم امروزی آن مطالب مفیدی را آورده است.
فصل پنجم کتاب با نام «ادبیات تطبیقی و ترجمه» جایگاه ترجمه در ادبیات تطبیقی را بیان میکند و نگاهی به سیر تاریخی ترجمه در ایران پیش و پس از اسلام دارد.
فصل ششم به بیان کارکرد ادبیات تطبیقی اختصاص دارد و در فصل نهایی نیز با نام «از پیوندهای ادبی به شناخت ملتها» مطالبی درباب آشنایی با ادبیات ایران، ادبیات ایران و ادبیات تطبیقی، نخستین گذرگاه فرهنگ ایران، ادبیات ایران در ادبیات جهان و ادبیات جهان در ادبیات ایران آمده است.
انتشارات دانشگاه شهید بهشتی سال 1400 کتاب «درآمدی بر ادبیات تطبیقی: خاستگاه، مبانی نظری، چالشها» نوشته منصور پیرانی را در 274 صفحه عرضه کرده و این اثر نامزد نهایی پانزدهمین دوره جایزه ادبی جلال آلاحمد است.
نظر شما