به گزارش خبرگزاری کتاب ایران‌(ایبنا)، نشست هم‌اندیشی تشکل‌های نشر با حضور یاسر احمدوند، معاون امور فرهنگی هنری وزارت فرهنگ و ارشاد سه‌‌شنبه(13 دی‌ماه) در اتاق جلستان معاونت فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برگزار شد.

علی رمضانی در این نشست گفت:‌ موضوع سی‌وچهارمین نمایشگاه کتاب تهران پس از برگزالری نمایشگاه سی‌و‌سوم دوره این رویداد در معاونت فرهنگی آغاز شد. از تاریخ ۳۰ خرداد سال 1401 جلسات آسیب‌شناسی نمایشگاه سی‌‌و‌سوم در کمیته‌های مختلف برگزار شد و براساس آن‌ تغییراتی در کمیته‌ها و نحوه تقسیم وظایف پیش‌بینی کردیم. احکام اعضای شورای سیاست‌گذاری نمایشگاه سی‌وچهارم نیز صادر شد و مسئول کمیته‌های اجرایی نمایشگاه مشخص شدند؛ همچنین مکاتبات با دستگاه‌های ‌مختلف و وزارت کشور و استانداری تهران نیز انجام شد.

وی درباره بحث توزیع کاغذ افزود: آنچه 13‌ماه گذشته در کارگروه کمیته تخصیص، توزیع و نظارت بر کاعذ امور فرهنگی به جمع جدیدی محول شد، این بود که تاکنون 2800 تُن کاغذهای توقیفی بین 2 هزار و 324 ناشر توزیع شد و این‌ها غیر از توزیع کاغذهایی بود که تعهدی سازمان بود.

رمضانی با اشاره به ملاک‌های تخصیص کاغذ به ناشران گفت: یکی از ملاک‌ها این بودکه ناشر در دوره قبل چقدر کاغذ دریافت کرده و آیا ناشری که متنابهی کاغذ دریافت کرده باید دوباره کاغذ دریافت کند یا خیر.  دوم اینکه کاغذ دریافتی در دوره گذشته را چگونه مصرف کرده و چه کتابی را منتشر کرده است. نکته سوم میزان اعلام وصول ناشر بود که عاملی موثر خواهد بود. بحث بعدی این است که ناشر با این کاغذها چه آثاری را می‌خواهد منتشر کند. به طور کلی مبتنی بر درخواست ناشران، تقاضای آن‌ها را بررسی کردیم.

وی درباره تولید کاغذ ایرانی افزود: درباره کاغذ ایرانی با سه کارخانه ازجمله کارخانه مازندران برای ۷ هزار تُن تا پایان سال به توافق رسیدیم و مقرر شد ماهانه 1000 تُن تولید کنند و ناشران برای دریافت بیش از ۱۰ هزار تُن، پیش ثبت‌نام کردند. توزیع کاغذ ایرانی از مهرماه شروع شد و بخشی از منابع وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی را درگیر کردیم که دوباره از ناشران پول دریافت نکنیم.

رمضانی ادامه داد:  مباحثی درباره کیفیت این کاغذ مطرح شد. گویا کاغذ درجه دو‌سه در بازار موجود شد؛ در حالی‌که ناشرانی دریافت‌کننده کاغذ ایرانی، راضی بودند و می‌گفتند این کاغذها با آن چه در بازار موجود است، تفاوت دارد. هیچ اجباری در این خصوص نبود و ناشران با توجه به تقاضایشان استفاده کردند و 2000 تُن از این کاغذها بین ناشران توزیع شده است. گفت‌وگویی با کارخانه مازندران در این خصوص انجام شده که سال بعد ۲۰ هزار تُن کاغذ تولید کنند و کیفیت آن را در سال آینده ارتقا دهند. شروع تولید کاغذ ایرانی ترمزی برای افزایش قیمت‌ها بود و این کاغذ به همه حوزه‌ها متناسب با مصرف ناشران ارائه می‌شود.

وی با اشاره به سامانه خرید از کتابفروشی‌ها گفت: این سامانه در هفته کتاب، رونمایی شد. هدف آن اتصال کتاب‌فروشی‌ها بود. یارانه‌‌ای که وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به مردم می‌دهد، بدون محدودیت و برای همه مردم است. در قالب طرح‌های فصلی، 1000 کتاب‌فروشی مشارکت داشتند که عمدتا در مراکز استان‌ها فعالیت داشتند. 

مدیر‌عامل موسسه خانه کتاب و ادبیات ایران افزود: اکنون بیش از 5000 نسخه و بیش از 150 هزار عنوان کتاب افزون‌ بر  4000 ناشر در سامانه خرید از کتاب‌فروشی‌ در دسترس است. در طرح «سامانه خرید از کتاب‌فروشی» از کلمه تخفیف هم استفاده نشده تا این واژه را از آن فضا دور کنیم. دغدغه این بود که فروش کتاب در حلقه آخر فروش باشد. در این سامانه احتیاج به حضور فیزیکی گردش کتاب در کتاب‌فروشی‌ها نیست و دولت در نمایشگاه‌های مجازی نسبت به این مسئله حساسیت دارد.

وی گفت: در ۹‌ماه امسال ناشران کشور ۷۵ هزار و ۳۳۶ عنوان کتاب تولید کردند که درصد تغییر نسبت به مدت مشابه سال گذشته صفر است. سال 1400 به دلیل تاثیر شیوع ویروس کرونا تولید زیاد بود؛ بنابراین تکرار میزان تولید کتاب، نشان‌دهنده رشد است. ارزش ریالی تولید کتاب طی ۹ ماه نخست، 6000 میلیارد تومان است که در مقایسه با سال گذشته ۴۰ درصد افزایش داشته است.

رمضانی ادامه داد: میانگین وزن کتاب نیز امسال،  ۳۲ هزار تُن بوده که در مقایسه با سال گذشته ۳۲ درصد افزایش پیدا کرده است. درصد تغییر موضوعات به این شکل بوده که بیشترین موضوعات پرداخت شده در حوزه علوم طبیعی، ریاضیات، زبان، کلیات هنر و علوم اجتماعی است و درصد رشد منفی هم در حوزه کتاب‌های کمک درسی است که منفی ۲۷ درصد در تعداد عناوین افت داشتیم.
 
در این نشست امین کمالوندی، مشاور اجرایی معاون امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، سیدمحمدحسین ظریفیان، مدیرکل دفتر توسعه کتاب و کتابخوانی، محمدعلی مرادیان، مدیرکل دفتر مطالعات و برنامه‌ریزی فرهنگی و کتابخوانی، شهریار امینیان، مدیرعامل مجمع ناشران دفاع مقدس، مرتضی احمد آخوندی، مدیرعامل انجمن اسلامی ناشران و کتابفروشان، مریم جدلی، رئیس هیأت مدیره انجمن فرهنگی هنری زنان ناشر، محمدرضا طلایی، رئیس هیات مدیره انجمن ناشران دیجیتال، هومان حسن‌پور، رئیس اتحادیه ناشران و کتاب‌فروشان تهران، حجت‌الاسلام علیرضا سبحانی‌نسب، مدیرعامل انجمن فرهنگی ناشران کودک و نوجوان استان قم، فتح‌الله فروغی، مدیر عامل هیأت مدیره انجمن فرهنگی ناشران کودک، کاظم آرمان‌پور، مدیر عامل هیات مدیره انجمن ناشران دانشگاهی، احد رضایی، رئیس هیات مدیره انجمن فرهنگی ناشران بین‌الملل ایران، امین آصفی، مدیر عامل هیأت مدیره انجمن فرهنگی ناشران آموزشی، مسعود نظرمنش، رئیس هیات مدیره انجمن ناشران دیجیتال کودک و نوجوان ایران، حضور داشتند.

در بخش دیگری از این نشست، سیدمحمدحسین ظریفیان، مدیرکل دفتر توسعه کتاب و کتابخوانی گفت: در ماهای گذشته چند برنامه را در بحث توسعه کتابخوانی پیگیری کردیم؛ نخست بحث «سامانه جامع ناشران» در هفته گذشته از سوی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی رونمایی شد. مدت‌ها بود که این نیاز احساس می‌شد که حوزه صدور و تمدید و همه تشریفات ناظر بر پروانه نشر و موارد مرتبط از شیوه دستی خارج شود و در اتوماسیون به شکل الکترونیکی در سراسر ایران انجام شود. این موضوع کار را آسان‌تر و سریع‌تر کرده و حوزه صدور و تمدید پروانه، شتاب گرفته است.
 
وی افزود: در  «سامانه جامع ناشران»  هم صدور مجوز کتاب و دنبال می‌شود و صدور تمدید پروانه نشر و در کنار آن بند «ج»ماده 92 تسهیلاتی که ناظر بر حامل‌های انرژی و تعرفه های پستی است به زودی به این سامانه اضافه خواهد شد. این ظرفیت حاوی خدمات خوب و ارزشمندی برای جامعه ناشران است.

ظریفیان ادامه داد: نکته دیگر، بحث حمایت‌های ناظر بر خرید کتاب است. مدتی سامانه با کُندی مواجه شده بود اما اکنون با تغییر رویه‌ای که انجام شده، براساس سیاست عدالت فرهنگی وزارتخانه از همه اعلام وصولی‌ها انتخاب انجام می‌گیرد. پیش از این ناشران حضوری مراجعه می‌کردند، کتاب‌های برخی استان‌ها در کمیته‌های خرید، بررسی و خرید می‌شد اما با سیاستی که ذکر شد ملاک، اعلام وصول است. هر کتابی که منتشر و اعلام وصول شود مورد حمایت واقع می‌شود؛ البته اگر در هیات خرید مورد انتخاب واقع شود. هیات‌های خرید هم گسترده‌تر، متنوع‌تر و تخصصی‌تر شده‌اند و از 4 هیأت به 12 هیأت افزایش پیدا کرده‌اند.

مدیرکل دفتر توسعه کتاب و کتابخوانی با اشاره به حمایت از ناشران در حوزه‌های مختلف، توضیح داد: نکته بعدی حمایت از تشکل‌های ناشران است. مثلا ناشران کمک آموزشی که مباحث مالیاتی آن‌ها را دنبال می‌کنیم. بحث دیگر بازنگری در شیوه‌های ممیزی است، مسئله‌ای که دائما به خاطر آن به مراجع داریم. یکی از وظایف اداره کتاب رسیدگی به این موضوع است. در شیوه‌های ممیزی، بازنگری انجام و تلاش شده فرصت بیشتری برای ناشران و پدیدآوردندگان فراهم شود که نسبت به ایجاد تطابق اثرشان با ضوابط نشر اقدام کنند.