فيزيكدانهاى زيادى سعى كرده اند تا مفاهيم فيزيكى را براى افراد غير متخصص توضيح دهند. بعضىها در اين كار موفق و بعضى ناموفق بوده اند. جيم الخليلى فيزيكدان بريتانيايى از افراد موفق در اين كار بوده است. او استاد فيزيك در دانشگاه سارى در گيلفورد، انگلستان و يكى از بهترين مروجان دانشورزى در انگلستان بوده و چندين كتاب در زمين فيزيك منتشر كرده است.
او علاوه بر آنكه در دانشگاه سارى به تدريس و تحقيق در زمينه فيزيك اشتغال دارد، در رسانههاى عمومیبه توضيح مفاهيم فيزيكى براى مردم عادى میپردازد.
نقش فيزيك در زندگى امروزه ما بسيار بديهى است. اگر به دور و برمان نگاه كنيم از كامپيوتر و تلويزيون تا تلفن همراه، از هواپيما تا ماهواره، و از ميكروويو تا ساعت مچى الكترونيك صدها و هزاران ابزار و وسايل فيريكى را میبينيم كه زندگى انسان را آسان تر، سالم تر و سريع تر كرده است.
جهان فيزيكى عجيب و پر از شگفتىها است و با اين وجود جيم الخليلى به ما نشان میدهد كه به هيچ وجه غير قابل فهميدن نيست. گزارش ساده، ژرف، و دقيق او از اصول بنيادين فيزيك، اين معرفت ذهن گستر را براى خوانندگان عمومیقابل دسترسى میكند. در اين كتاب مختصر، الخليلى مقدار عظيمیاز فيزيك نوين را ارائه میدهد، بدون اين كه خواننده هيچگاه احساس كند كه نويسنده به سرعت از مطالب گذشته است. هر كسى كه میخواهد نگاهى كوتاه به اين بياندازد كه چگونه فيزيك نوين در مورد برخى از دشوارترين مسايل كيهان میانديشد، از اين كتاب لذت خواهد برد.
جيم الخليلى در مورد اينكه چگونه به فيزيك علاقمند شده است میگويد: «هنگامیكه نوجوان بودم عاشق فيزيك شدم. بايد بپذيرم كه اين موضوع بخشى به خاطر اين بود كه تشخيص دادم كه فيزيك من خوب است. موضوع آن به نظر میرسيد كه مخلوط جالبى از مسئله حل كردن و عقل سليم باشد، و من از بازى با معادلات، دستكارى علايم جبرى و گذاشتن اعداد در آنها براى آشكار كردن اسرار طبيعت لذت میبردم. ولى اين را هم فهميدم كه اگر بخواهم پاسخهاى قانع كننده اى به پرسشهاى عميق فراوان در باره ماهيت كيهان و معنى هستى پيدا كنم كه در ذهن نوجوان من میجوشيد، پس فيزيك موضوعى بود كه میبايست مطالعه كنم. میخواستم بدانم: ما از چه چيزى ساخته شده ايم؟ ما از كجا آمده ايم؟ آيا كيهان آغاز و يا پايانى دارد؟ آيا وسعت آن محدود است، يا تا بى نهايت ادامه میيابد؟ اين چيزى كه مكانيك كوانتوم نام داشت و پدرم به من گفته بود چه بود؟ ماهيت زمان چيست؟ جستجوى من براى يافتن پاسخهايى به اين پرسشها منجر به اين شد كه زندگى ام صرف مطالعه فيزيك شود. اكنون براى پرسشهايم پاسخهايى را دارم؛ براى پرسشهاى ديگر هنوز هم در حال جستجو هستم».
الخليلى با معرفى مفاهيم عميق فضا، زمان، انرژى و ماده شروع كرده و سپس سه پايايه فيزيك نوين، يعنى نظريه كوانتومى، نظريه نسبيت و ترموديناميك، را توصيف كرده و نشان میدهد كه اگر هرگاه بخواهيم فهم كاملى از واقعيت داشته باشيم، چگونه هر سه اينها بايد با هم تلفيق شوند.
الخليلى با استفاده از مثالهاى شگفت آور و مقايسههاى انديشه برانگيز، فيزيك مقياسهاى دو نهايت كيهانى و كوانتومى، فيزيكى را كه پايه تجربيات و فناورى همه روزه ما را تشكيل میدهد روشن كرده، و در چند مرحله خواننده را با آخرين نظريههاى مهم در فيزيك آشنا میسازد. فيزيك همچون جستجوى بى باكانه انسان براى اصول بنيادى ترى تعريف شده كه به دقت جهان طبيعى را كه در اطرافمان میبينيم توضيح میدهد. معرفتى كه توسط فيزيك كشف میشود هم به ما قدرت میبخشد و هم ما را فروتن میسازد، و هنوز هم فيزيك دليرانه به درگير شدن در جهان ناشناخته ادامه میدهد.
اين كتاب آگاهى دهنده، مبهم ترين نظريههاى دانشورزانه را قابل فهم و جالب توجه ساخته و روشن میكند چرا فيزيك براى همه اهميت دارد و از همه میخواهد در اين ماجراجويى عميق براى جستجوى حقيقت در جهان پيرامون ما شركت كنند.
در بخش دیگری از مقدمه کتاب میخوانیم: «این کتاب در ستایش فیزیک است... در این کتاب، میخواهم شرح دهم که چرا فیزیک شگفت آوراست، چرا دانشورزی بنیادین است، و چرا در فهم ما از این جهان این قدر اهمیت دارد. دامنه و میدان عظیم فیزیک امروزین نفس گیر است. اینکه اکنون میدانیم که (تقریباً) هر چه در این جهان میبینیم از چه چیزی ساخته شده و چگونه به هم پیوسته است؛ اینکه میتوانیم تکامل تمامی کیهان را در کسری از ثانیه پس از آغاز فضا و زمان ردیابی کنیم؛ اینکه با معرفت خود از قوانین فیزیکی طبیعت، فناوریهایی ابداع کردهایم و پیوسته ابداع میکنیم ــ به طوری که زندگی ما را تغییر داده ــ موضوع بسیار حیرت آوری است. من همچنان که این سطرها را مینویسم هنوز هم فکر میکنم: چگونه ممکن است کسی فیزیک را دوست نداشته باشد؟
کتاب حاضر به قصد معرفی بعضی از عمیق ترین و بنیادی ترین نظریههای فیزیکی نوشته شده است. ولی موضوعاتی را که من شرح میدهم احتمالاً آنهایی نیستند که در مدرسه خواندهاید. برای بعضی خوانندگان ممکن است این کتاب اولین دعوت به مطالعۀ فیزیک باشد ــ دعوتی که شما را ترغیب خواهد کرد تا در مورد آن بیشتر یاد بگیرید، شاید حتی آن را همچون یک سفر مادامالعمر مطالعه و اکتشاف دنبال کنید؛ همان گونه که من این کار را کردهام. نیز ممکن است برای آنهایی که از ابتدا درباره فیزیک دچار خطا شدهاند، یک یادآوری دوباره و ملایم باشد. بسیاری افراد پس از اینکه متوجه میشوند بشریت در جستوجوی درک و شناخت جهان، چه راه درازی را پیموده، ممکن است حیرت کنند...»
نظر شما