باقریان موحد، محصولِ تحقیق و جستجوی ده‌ساله خود در پنج‌هزار دیوان چاپ شده و چاپ نشده (نسخه خطی) شعر فارسی را در قالب این اثر ارائه کرده است.
اهمیت قصیده شینیه خاقانی
قصیده مِرآت‌الصّفا مشهور به قصیده شینیه از مهمترین قصاید حکیم خاقانی شروانی است که از دیرباز تاکنون مورد توجه و استقبال شاعران بسیاری واقع شده است. این قصیده، حاوی نکات اخلاقی و عرفانی بسیاری است که جنبه تعلیمی و آموزشی به آن بخشیده است.
بزرگان شعر و ادب فارسی در اهمیت این قصیده نوشته‌اند: قصیده است در حکمت و سیر نَفْس و این قصیده را مِرآت‌الصّفا خوانند. قصیده به طور رمزی به بیان لطیف شاعرانه، مراتب تکامل نَفْس انسان را شرح می‌کند. (دکتر عبدالحسین زرّین‌کوب)
در دوران هزار ساله شعر فارسی، تقلید و اقتباس و نظیره‌گویی بسیار است، اما کم و خیلی به ندرت اتفاق میافتد که یک غزل یا یک قصیده نظر بیشتر شاعران را در همه دورهها به خود جلب نموده و همه شاعران را به اقتفا و استقبال وادار کرده باشد و یکی از این موارد بسیار نادر و قابل بحث همین قصیدهای است که دربارهاش به گفت‌وگو میپردازیم. (اسیّد ضیاء‌الدین سجادی)
خاقانی را در میان چامه‌های درویشانه، چامه‌ای است گرانسنگ و درازآهنگ به نام مِرآت‌الصّفا که در آن دادِ زباناوری داده است و در گونه‌ای از شعر که خود آن را تحقیق می‌خوانده است، بنیادی استوار نهاده است. (میرجلال الدین کزازی)
این قصیده حکمی- عرفانی بر مبنای اندیشه‌های عارفانه و صوفیانه او است که درونمایه آن، دوری از هوای نفس و توجه به شریعت و دینداری است. (حسن ذوالفقاری)
این قصیده را باید مهمترین قصیده خاقانی دانست که حاوی اندیشه‌های عرفانی اوست. از این قصیده در طی قرون متمادی شاعران فراوانی استقبال کرده‌اند و شاید پراستقبال‌ترین قصیده در زبان فارسی باشد. (دکتر محمدرضا ترکی)
موضوع اصلی اغلب این قصاید، مدح و منقبت رسول خدا و اهل بیت گرامی ایشان است. شاعران پس از ذکر مطالب عرفانی و تعلیمی، گریزی عاشقانه به مدح و منقبت معصومین به خصوص حضرت علی (ع) میزنند و مراتب عشق و ارادت خود را به این خاندان مطهر ابراز میدارند و ادای دینی به ساحت مقدّس رسول خدا مینمایند.
نظر شما