به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)؛ صدا یکی از ارکان اصلی هنرهای نمایشی خصوصا سینما و رادیو و تلویزیون است. حرفه‌های وابسته به صدا نظیر صدابرداری، صداگذاری و میکس، به فراخور پیشرفت و تحول حرفه‌های مختلف در این رسانه‌ها متحول شده‌اند و امروز با ظهور صنعت دیجیتال شرایط جدیدی یافته‌اند. از این‌ رو شاغلان این حرفه باید با اصول آن به‌ خوبی آشنا باشند و علاوه بر کسب دانش‌ پایه و تجربه، با نحوه کار با استودیوها و تجهیزات دیجیتال آشنا باشند.

«مجتبی جان‌ملکی» کارشناس‌ارشد مهندسی صدا و فارغ‌التحصیل دانشگاه صداوسیما از کارشناسان رسانه ملی است که در طرح «اداره کل سنجش و ارزشیابی و رتبه‌بندی عوامل تولید» در زمینه‌ ارتقای صلاحیت حرفه‌ای عوامل تولید در تدوین دستنامه «صدابرداری» مشارکت داشته است. با جان‌ملکی درباره این دستنامه و روال تدوین این دستنامه گفت‌وگو کرده‌ایم که در ادامه مشروح آن را می‌خوانید:

«مجتبی جان‌ملکی» در مورد وظایف و تکالیف کاری که در این دستنامه تبیین شده‌اند تصریح کرد: در تدوین این دستنامه علاوه بر استفاده از تجربیات خود و همکارانم از منابع مکتوب داخلی و خارجی در زمینه صدا استفاده کرده‌ام.

او افزود: چون تهیه این دستنامه‌ها هم کاری پژوهشی و هم تجربی است، قطعاً تجربه من و همکارانم در مدت فعالیت در سازمان، در تدوین این مجموعه بسیار مؤثر بوده است؛ اما منابع مکتوب در این مسیر هم جایگاه ویژه‌ای داشته که در منابع داخلی می‌توان به کتاب‌های «اصول و مبانی صدابرداری» نوشته خانم پورصادق و «اصول مهندسی صدابرداری» ترجمه مهندس صفادل از کارمندان با سابقه رادیو بودند، اشاره کرد و منابع خارجی هم دو کتاب «اصول صدابرداری استریو» و «اصول صدابرداری استریو در تلویزیون» را شامل می‌شد که به همراه آقای حامد صوری ترجمه و از مطالب آن بهره گرفتیم.

جان ملکی در باب تکالیف، استانداردها، مراحل و مهارت‌هایی که در این دستنامه تبیین شده‌اند توضیح داد: در مرحله اول آزمون صلاحیت حرفه‌ای، سؤالاتی مطرح‌ شده بود که برخی معتقد بودند در حیطه کاری آن‌ها نیست و یا منبعی برای آن وجود ندارد. در این زمینه چون صدابرداری مباحث گسترده‌تری دارد و شاید بیان همه جزئیات به نوشتن چند کتاب می‌انجامید، ما مصمم شدیم در یک منبع مکتوب به سرفصل‌ها و اولویت‌های عملی حرفه صدابرداری در سه حوزه رادیو، تلویزیون و موسیقی بپردازیم.

او افزود: در دستنامه صدابرداری، با کمک مهندس آزاد از قواعد مهندسی صدا بیشتر سخن گفته‌ایم تا جزئیات هنری کار صدابرداری، البته به فراخور به نکات جزئی این حرفه هم پرداخته‌ایم؛ اما چون هر یک از جزئیات کار شامل زیرشاخه‌های متعدد بود که باید برای هر کدام یک پروژه تعریف می‌کردیم که در این مقال نمی‌گنجید.

نویسنده دستنامه صدابرداری تصریح کرد: من برای تدوین هر بخش از این دستنامه یک ماه زمان صرف کرده‌ام. ابتدا برای حرفه صدابرداری، تکالیف کاری مشخص شد و سپس برای هر یک از این تکالیف یک مهارت و یا وظیفه تعیین کردم. بعد از این مرحله برای هر وظیفه، یک شرح پروژه تعریف و برای هر وظیفه شرح مبسوطی ارائه کردیم و اکنون هم مشغول تدوین یک موقعیت برای هر کدام از مهارت‌ها هستیم.

مجتبی جان‌ملکی تصریح کرد: این دستنامه در نوع نگاه کسانی که بخواهند وارد حرفه صدابرداری شوند و به‌ صورت عملی این حرفه را تجربه کنند، خیلی اثرگذار است. چرا که فعالیت افراد در این حرفه ممکن است از درصد پائین تا درصد بالایی از کار را تشکیل دهد؛ مثلاً فعالیت صدابرداران در رژی پخش تلویزیون 30 درصد در کار مؤثر است؛ اما در جایی مثل استودیوی موسیقی، بخش اعظم کار را تشکیل می‌دهد؛ بنابراین به موضوعاتی پرداخته‌ شده که بتواند در کسب مهارت اولیه برای کار به صدابرداران کمک کند.

او افزود: افرادی هم که مدت‌ها در این زمینه کارکرده‌اند، می‌توانند با استفاده از این منابع به ایرادات کارشان واقف شوند و از آن بهره ببرند.