مجید اسکندری در گفت‌وگو با خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، با اشاره به این بیت حافظ شیراز که می‌گوید: «حافظ حدیث سحرفریب خوشت رسید/ تا حد مصر و چین و به اطراف روم و ری» به جهان‌گیری شعر حافظ اشاره و عنوان کرد: شعر حافظ به گفته خودش تاریخ انقضا ندارد و هیچ زمانی به اندازه امروز، جهان به اندیشه دیگرخواهانه و آشتی‌طلبانه وی نیازمند نبوده و نیست.
وی با بیان اینکه در روزگاری که دانش و صنعت به اوج پیشرفت رسیده و انسان از این همه گسترش علمی شگفت‌زده شده، جای بینش حافظ خالی است، افزود: بینش حافظ امروز می‌تواند به قدرتمندان و گردندگان امور و صاحب‌منصبان جهت دهد و به آنها تفهیم کند که «آسایش دو گیتی تفسیر این دو حرف است/ با دوستان مروت با دشمنان مدارا».
مدرس مرکز حافظ‌شناسی شیراز با طرح این پرسش که اگر هر انسانی با هر بینشی این بیت را سرمشق خویش قرار دهد آیا جهان امروز مشکل خواهد داشت، گفت: اگر مدارا و مروت را پیشه سازیم این همه درگیری و جنگ و نزاع به بهانه‌های مختلف را نخواهیم داشت. حافظ هم آسایش این جهان و نیز آرامش آن جهان را در نظر دارد.
وی تصریح کرد: حافظ از معدود شاعرانی است که عرفان را که ابزار بیان اندیشه هنری وی به حساب می‌آید آن‌گونه به کار می‌برد که انسان شگفت‌زده می‌شود. به عبارت دیگر توجه به آخرت وی را از آسایش دنیا غافل نکرده بلکه به هر دو توجه خاص دارد. گویی در بیت «آسایش دو گیتی تفسیر این دو حرف است/ با دوستان مروت با دشمنان مدارا» قصد دارد آیه «ربا آتنا فی‌الدنیا حسنه و فی‌الآخره حسنه» را تفسیر کند.
اسکندری با اشاره به بیت «ای نور چشم من سخنی هست گوش کن/ تا ساغرت پر است بنوشان و نوش کن» گفت: حافظ در این بیت اشاره دارد که باید هم خود از آنچه داریم بهره ببریم و هم به دیگران بهره برسانیم. بنوشانیم و بنوشیم. ابتدا بر نوشاندن یعنی دیگران را ترجیح دادن که یادآور الجار ثم‌الدار است، تاکید کرده و به ما یادآور شده آسایش دو گیتی در بنوشان و نوش کن است تا به آرامش جهان دیگر نیز برسیم.
این استاد زبان و ادبیات فارسی در پایان عنوان کرد: شعر شاعر قرن هشتم می‌تواند در زندگی مردم امروز جایگاه داشته باشد و به آن جهت بدهد، از این رو باید به آن بیش از هر زمان دیگری توجه کنیم.
چهارشنبه ۲۰ مهر ۱۴۰۱ - ۰۹:۱۴
نظر شما