دکتر معصومه ابراهیمی، دانش‌آموخته دکتری رشته انسان‌شناسی در حوزه انسان‌شناسی و فولکلور در گفتوگو با خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) گفت: مدیر دپارتمان‌های مختلف در مراکز پژوهشی و مدیر دپارتمان انسان‌شناسی مرکز دایره‌المعارف اسلامی بودم. از سال 91 به همراه آقای دکتر پیمان متین مؤسسه عصر انسان‌شناسی و انتشارات فرهامه را تأسیس کردیم. تلاش کردیم که با انجام پژوهش‌های انسان‌شناسی به خلاهای موجود در دانشگاه بپردازیم و آن بخش از منابع یا آموزش‌هایی را که دانشگاه از ارایه آن ناتوان است، جبران کنیم. خوشبختانه بخش زیادی از فعالیت‌های ما با موفقیت همراه بوده است.
وی افزود: در حال حاضر حدود 60 عنوان کتاب تخصصی در حوزه انسان‌شناسی و فولکلور منتشر کردیم که سعی داریم تا پایان سال آن را به 100 عنوان برسانیم. علایق من بیشتر روی انسان‌شناسی غذا و گرایش اصلی من روی انسان‌شناسی فرهنگی به ویژه باورها و آیین‌ها و پدیده‌های وهمی در باورهای ایرانیان است که آن را به صورت کتاب‌های مختلف که معروف‌ترین آن «دیوشناسی ایرانی» است پیگیری کرده‌ام.
این محقق و پژوهشگر حوزه انسان‌شناسی افزود: از عناوین جدید انتشارات فرهامه که در سیوسومین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران عرضه شده، «کتاب نمادشناسی قومی» کتابی مهم در حوزه قوم‌شناسی است، کتاب «طبی‌سازی تبدیل وضعیت‌های انسانی به مشکلات قابل درمان» از دکتر علیرضا منجمی و دکتر غلامحسین مقدم حیدری است که به مقوله پزشکی شدن جوامع می‌پردازد و در حوزه فرهنگ و سلامت اثر قابل توجهی است.
ابراهیمی افزود: اثر دیگر «مردم در گفتمان‌های تاریخ معاصر ایران» نوشته دکتر عیسی عبدی است که خلاف جهت کتاب‌های تاریخی تلاش می‌کند تا نقش و حضور مردم را در رخدادهای تاریخی مشخص کند. این کتاب تلاش کرده است به جای این‌که تاریخ را از قول حاکمان بیان کند از حضور مردم در رخدادهای مردمی پرده بردارد.
مدیر مسوول انتشارات فرهامه در ادامه بیان کرد: کتاب دیگری داریم که می‌تواند توجیه‌گر بسیاری از وقایع و رخدادهای سیاسی و اجتماعی کنونی ایران و جهان باشد به نام «با بیماری در قدرت» تالیف آقای دیوید اوون که وی وزیر امور خارجه انگلیس و پزشک هم بود و با بررسی اسناد و مدارک و مطالعه آرشیوی و حتی دسترسی به پرونده‌های پزشکی برخی از سردمداران و دولتمردان کتاب «با بیماری در قدرت» را تالیف کرد، در این کتاب نویسنده بیماری‌های جسمی و روحی حاکمان و سردمداران مریض و پریشان احوال کشورهای مختلف را در صد سال اخیر مورد بررسی و تحلیل قرار داده و اصطلاح «سندروم نخوت » را به کار می‌برد و معتقد است این حالت بیمارگونه در بسیاری از دولتمردان وجود دارد که از مستی قدرت ناشی می‌شود و چنان خطرناک است که سبب می‌شود تصمیماتی اتخاذ کنند که سرنوشت ملت‌ها را تغییر دهند و بدبختی و سیه روزی به بار بیاورند.
وی با بیان این‌که «جادوگران، بدکارگان و ساحران در ایران باستان» کتاب دیگری است که در نمایشگاه کتاب از نشر فرهامه عرضه شده، گفت: منظور از بدکارگان کسانی هستند که در ایران باستان همیار و همکار اهریمن شناخته می‌شدند. در این کتاب به وضعیت زنان در ایران باستان به خوبی پرداخته شده است و مندوزا نگاه دقیقی دارد و تلاش کرده است تا انگاره دیو را در ایران باستان توضیح بدهد. این کتاب بسیار کتاب جذابی است و مخاطبان بسیار داشته است و برای کسانی که در حوزه ادبیات، ایران باستان و حوزه تاریخ فعالیت دارند و فراتر از آن برای کسانی که به آبشخور اعتقادات و باورهای ایرانی علاقه‌مند هستند، کتاب بسیار جالبی است و خواندن این کتاب را به این عزیزان پیشنهاد می‌کنم.
ابراهیمی افزود: کتاب دیگر که اثری مهم در حوزه انسان‌شناسی به شمار می‌رود، کتاب «انسان‌شناسی افسردگی» است که نویسنده آن خانم جونکو کیتاناکا تلاش کرده است تا پدیده افسردگی و خودکشی را در جامعه‌ای مانند ژاپن مورد تحلیل و بررسی قرار دهد. روش و متدولوژی که نویسنده به کار برده است کمک می‌کند تا پژوهشگران در ایران پدیده‌های مشابه را بشناسند و با همین روش مطالعه کنند. این کتاب یک حرف مهم دارد و آن این است که تا چند دهه قبل در ژاپن چیزی به نام افسردگی وجود نداشت بلکه یک ملال و غم وجود داشت که مردم ژاپن آن را هرگز یک بیماری تلقی نمی‌کردند و آن را نوعی ملال خوشایند می‌پنداشتند که بخشی از متانت و شخصیت یک ژاپنی در نظر گرفته می‌شود. اما رفته رفته پدیده‌ای به نام افسردگی پیدا شد و به عنوان یک بیماری مهم تلقی شد. نویسنده هم از جهت تاریخی فرهنگ ژاپن را مورد توجه قرار داده و هم از نظر انسانشناختی به این بیماری پرداخته است که خواندن آن را به گروه‌های مختلف توصیه می‌کنم.
این محقق و پژوهشگر حوزه انسان‌شناسی در ادامه بیان کرد: «دین مردمی رویکردی انسانشناختی به حیات دینی مردم ایران» کتابی تألیفی است، از دکتر جبار رحمانی که از دیدگاه انسانشناختی مباحث دین توده را بررسی کرده است. دین مردمی در واقع نوعی باورداشت و پنداره‌های مردمی از دین رسمی و تلقی عامه از آموزه‌های رسمی است که می‌تواند همسو با آموزه‌های رسمی دین یا حتی در تضاد با آن باشد.
مدیر مسوول انتشارات فرهامه «انسان‌شناسان به چه کار می‌آیند؟» را کتاب دیگر این نشر در سیوسومین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران ذکر کرد و گفت: در این کتاب توضیح داده شده است که جایگاه انسان‌شناسی در جوامع چگونه است و انسان‌شناسان تا چه حد می‌توانند در جوامع مفید باشند. این کتاب توسط گروهی از نویسندگان و زیر نظر آقای دن پودیت نوشته شده است و آقای وحید سلیمانی آن را به فارسی ترجمه کرده است.
ابراهیمی افزود: کتاب «در ستایش خودآیینی و ملی اندیشیدن نقد گفتارهای اسطوره‌ای-عرفانی» بحثی است در مورد مسایل آیینی و سیاسی در ایران. این اثر تالیفی از حسین توکلی است که در آن، نمونه‌هایی گوناگون و مختلف به‌کار گرفته شده‌اند تا نمودهای گفتارهای اسطوره‌ای-عرفانی در پهنه تاریخ، جامعه و سیاست، نیز چرایی، چگونگی، چندی و چونی ساخت‌یابی آنها، در پرتو نظریه‌های فلسفی و ادبی واکاوی و سنجیده شوند تا آیین‌ها و اسطوره‌ها را در ایران مورد بررسی قرار دهد و نظر بسیاری از متفکران دوره اخیر را در این خصوص در کتاب ذکر کرده و مورد تفسیر قرار داده است.
وی به برگزاری نمایشگاه به صورت فیزیکی بعد از دو سال وقفه اشاره و بیان کرد: اکنون شرایط جامعه به شکلی است که کتاب اولویت مردم نیست، از نظر دشواری‌های اقتصادی مردم در تنگنا هستند. در کل مردم کتابخوانی نداشتیم و حالا به دلیل شرایط سخت اقتصادی شاید کتاب تنهاتر از قبل شده است. اما برگزاری نمایشگاه به صورت فیزیکی می‌تواند عرصه بالندگی دوباره ناشران باشد و جایی باشد که ناشر و مخاطب با هم تلاقی کنند و با هم به گفتوگو بنشینند.
وی بیان کرد: امیدوارم برای ناشران که در وضعیت کنونی در شرایط بسیار سختی به سر می‌برند و چاپ هر کتاب هزینه‌های مختلفی دارد و آنها با یک اقتصاد قطره‌چکانی کار را پیش می‌برند، فروشی هم داشته باشند و بتوانند این سربالایی را طی بکنند. من مجبورم کاغذ را بندی 700 هزار تومان از بازار آزاد تهیه کنم و کسی که دستی در کار داشته باشد، می‌داند که برای چاپ یک کتاب چه هزینه‌های سرسام‌آوری باید پرداخت بشود که به ناچار قیمت کتاب افزایش می‌یابد، بالا رفتن قیمت کتاب سبب کم شدن مخاطبان می‌شود و این حلقه تنگ‌تر و تنگ‌تر می‌شود و هیچ امید و آینده‌ای برای این کار متصور نیست.
سیوسومین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران با شعار «با کتاب سلامتیم» از 21 اردیبهشت تا 31 اردیبهشت به صورت فیزیکی و مجازی در حال برگزاری است.
وی افزود: در حال حاضر حدود 60 عنوان کتاب تخصصی در حوزه انسان‌شناسی و فولکلور منتشر کردیم که سعی داریم تا پایان سال آن را به 100 عنوان برسانیم. علایق من بیشتر روی انسان‌شناسی غذا و گرایش اصلی من روی انسان‌شناسی فرهنگی به ویژه باورها و آیین‌ها و پدیده‌های وهمی در باورهای ایرانیان است که آن را به صورت کتاب‌های مختلف که معروف‌ترین آن «دیوشناسی ایرانی» است پیگیری کرده‌ام.
این محقق و پژوهشگر حوزه انسان‌شناسی افزود: از عناوین جدید انتشارات فرهامه که در سیوسومین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران عرضه شده، «کتاب نمادشناسی قومی» کتابی مهم در حوزه قوم‌شناسی است، کتاب «طبی‌سازی تبدیل وضعیت‌های انسانی به مشکلات قابل درمان» از دکتر علیرضا منجمی و دکتر غلامحسین مقدم حیدری است که به مقوله پزشکی شدن جوامع می‌پردازد و در حوزه فرهنگ و سلامت اثر قابل توجهی است.
ابراهیمی افزود: اثر دیگر «مردم در گفتمان‌های تاریخ معاصر ایران» نوشته دکتر عیسی عبدی است که خلاف جهت کتاب‌های تاریخی تلاش می‌کند تا نقش و حضور مردم را در رخدادهای تاریخی مشخص کند. این کتاب تلاش کرده است به جای این‌که تاریخ را از قول حاکمان بیان کند از حضور مردم در رخدادهای مردمی پرده بردارد.
مدیر مسوول انتشارات فرهامه در ادامه بیان کرد: کتاب دیگری داریم که می‌تواند توجیه‌گر بسیاری از وقایع و رخدادهای سیاسی و اجتماعی کنونی ایران و جهان باشد به نام «با بیماری در قدرت» تالیف آقای دیوید اوون که وی وزیر امور خارجه انگلیس و پزشک هم بود و با بررسی اسناد و مدارک و مطالعه آرشیوی و حتی دسترسی به پرونده‌های پزشکی برخی از سردمداران و دولتمردان کتاب «با بیماری در قدرت» را تالیف کرد، در این کتاب نویسنده بیماری‌های جسمی و روحی حاکمان و سردمداران مریض و پریشان احوال کشورهای مختلف را در صد سال اخیر مورد بررسی و تحلیل قرار داده و اصطلاح «سندروم نخوت » را به کار می‌برد و معتقد است این حالت بیمارگونه در بسیاری از دولتمردان وجود دارد که از مستی قدرت ناشی می‌شود و چنان خطرناک است که سبب می‌شود تصمیماتی اتخاذ کنند که سرنوشت ملت‌ها را تغییر دهند و بدبختی و سیه روزی به بار بیاورند.
وی با بیان این‌که «جادوگران، بدکارگان و ساحران در ایران باستان» کتاب دیگری است که در نمایشگاه کتاب از نشر فرهامه عرضه شده، گفت: منظور از بدکارگان کسانی هستند که در ایران باستان همیار و همکار اهریمن شناخته می‌شدند. در این کتاب به وضعیت زنان در ایران باستان به خوبی پرداخته شده است و مندوزا نگاه دقیقی دارد و تلاش کرده است تا انگاره دیو را در ایران باستان توضیح بدهد. این کتاب بسیار کتاب جذابی است و مخاطبان بسیار داشته است و برای کسانی که در حوزه ادبیات، ایران باستان و حوزه تاریخ فعالیت دارند و فراتر از آن برای کسانی که به آبشخور اعتقادات و باورهای ایرانی علاقه‌مند هستند، کتاب بسیار جالبی است و خواندن این کتاب را به این عزیزان پیشنهاد می‌کنم.
ابراهیمی افزود: کتاب دیگر که اثری مهم در حوزه انسان‌شناسی به شمار می‌رود، کتاب «انسان‌شناسی افسردگی» است که نویسنده آن خانم جونکو کیتاناکا تلاش کرده است تا پدیده افسردگی و خودکشی را در جامعه‌ای مانند ژاپن مورد تحلیل و بررسی قرار دهد. روش و متدولوژی که نویسنده به کار برده است کمک می‌کند تا پژوهشگران در ایران پدیده‌های مشابه را بشناسند و با همین روش مطالعه کنند. این کتاب یک حرف مهم دارد و آن این است که تا چند دهه قبل در ژاپن چیزی به نام افسردگی وجود نداشت بلکه یک ملال و غم وجود داشت که مردم ژاپن آن را هرگز یک بیماری تلقی نمی‌کردند و آن را نوعی ملال خوشایند می‌پنداشتند که بخشی از متانت و شخصیت یک ژاپنی در نظر گرفته می‌شود. اما رفته رفته پدیده‌ای به نام افسردگی پیدا شد و به عنوان یک بیماری مهم تلقی شد. نویسنده هم از جهت تاریخی فرهنگ ژاپن را مورد توجه قرار داده و هم از نظر انسانشناختی به این بیماری پرداخته است که خواندن آن را به گروه‌های مختلف توصیه می‌کنم.
این محقق و پژوهشگر حوزه انسان‌شناسی در ادامه بیان کرد: «دین مردمی رویکردی انسانشناختی به حیات دینی مردم ایران» کتابی تألیفی است، از دکتر جبار رحمانی که از دیدگاه انسانشناختی مباحث دین توده را بررسی کرده است. دین مردمی در واقع نوعی باورداشت و پنداره‌های مردمی از دین رسمی و تلقی عامه از آموزه‌های رسمی است که می‌تواند همسو با آموزه‌های رسمی دین یا حتی در تضاد با آن باشد.
مدیر مسوول انتشارات فرهامه «انسان‌شناسان به چه کار می‌آیند؟» را کتاب دیگر این نشر در سیوسومین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران ذکر کرد و گفت: در این کتاب توضیح داده شده است که جایگاه انسان‌شناسی در جوامع چگونه است و انسان‌شناسان تا چه حد می‌توانند در جوامع مفید باشند. این کتاب توسط گروهی از نویسندگان و زیر نظر آقای دن پودیت نوشته شده است و آقای وحید سلیمانی آن را به فارسی ترجمه کرده است.
ابراهیمی افزود: کتاب «در ستایش خودآیینی و ملی اندیشیدن نقد گفتارهای اسطوره‌ای-عرفانی» بحثی است در مورد مسایل آیینی و سیاسی در ایران. این اثر تالیفی از حسین توکلی است که در آن، نمونه‌هایی گوناگون و مختلف به‌کار گرفته شده‌اند تا نمودهای گفتارهای اسطوره‌ای-عرفانی در پهنه تاریخ، جامعه و سیاست، نیز چرایی، چگونگی، چندی و چونی ساخت‌یابی آنها، در پرتو نظریه‌های فلسفی و ادبی واکاوی و سنجیده شوند تا آیین‌ها و اسطوره‌ها را در ایران مورد بررسی قرار دهد و نظر بسیاری از متفکران دوره اخیر را در این خصوص در کتاب ذکر کرده و مورد تفسیر قرار داده است.
وی به برگزاری نمایشگاه به صورت فیزیکی بعد از دو سال وقفه اشاره و بیان کرد: اکنون شرایط جامعه به شکلی است که کتاب اولویت مردم نیست، از نظر دشواری‌های اقتصادی مردم در تنگنا هستند. در کل مردم کتابخوانی نداشتیم و حالا به دلیل شرایط سخت اقتصادی شاید کتاب تنهاتر از قبل شده است. اما برگزاری نمایشگاه به صورت فیزیکی می‌تواند عرصه بالندگی دوباره ناشران باشد و جایی باشد که ناشر و مخاطب با هم تلاقی کنند و با هم به گفتوگو بنشینند.
وی بیان کرد: امیدوارم برای ناشران که در وضعیت کنونی در شرایط بسیار سختی به سر می‌برند و چاپ هر کتاب هزینه‌های مختلفی دارد و آنها با یک اقتصاد قطره‌چکانی کار را پیش می‌برند، فروشی هم داشته باشند و بتوانند این سربالایی را طی بکنند. من مجبورم کاغذ را بندی 700 هزار تومان از بازار آزاد تهیه کنم و کسی که دستی در کار داشته باشد، می‌داند که برای چاپ یک کتاب چه هزینه‌های سرسام‌آوری باید پرداخت بشود که به ناچار قیمت کتاب افزایش می‌یابد، بالا رفتن قیمت کتاب سبب کم شدن مخاطبان می‌شود و این حلقه تنگ‌تر و تنگ‌تر می‌شود و هیچ امید و آینده‌ای برای این کار متصور نیست.
سیوسومین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران با شعار «با کتاب سلامتیم» از 21 اردیبهشت تا 31 اردیبهشت به صورت فیزیکی و مجازی در حال برگزاری است.
نظر شما